Tác giả ‘Tống biệt hành’ để lại 3 tác phẩm cho thiếu nhi

Phạm Tuấn - Thứ Năm, 20/07/2023 , 14:13 (GMT+7)

Nhà thơ Thâm Tâm, tác giả bài thơ ‘Tống biệt hành’ nổi tiếng, cũng gửi gắm nhiều tâm huyết trong các tác phẩm đồng thoại, cổ tích, dã sử viết cho thiếu nhi.

Tập truyện cổ tích "Hái cây hoa nhài".

Nhà thơ Thâm Tâm hy sinh ở tuổi 37 vào ngày 18/8/1950 và được an táng tại đèo Mã Phục, Cao Bằng. Di sản của nhà thơ Thâm Tâm mà nhiều người biết đến nhất là bài thơ “Tống biệt hành”. Tuy nhiên, sự nghiệp nhà thơ Thâm Tâm không chỉ có những dư âm ngậm ngùi “đưa người ta không đưa sang sông, sao có tiếng sóng ở trong lòng, bóng chiều không thắm không vàng vọt, sao đầy hoàng hôn trong mắt trong”.

Nhờ nỗ lực tìm kiếm của người con trai duy nhất Nguyễn Tuấn Khoa, công chúng được dịp hiểu thêm tác giả "Tống biệt hành" qua một số tác phẩm văn xuôi. Khi nhà thơ Thâm Tâm từ giã thế gian, Nguyễn Tuấn Khoa chỉ mới 4 tuổi nên ký ức về cha khá nhạt nhòa và tư liệu về cha cũng khá khiêm tốn.

Chuyên tâm sưu tầm nhiều năm ở thư viện tư nhân miền Nam và thư viện Pháp, Nguyễn Tuấn Khoa đã có được một lượng tác phẩm văn xuôi khá lớn của nhà thơ Thâm Tâm, trong đó có không ít trang viết dành cho thiếu nhi.

Nhà thơ Thâm Tâm tên thật Nguyễn Tuấn Trình (sinh ngày 12/5/1917 tại Hải Dương), qua những tác phẩm để lại, chứng tỏ ông là một tác giả đa tài. Nhà thơ Thâm Tâm làm báo, vẽ tranh, viết văn, soạn kịch... Từ năm 1942 đến năm 1945, nhà thơ Thâm Tâm đã viết nhiều truyện thiếu nhi in trên các tờ Truyền bá và Phổ thông bán nguyệt san...

Tập truyện dã sử "Thuồng luồng ở nước".

Tình cảm nhà thơ Thâm Tâm dành cho thiếu nhi trong bài thơ “Tống biệt hành” tập trung vào hình ảnh “Em nhỏ ngây thơ đôi mắt biếc”. Còn với văn xuôi thì ông gửi gắm tâm huyết qua nhiều thể loại khác nhau. Lần đầu tiên di sản viết cho thiếu nhi của tác giả Thâm Tâm được sưu tầm khá đầy đủ và tập hợp in lại thành ba cuốn, tập truyện đồng thoại “Con rùa đội vẹt”, tập truyện cổ tích “Hai cây hoa nhài” và tập truyện dã sử “Thuồng luồng ở nước”.

Với 3 tập truyện thiếu nhi, nhà thơ Thâm Tâm định hình phong cách văn chương độc đáo của ông, đó là kết hợp khéo léo giữa thể tài truyền thống với nội dung hiện đại, mang đến nhiều tầng ý nghĩa.Truyện cổ tích của nhà thơ Thâm Tâm ngồn ngộn chất liệu đời sống và con người. Ở đó, nhân vật cổ tích có nội tâm phong phú, câu chuyện có rất nhiều đối thoại được kể với ngôn ngữ văn xuôi hiện đại, gần với truyện ngắn và kịch.

Tương tự, truyện dã sử của nhà thơ Thâm Tâm cũng lấy nhân vật lịch sử, bối cảnh lịch sử là đối tượng. Nhưng nhân vật lịch sử của ông không còn là phương tiện hay cái loa của các sự kiện lịch sử mà tồn tại đầy nhân bản.

Nhà thơ Thâm Tâm dày công nhất trong truyện đồng thoại. “Con rùa đội vẹt” gồm 5 truyện ngắn và 2 truyện vừa là thế giới đồng thoại rất phong phú, thể hiện một cái nhìn quan sát rất tinh tế thế giới loài vật cũng như sự uyển chuyển đưa thế giới loài vật ấy gần gũi với con người không chỉ qua biện pháp nhân hóa một cách đơn điệu.

Tập truyện đồng thoại "Con rùa đội vẹt".

Viết cho thiếu nhi, nhà thơ Thâm Tâm gửi gắm khéo léo những bài học nhân sinh, những câu chuyện đạo đức, lí tưởng. Qua mỗi câu chuyện các em sẽ cảm nhận được một rung động, nhen nhóm trong tâm tư những suy nghĩ tích cực.  

Viết từ cách đây 80 năm, truyện thiếu nhi của nhà thơ Thâm Tâm vẫn gần gũi với chúng ta bởi sự hiện đại trong từ vựng chuẩn mực và cú pháp trong sáng. Đặc biệt, nội hàm phong phú của mỗi truyện luôn kích thích người đọc suy ngẫm và nhớ lâu. 

Phạm Tuấn
Tin khác
Nguyễn Huy Thiệp giữa chất liệu gốm và chất liệu văn
Nguyễn Huy Thiệp giữa chất liệu gốm và chất liệu văn

Nguyễn Huy Thiệp vẽ gốm và những tác phẩm gốm lấy cảm hứng từ tác phẩm Nguyễn Huy Thiệp, được hội ngộ tại triển lãm ‘Gốm Thiệp’ ở Hà Nội.

Trịnh Công Sơn khát khao để lúa reo mừng tựa vẫy tay
Trịnh Công Sơn khát khao để lúa reo mừng tựa vẫy tay

Trịnh Công Sơn trong chiến tranh và trong hòa bình, đều ngợi ca sức sống bất tận của làng quê Việt Nam, mà thời gian càng lùi xa càng thấy đáng trân trọng.

Một địa danh gần gũi và thân thương ở miền Đông Nam Bộ
Một địa danh gần gũi và thân thương ở miền Đông Nam Bộ

Một địa danh gắn bó với tuổi thơ và gia đình, dẫu đổi thay ra sao, vẫn luôn có ý nghĩa sâu sắc trong hành trình buồn vui của mỗi con người.

Bên trong Thái y viện triều Nguyễn
Bên trong Thái y viện triều Nguyễn

Những ai từng học nghề thuốc và hành nghề thầy lang giỏi, bất kể nguồn gốc xã hội đều có thể sát hạch vào Thái y viện. Cứ 2 năm triều Nguyễn lại định kỳ kiểm tra chất lượng và năng lực của các y quan.

Nhà thơ Lê Giang ở tuổi 95 tâm sự bạc đầu nhớ má
Nhà thơ Lê Giang ở tuổi 95 tâm sự bạc đầu nhớ má

Nhà thơ Lê Giang ở tuổi 95 ra mắt cuốn sách mới có tên gọi 'Bạc đầu nhớ má' ghi lại kỷ niệm về những vùng đất đi qua, những con người tương phùng.

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư lắng nghe tiếng gọi chân trời
Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư lắng nghe tiếng gọi chân trời

Nhà văn Nguyễn Ngọc Tư vừa ra mắt cuốn sách ‘Tiếng gọi chân trời’ viết về những cuộc đi về nhân gian, qua góc nhìn đa cảm của một phụ nữ.

Phi công Hồ Duy Hùng trong miền hồi ức ‘gãy cánh điệp viên’
Phi công Hồ Duy Hùng trong miền hồi ức ‘gãy cánh điệp viên’

Phi công Hồ Duy Hùng từng gây chấn động dư luận quốc tế với vụ cướp trực thăng của Không quân Việt Nam Cộng hòa, vừa xuất bản tự truyện ‘Gãy cánh điệp viên’.

Trí tuệ nhân tạo sẽ mở ra mô hình giáo dục siêu việt?
Trí tuệ nhân tạo sẽ mở ra mô hình giáo dục siêu việt?

Trí tuệ nhân tạo đang làm cả thế giới phải tư duy lại tương lai, và không phải ngẫu nhiên khi có người đã hình dung mô hình trường lớp với những giáo sư robot.

Biểu tượng thờ cúng của người Việt qua góc nhìn học giả Pháp
Biểu tượng thờ cúng của người Việt qua góc nhìn học giả Pháp

Biểu tượng thờ cúng của người Việt rất đa dạng và ẩn chứa nhiều ý nghĩa tâm linh, được học giả Pháp Gustave Dumoutier biên soạn thành cuốn sách công phu.

Thành hoàng Đông La qua diễn ca bái tụng của hậu sinh
Thành hoàng Đông La qua diễn ca bái tụng của hậu sinh

Thành hoàng làng Đông La ở Thanh Miện, Hải Dương trở thành biểu tượng văn hóa và lịch sử trong diễn ca ‘Ngọc phả thành hoàng’ của nhà thơ Nguyễn Ngọc Thu.

Lê Ký Thương khép lại cuộc đời tài hoa
Lê Ký Thương khép lại cuộc đời tài hoa

Lê Ký Thương, họa sĩ kiêm thi sĩ nổi tiếng, sau một thời gian đau ốm đã trút hơi thở cuối cùng lúc 9h50’ ngày 14/2 tại TP.HCM, hưởng thọ 80 tuổi.

Phan Thị Vàng Anh kể chuyện cuộc đời lắm nỗi trớ trêu
Phan Thị Vàng Anh kể chuyện cuộc đời lắm nỗi trớ trêu

Phan Thị Vàng Anh sau nhiều năm vắng bóng trên văn đàn, đã tái ngộ công chúng bằng tập truyện ngắn có cái tên lắt léo ‘Chuyện nhà Tí (và chuyện nhiều nhà khác)’.