Trình bày Báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2024 trước Quốc hội, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong cho biết, năm 2024, công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTNTC) thường xuyên được lãnh đạo Đảng, Nhà nước quan tâm chỉ đạo, nhất là Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTNTC; các bộ, ngành, địa phương, các cơ quan có chức năng PCTNTC đã tổ chức thực hiện quyết liệt, đồng bộ nhiều giải pháp, với quyết tâm chính trị rất cao, đạt nhiều kết quả quan trọng, để lại dấu ấn tốt.
Đặc biệt, Tổng Thanh tra cho biết các cơ quan đã xử lý nghiêm một số vụ án tham nhũng, tiêu cực đặc biệt nghiêm trọng, phức tạp, liên quan đến các hành vi sai phạm diễn ra từ nhiều năm trước và cả những sai phạm mới phát sinh, xảy ra trên diện rộng, có tổ chức, cả trong khu vực nhà nước và khu vực ngoài Nhà nước.
Qua thanh tra, cơ quan chức năng đã kiến nghị xử lý hành chính 7.629 tập thể và 8.714 cá nhân; chuyển cơ quan điều tra xử lý theo thẩm quyền 372 vụ việc. Qua giải quyết khiếu nại, tố cáo, các cơ quan đã kiến nghị xử lý 392 người và chuyển cơ quan điều tra xử lý theo thẩm quyền 25 vụ việc.
Cùng với đó, theo Tổng Thanh tra, các Cơ quan điều tra trong lực lượng công an đã thụ lý điều tra 1.538 vụ án với 3.897 bị can phạm tội về tham nhũng; đề nghị truy tố 856 vụ án với 2.686 bị can.
Cơ quan Điều tra hình sự Bộ Quốc phòng đã điều tra 23 vụ án với 70 bị can và đề nghị truy tố 11 vụ án với 57 bị can.
Báo cáo của Chính phủ cũng cho thấy tổng số tài sản thiệt hại trong các vụ án đang thụ lý, điều tra trên 4.759 tỷ đồng, hơn 47.700m2 và 138ha đất; đã thu hồi trên 684 tỷ đồng, 16.695m2 và 967 ha đất; tạm giữ, kê biên, phong tỏa, ngăn chặn giao dịch trên 1.184 tỷ đồng và nhiều bất động sản, tài sản có giá trị khác.
Riêng vụ án xảy ra tại Tập đoàn Phúc Sơn, Tổng Thanh tra Đoàn Hồng Phong cho biết các cơ quan đã kê biên, thu giữ trên 315 tỷ đồng; 1,97 triệu USD; 534 cây vàng SJC và 1.444 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất các loại.
Tuy nhiên, Tổng Thanh tra Chính phủ Đoàn Hồng Phong chỉ rõ một số tồn tại, hạn chế như việc khắc phục những sơ hở, bất cập trong cơ chế, chính sách, pháp luật còn chậm so với yêu cầu thực tiễn đặt ra. Một số biện pháp phòng ngừa tham nhũng chưa được triển khai thực hiện toàn diện.
Tình trạng đùn đẩy, né tránh, sợ trách nhiệm, không dám làm chậm được khắc phục. Việc truy bắt đối tượng bỏ trốn ra nước ngoài còn gặp nhiều khó khăn; Giá trị tài sản phải thu hồi trong các vụ án tham nhũng, tiêu cực còn tồn đọng lớn.
Thẩm tra về nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Nga cơ bản tán thành với Báo cáo của Chính phủ đánh giá về tình hình tham nhũng, đồng thời Ủy ban Tư pháp nhận thấy, trong năm 2024, công tác PCTNTC tiếp tục được đẩy mạnh, quyết liệt và hiệu quả hơn cả ở Trung ương và địa phương; nhiều chính sách, quy định mới về PCTNTC được ban hành, quán triệt, triển khai thực hiện nghiêm túc.
Tuy nhiên, tình trạng tham nhũng, tiêu cực trên một số lĩnh vực vẫn còn nghiêm trọng, diễn biến phức tạp, nổi lên là các sai phạm lớn ở một số lĩnh vực như: quy hoạch, xây dựng, năng lượng, đấu thầu, quản lý tài sản công, quản lý, sử dụng đất đai, khai thác tài nguyên, khoáng sản... Tình trạng nhũng nhiễu, tiêu cực trong khu vực hành chính, dịch vụ công vẫn còn diễn ra.
Những sai phạm về tham nhũng, tiêu cực thời gian qua cho thấy có sự buông lỏng quản lý, thiếu trách nhiệm của nhiều tập thể, cá nhân, nhất là người đứng đầu trong công tác quản lý nhà nước trong một số lĩnh vực.
Công tác kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền lực của người có chức vụ, quyền hạn chưa được quan tâm đúng mức. Việc khắc phục tình trạng cán bộ, công chức, viên chức đùn đẩy, né tránh trách nhiệm, hạn chế về năng lực, sợ sai không dám làm còn chậm.
Nhiều tồn tại, hạn chế trong công tác PCTN là thực trạng đã được nhận diện rõ từ nhiều năm qua nhưng đến nay vẫn chưa có giải pháp khắc phục hiệu quả. Do đó, đề nghị Chính phủ cần tổng kết, đánh giá, nhận diện đầy đủ các hạn chế và nguyên nhân, trên cơ sở đó đề ra giải pháp đột phá để phòng, chống hiệu quả.