Thứ Tư 02/12/2020 , 15:42 (GMT+7)

Tri ân cố Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, người đưa nhiều giống cây trồng, vật nuôi về cho nông dân, cho đất nước…

----------------------------------------

 

Việt Nam đang có nhiều giống lúa có phẩm chất gạo ngon hàng đầu thế giới. Ngoài các dòng ST đã được khẳng định: ST21, ST23, ST24 và ST25 trong đó ST 24 được giải nhì gạo ngon thế giới năm 2017 và ST25 gạo ngon nhất thế giới năm 2019, các giống lúa mới của Viện Nghiên cứu lúa ĐBSCL… cũng đang khẳng định được ưu thế về năng suất và phẩm chất gạo đặc biệt ngon.

Giống lúa Thơm RVT nổi tiếng cơm thơm ngon gây “nghiện” cho bao người tiêu dùng trong nước nhiều năm qua, hiện đang được xuất khẩu đi khắp châu Âu, Mỹ, Pháp, Ustralia, Trung Quốc.

Tác giả giống lúa RVT là nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, Chủ tịch Đại học Thành Tây. Từ RVT và các nguồn gen lúa thơm ông đưa về, đã làm nên một cuộc cách mạng lúa thơm cho Việt Nam ngày hôm nay.

Nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn thăm cánh đồng lúa Thơm RVT tại Hậu Lộc - Thanh Hóa vụ mùa năm 2010. Ảnh: Vinaseed.

Nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn thăm cánh đồng lúa Thơm RVT tại Hậu Lộc - Thanh Hóa vụ mùa năm 2010. Ảnh: Vinaseed.

Theo ông Trần Xuân Định, nguyên Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt: Giống lúa RVT được Bộ NN-PTNT công nhận giống đặc cách năm 2011. Trước đó Việt Nam chưa có nhiều giống lúa chất lượng, chỉ thiên về năng suất. Giống chất lượng, phía Bắc có Bắc thơm 7 là giống lúa thơm được ưa chuộng và phổ thông nhất cho đến bây giờ. Phía Nam có một số giống cải tiến như Jamine 85, Nàng Hoa 9, OM4900…, nhưng chất lượng chỉ mức khá, không thể sánh được với các giống lúa thơm cao cấp hiện tại. Các giống mùa địa phương diện đặc sản như Nàng thơm Chợ Đào, Nàng hương hiện chỉ còn diện tích rất ít vì là những giống lúa cao cây, nhiễm sâu bệnh.

“Năm 2007, khi đó tôi là Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Thái Bình phụ trách Trung tâm Khảo nghiệm và Khuyến nông của tỉnh. Ở Thái Bình, Trung tâm Khuyến nông có thêm cụm từ khảo nghiệm đằng trước, vì Trung tâm này xa xưa vốn là Viện nghiên cứu nông nghiệp Thái Bình; các giống cây trồng mới đều được Trung tâm đánh giá bài bản và khoa học trước khi khuyến cáo ra sản xuất. Các dòng RVT đầu tiên được bác Tạn gửi về đây để cán bộ kỹ thuật theo dõi, thu thập số liệu. Ban đầu có vài kg, vừa khảo nghiệm trong ô nhỏ có nhắc lại vừa khảo nghiệm sản xuất khoảng hơn 1 sào Bắc bộ. Làm 2 vụ, thấy giống có kiểu hình đẹp, khá ngắn ngày, hạt gạo trong, dài và thon, nấu cơm ăn rất ngon. Vụ sau chúng tôi đưa ra thêm 3 điểm gồm trình diễn và khảo nghiệm sản xuất. Nhân một hội nghị đánh giá giống ở Thái Bình, tôi có trao đổi và giới thiệu với anh Đỗ Bá Vọng, Phó Tổng giám đốc Cty CP Giống cây trồng Trung ương về giống lúa mới của bác Tạn, chất lượng đỉnh cao. Giống còn được đưa vào Sóc Trăng và thử nghiệm ở một vài nơi khác”, ông Trần Xuân Định, nhớ lại.

Đồng lúa Thơm RVT tại Hậu Lộc - Thanh Hóa vụ mùa năm 2010. Ảnh: Vinaseed.

Đồng lúa Thơm RVT tại Hậu Lộc - Thanh Hóa vụ mùa năm 2010. Ảnh: Vinaseed.

Thông tin về một giống lúa khá ngắn ngày dạng hình đẹp chống chịu sâu bệnh tốt lại có chất lượng cơm thơm ngon lập tức hấp dẫn bà Trần Kim Liên, Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Cty CP Giống cây trồng Trung ương (nay là Tập đoàn Giống cây trồng Việt Nam, Vinaseed). Bà Liên lập tức liên hệ với tác giả là nguyên Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, được ông vui vẻ nhận lời, dẫn đi xem.

“Ngoài Thái Bình thì chúng tôi vào tận Sóc Trăng, nơi anh Hồ Quang Cua, PGĐ Sở NN-PTNT tỉnh cũng đang thử nghiệm các dòng của giống lúa mới này. Lần đầu tiên về nông thôn miền Tây, qua những chiếc cầu khỉ tôi rất lúng túng, bị bác Tạn mắng là vào đây còn đi giày cao gót. Những kỷ niệm thật đáng nhớ và biết ơn tác giả giống lúa quý, người về sau này đã đồng ý cho công ty chúng tôi được sử dụng bản quyền”, bà Trần Kim Liên hồi tưởng.

Lần vào Sóc Trăng đó bà Trần Kim Liên được kỹ sư Hồ Quang Cua gửi mấy trăm kg các dòng giống lúa RVT. Sau đó Vinaseed kết hợp Đại học Thành Tây nhân và tiếp tục khảo nghiệm ở nhiều nơi, từ Tây Nguyên, Đồng bằng sông Hồng, miền núi phía Bắc…

Năm 2011, giống lúa RVT được Bộ NN-PTNT công nhận giống đặc cách (không qua sản xuất thử) ở các tỉnh phía Bắc và Tây Nguyên.

Tại ĐBSCL, dù giống lúa RVT mới chỉ được khảo nghiệm tự phát ban đầu nhưng nông dân vô cùng ưa chuộng vì năng suất khá cao, chất lượng ở top ngon nhất, lúa bán được giá, tính hiệu quả kinh tế của RVT hơn hẳn các giống trồng phổ biến khác.

Mô hình lúa - tôm. Vinaseed sẽ gắn thêm chỉ dẫn địa lý cho các vùng lúa RVT trong đó có sản phẩm gạo tươi Thơm RVT Lúa tôm. Ảnh: Vinaseed.

Mô hình lúa - tôm. Vinaseed sẽ gắn thêm chỉ dẫn địa lý cho các vùng lúa RVT trong đó có sản phẩm gạo tươi Thơm RVT Lúa tôm. Ảnh: Vinaseed.

Theo tờ trình gửi Bộ trưởng Bộ NN-PTNT của Cục Trồng trọt năm 2016, giống lúa thơm RVT được nông dân mở rộng sản xuất tại 6 tỉnh: Bạc Liêu, Cà Mau, Vĩnh Long, Đồng Tháp, Long An và Sóc Trăng với tổng diện tích gần 85.000ha; nhiều Sở NN-PTNT khu vực ĐBSCL có bản nhận xét, đề nghị Bộ NN-PTNT công nhận chính thức giống lúa RVT tại ĐBSCL. Cụ thể, về năng suất, trong vụ đông xuân tại 4 tỉnh Long An, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Đồng Tháp, giống lúa thơm RVT đạt trung bình 67,6 tạ/ha – 76,1 tạ/ha, vụ đông xuân ở Sóc Trăng vượt đối chứng OM 5451 là 0,7 tạ/ha. Về hiệu quả kinh tế, hơn giống lúa trồng phổ biến là OM4900 6 triệu đồng/ha.

Trong vụ hè thu tại 4 tỉnh Long An, Bạc Liêu, Sóc Trăng, Đồng Tháp, giống lúa RVT đều cho năng suất trung bình trên dưới 70 tạ/ha, vụ hè thu tại Sóc Trăng vượt đối chứng Nàng Hoa 9 4,2 tạ/ha. Về chất lượng, là giống lúa được xếp vào nhóm đặc sản, có hàm lượng Amylose 17,35%, tỷ lệ gạo nguyên cao 60,6% và có mùi thơm.

Năm 2016, giống lúa Thơm RVT được Bộ NN-PTNT công nhận giống chính thức trên toàn quốc để từ đó phát triển ra sản xuất khoảng trên 400.000ha/năm và đang trên đà tăng nhanh.

Cố Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn, khi đương thời là người có công rất lớn trong việc đưa giống cây, con, các nguồn gen quý về Việt Nam, từ tre  Bát Độ, măng tây xanh, bạch đàn chuyển gen, mía, dứa, khoai lang, mắc ca…; các giống gà Tam Hoàng, Lương Phượng, bồ câu Pháp, đà điểu…; thúc đẩy chương trình chăn nuôi thay máu đàn lợn, bò thịt, phát triển chương trình bò sữa.

Riêng giống lúa, trước RVT, ông Nguyễn Công Tạn còn đưa về nước các giống như VĐ10, VĐ20 với kiểu hình lý tưởng mà giới khoa học gọi là “new type plant” (kiểu hình mới), góc lá hẹp, nhất là lá đòng thẳng và úp mo, hiệu suất quang hợp cao, thấp và cứng cây… là những nguồn gen quý, nguồn vật liệu để các nhà chọn giống lai tạo và chọn ra các giống lúa thơm ngon của Việt Nam. “Ông đã góp công để đất nước có được những giống lúa thuộc diện ngon nhất thế giới như ST24, ST25”, ông Trần Xuân Định nói.

Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp, Tập đoàn PAN và Vinaseed tham quan sản phẩm gạo Thơm RVT chế biến tại nhà máy hiện đại nhất của Vinaseed xây dựng tại Đồng Tháp. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Lãnh đạo tỉnh Đồng Tháp, Tập đoàn PAN và Vinaseed tham quan sản phẩm gạo Thơm RVT chế biến tại nhà máy hiện đại nhất của Vinaseed xây dựng tại Đồng Tháp. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Nhu cầu quá cao, năm 2020 gạo Thơm RVT trở nên khan hiếm, không đủ để xuất khẩu cũng như nhu cầu trong nước. Tại phía Nam, nhiều thời điểm giá lúa tươi RVT tại ruộng lên tới trên 7.000 đồng/kg, trở thành giống lúa có giá bán cao nhất.

“Giống lúa thơm ngon loại hạt dài phải có dạng thon, nhỏ, trong, cơm mềm có mùi thơm. RVT là loại gạo nấu cơm vừa thơm, vừa ngon, vừa dẻo, để nguội vẫn dẻo, nói cách khác là thơm ngon đến hạt cuối cùng. Và để đảm bảo cho chất lượng gạo luôn được tốt nhất, công ty chúng tôi liên tục phục tráng giống, giữ gen thơm, không để bị thoái hóa”, bà Trần Kim Liên, Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Vinaseed.

Theo bà Trần Kim Liên, Thơm RVT hiện là giống chiếm diện tích lớn nhất trong nhóm lúa thơm của Việt Nam, khối lượng xuất khẩu cũng lớn nhất đối với dòng gạo cao cấp. Đây cũng là giống (cùng với Đài thơm 8) có phổ thích nghi rộng lớn từ Bắc vào Nam.

Không chỉ phục vụ nhu cầu tiêu dùng trong nước, gạo Thơm RVT đã được đưa đến nhiều quốc gia trên thế giới như Mỹ, Anh, Canada, Australia… và hiện Vinaseed không đủ hàng bán. Thơm RVT là giống có gạo thương hiệu xuất khẩu được với giá trên 1.000 USD/tấn, cao hơn gấp đôi so giá xuất khẩu gạo thường.

Do có phổ thích nghi rộng, Vinaseed đang muốn xây dựng vùng gạo đặc sản Thơm RVT ra khu vực phía Bắc như vùng lòng chảo Điện Biên, ven biển Nam Định, Hải Phòng, Hải Dương... Theo đó công ty sẽ gắn thêm chỉ dẫn địa lý cho các vùng trồng RVT như Thơm RVT Điện Biên, Thơm RVT Tây Nguyên, Thơm RVT Lúa tôm, Thơm RVT ruộng rươi… để khai thác được thế mạnh của từng khu vực đặc thù đối với giống gạo đặc sản.

“Giờ đây khi có nhiều người dân thưởng thức loại gạo ngon này chúng tôi vô cùng trân quý và biết ơn người có công đưa giống về cho đất nước, cố Phó Thủ tướng Nguyễn Công Tạn”, bà Trần Kim Liên chia sẻ.

Dây chuyền chế biến gạo hiện đại của Vinaseed tại Đồng Tháp. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Dây chuyền chế biến gạo hiện đại của Vinaseed tại Đồng Tháp. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Tin khác

Đào tạo tiếng Việt được quan tâm trên đất nước Triệu Voi

Đào tạo tiếng Việt được quan tâm trên đất nước Triệu Voi

Đào tạo tiếng Việt tại Lào có thêm một địa chỉ mới ở Viên Chăn, với sự phối hợp giữa Trường Đại học Cửu Long và Viện Nghiên cứu khoa học giáo dục Lào.

Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt  - 5h trước
Thay đổi công nghệ để nâng cao chất lượng chè xuất khẩu

Thay đổi công nghệ để nâng cao chất lượng chè xuất khẩu

Đầu tư đồng bộ vào công nghệ, quy trình và thương hiệu, ngành chè Việt Nam có thể tăng khả năng cạnh tranh và khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.

Tri thức nông dân  - 17h trước
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 4] Cơ hội còn nhiều ở thị trường carbon bắt buộc hơn 900 tỷ USD

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 4] Cơ hội còn nhiều ở thị trường carbon bắt buộc hơn 900 tỷ USD

Thị trường carbon quốc tế đang rất sôi động, với giá trị ước tính có thể lên tới gần 1.000 tỷ USD, đòi hỏi Việt Nam cần có sự chuyển dịch mạnh mẽ.

Nhìn ra thế giới  - 19h trước
Ký ức không phai một thời học sinh miền Nam trên đất Bắc

Ký ức không phai một thời học sinh miền Nam trên đất Bắc

‘Ký ức không phai’ là cuốn sách ghi lại kỷ niệm gắn bó với Trường Học sinh miền Nam trên đất Bắc, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Hiệp định Genève.

Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt  - 21/11/2024
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 3] Đóng góp thầm lặng từ những mô hình nông lâm kết hợp

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 3] Đóng góp thầm lặng từ những mô hình nông lâm kết hợp

Bên cạnh việc góp phần chuyển đổi hệ thống thực phẩm, đảm bảo sinh kế cho người dân, nông lâm kết hợp còn có ý nghĩa quan trọng trong mục tiêu trung hòa carbon.

Nhìn ra thế giới  - 21/11/2024
Tầm quan trọng của giống đối với ngành chè Việt Nam và thế giới

Tầm quan trọng của giống đối với ngành chè Việt Nam và thế giới

Việc mở rộng các giống chè chất lượng cao đang là mục tiêu chiến lược để tăng giá trị xuất khẩu​.

Tri thức nông dân  - 20/11/2024
Làm sao thoát ‘bẫy giá rẻ’ cho chè xuất khẩu?

Làm sao thoát ‘bẫy giá rẻ’ cho chè xuất khẩu?

Ngành chè Việt Nam, với vị thế là một trong năm quốc gia xuất khẩu chè lớn nhất thế giới, đang đối mặt với một thực tế đáng lo ngại khi giá chè xuất khẩu trung bình chỉ đạt 67% so với giá chè thế giới.

Tri thức nông dân  - 20/11/2024
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 2] Đặt tên cho rừng bằng mã số

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 2] Đặt tên cho rừng bằng mã số

Nhờ mã số vùng trồng, từng lô rừng được minh định trong cơ sở dữ liệu, giúp các bên thuận tiện theo dõi, giám sát và dễ dàng truy xuất nguồn gốc gỗ hợp pháp.

Tri thức nghề nông  - 20/11/2024
Tâm sự nghề nghiệp của một nhà giáo trường huyện

Tâm sự nghề nghiệp của một nhà giáo trường huyện

Tâm sự nghề nghiệp của những người đã và đang đứng trên bục giảng với nhiều kỷ niệm khó quên, càng trở nên ấm áp nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.

Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt  - 19/11/2024
Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 1] Thách thức tăng gấp 3 lượng carbon hấp thụ từ rừng

Net Zero - Đích xa sắp đến gần: [Bài 1] Thách thức tăng gấp 3 lượng carbon hấp thụ từ rừng

Để phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, lĩnh vực lâm nghiệp phải tăng khả năng hấp thụ carbon lên 185 triệu tấn CO2e, trong khi tỷ lệ che phủ rừng giữ ổn định.

Tri thức nghề nông  - 19/11/2024
Cô giáo Nùng khơi chuyện văn chương cùng học trò

Cô giáo Nùng khơi chuyện văn chương cùng học trò

Cô giáo người Nùng Lý Thị Thủy đang dạy văn ở Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Phú Yên, vừa ra mắt cuốn sách lý luận phê bình có tên gọi ‘Khơi chuyện’.

Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt  - 19/11/2024
Dừa tươi Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ tăng 4 con số

Dừa tươi Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ tăng 4 con số

Dừa tươi Việt Nam đang được các thương nhân Hoa Kỳ đẩy mạnh nhập khẩu trong năm nay, qua đó đưa Việt Nam vào tốp 3 những nguồn cung lớn nhất cho thị trường này.

Không gian kết nối  - 19/11/2024