Quốc hội cho ý kiến về tờ trình tái khởi động điện hạt nhân tại Ninh Thuận của Chính phủ. Ảnh: Hồ Long.
Trình bày tờ trình trước Quốc hội chiều 27/11 về chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình nêu 3 quan điểm phát triển điện hạt nhân gồm: vì mục đích hòa bình, bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia và phát triển bền vững, gắn với mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.
Đồng thời, bảo đảm an toàn ở mức cao nhất, giảm thiểu rủi ro cho con người và môi trường; gắn với phát triển tổng thể hệ sinh thái công nghiệp năng lượng quốc gia.
Theo Phó Thủ tướng, việc tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là cần thiết, có cơ sở và đáp ứng được yêu cầu thực tiễn, góp phần xây dựng và phát triển ngành công nghiệp điện hạt nhân và tăng cường tiềm lực khoa học và công nghệ của đất nước.
Các nhiệm vụ, giải pháp được lãnh đạo Chính phủ đưa ra, gồm: xây dựng quy hoạch, chiến lược phát triển điện hạt nhân; hoàn thiện hệ thống pháp luật về đầu tư, phát triển, khai thác, vận hành, bảo vệ, định mức tiêu chuẩn, quy phạm quản lý chất thải các nhà máy điện hạt nhân, xây dựng kế hoạch nghiên cứu, phát triển khoa học công nghệ; đào tạo, phát triển xây dựng nguồn nhân lực điện hạt nhân.
Bên cạnh đó, nghiên cứu khả năng nội địa hóa công nghệ điện hạt nhân, tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, sử dụng tối ưu nguồn lực đã có trong lĩnh vực điện hạt nhân; tận dụng tối đa các kết quả đã thực hiện đối với dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và điện hạt nhân Ninh Thuận 2 trong quá trình nghiên cứu, tiếp tục triển khai các dự án này.
Các cơ quan chuyên trách về quản lý nhà nước đối với điện hạt nhân cũng sẽ được hình thành; xây dựng chương trình, kế hoạch hành động nhằm đạt được sự đồng thuận rộng rãi của xã hội đối với chương trình phát triển điện hạt nhân.
Phối cảnh nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận. Ảnh: TL.
Điện hạt nhân không được nhắc trong Quy hoạch điện VIII, trong khi tổng công suất đặt hệ thống điện cả nước sẽ tăng từ 80.000 MW hiện nay lên 150.000 MW vào 2030 và đạt khoảng 490.000 - 573.000 MW vào năm 2050. Tại quy hoạch này, nhiều nguồn điện than và khí LNG bị hạn chế, gây khó khăn trong việc đáp ứng nhu cầu năng lượng.
Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình cho rằng, điện hạt nhân là nguồn điện nền, xanh và bền vững, với chi phí sản xuất điện bình quân của loại điện này có thể cạnh tranh với các nguồn truyền thống, nhất là điện than, LNG với giá nhiên liệu tăng dần.
Vào năm 2016, dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 đã bị dừng theo Nghị quyết của Quốc hội, dù các địa điểm này đã được quy hoạch làm đất dự trữ chiến lược lâu dài cho năng lượng. Nếu được tái khởi động, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 đặt tại xã Phước Dinh, huyện Thuận Nam và nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2 đặt tại xã Vĩnh Hải, huyện Ninh Hải, cho công suất tổng khoảng 4.000 MW.
Chủ nhiệm Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường Lê Quang Huy nhất trí với sự cần thiết về việc tiếp tục chủ trương đầu tư dự án diện hạt nhân tại Ninh Thuận. Ủy ban cũng kiến nghị Quốc hội xem xét, quyết định việc tiếp tục chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và đưa nội dung này vào Nghị quyết Kỳ họp thứ 8 Quốc hội khóa XV.
Trước đó, hôm 25/11, Ban Chấp hành Trung ương Đảng cơ bản thống nhất chủ trương tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận và tiếp tục nghiên cứu chương trình điện hạt nhân tại Việt Nam nhằm bảo đảm vững chắc an ninh năng lượng quốc gia, đáp ứng mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, tăng cường tiềm lực khoa học, công nghệ và phát triển bền vững đất nước.
