Người gặp vận rủi
Anh Nguyễn Quốc Thụy (48 tuổi) ở xã Phước Hưng (huyện Tuy Phước, Bình Định), chủ nhà vườn trồng gần 1.000 cây mai cảnh. Năm nay, anh Thụy có khoảng 500 cây mai 4-5 năm tuổi xuất bán ra thị trường phục vụ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025; trong đó, có khoảng 250 chậu đã được 5 năm tuổi, anh Thụy quyết định bán ở thị trường miền Bắc nên được lặt lá sớm, những chậu mai này đều cho hoa kịp Tết. Những chậu mai lớn, có dáng đẹp, anh Thụy dự định sẽ bán cho khách hàng mua biếu với giá 3 triệu đồng/cây.
Ngày 19 tháng Chạp anh Thụy cho mai lên xe vận chuyển đi miền Bắc. Chiếc xe tải lớn gác tầng, chất 2 lớp chậu nên vận chuyển được hơn 200 cây mai, tập kết tại quận Hà Đông (Hà Nội). Anh Thụy thuê thêm 2 lao động để bán, vận chuyển mai lên xe cho khách hàng. Tuy nhiên, do anh Thụy tính “sai nước cờ” nên mai anh bày bán chỉ có người ngắm chứ không có người mua.
“Do tôi chủ quan, trước khi quyết định bán mai miền Bắc tôi không tìm hiểu tập tục của người ngoài đó, nên không ngờ khoảng 12 tháng Chạp là người miền Bắc đã mua mai để biếu. Đằng này 19 tháng Chạp tôi mới chở mai ra, khi ấy họ không còn mua mai biếu nữa nên bán không được. Mai bày ra bán, người tiêu dùng đi qua đi lại để ngắm, chứ cây mai bán 3 triệu đồng/cây người chơi Tết không mua”, anh Thụy chia sẻ.
Năm nay, nhiều vườn mai cảnh ở thị xã An Nhơn (Bình Định) bị muộn hoa, chủ nhà vườn phải để lại vì không bán được trong Tết Ất Tỵ 2025. Ảnh: V.Đ.T.
Cầm chắc mình bị thua lỗ mai bán miền Bắc, anh Thụy đành “bán đổ bán tháo” để lấy tiền chi phí cho 2 lao động ăn uống và chi phí vé máy bay đi, về.
“Ngoài tiền bán mai, tôi còn lỗ tiền túi hơn 100 triệu đồng cho lô mai miền Bắc. Đó là mai tôi trồng, chứ nếu mua đi bán lại chắc chắn còn lỗ nhiều hơn nữa. Nếu tôi chở mai ra miền Bắc từ mùng 10 tháng Chạp thì chắc không lâm cảnh thê thảm đến vậy”, anh Thụy bộc bạch.
Để gỡ gạc, anh Thụy để lại mai cho 2 lao động “bán tháo”, ngày 24 tháng Chạp anh về lại Bình Định để chở hơn 200 cây mai khác ra bán ở thị trường Đà Nẵng. “Họa vô đơn chí”, lô mai Đà Nẵng còn “đứng hình” hơn lô mai miền Bắc. Lô mai bán tại Đà Nẵng không được người tiêu dùng ngó ngàng. Đến chiều tối 29 tháng Chạp họ mới bắt đầu trả giá mua. Nhưng cây mai có giá 2-3 triệu đồng/chậu họ chỉ trả mua có 700.000 đồng. Nếu “bán tháo” như lô mai miền Bắc thì quá “phá giá”, sợ trở thành tiền lệ cho những năm sau, nên anh Thụy quyết định đập bỏ chậu, nhổ cây thuê xe chở về trồng lại để năm sau bán, chấp nhận lỗ tiền ăn uống và tiền vận chuyển 2 vòng ra, vô.
“Năm nay gia đình tôi kể như không có Tết. Tôi trồng mai đã hàng chục năm rồi, năm nay mới bị thua lỗ thê thảm như thế này. Không chỉ riêng tôi, tất cả những thương lái bán mai ở Đà Nẵng đều cùng chung cảnh ngộ, đến ngày cuối năm ai cũng mang gương mặt “đưa đám” trở về nhà”, anh Thụy nói buồn.
Vườn mai của anh Phúc trước khi lặt lá bán Tết Ất Tỵ 2025. Ảnh: V.Đ.T.
Kẻ gặp may
Không phải ai cũng gặp vận rủi như anh Thụy, cũng có người gặp may trong việc bán mai Tết năm nay. Ví như anh Nguyễn Minh Phúc ở khu vực Huỳnh Kim, phường Nhơn Hòa (thị xã An Nhơn, Bình Định).
Trước đó, dịp Tết Quý Mão 2023 anh Phúc mua 100 cây mai lùm (mai phát triển tự nhiên, không được tạo dáng) 3 năm tuổi với giá bình quân 150.000 đồng/cây để bán Tết. Không ngờ Tết năm ấy mai nở sớm trước Tết nên ế ẩm, anh Phúc chỉ bán được vài ba chục cây, 70 cây mai còn lại anh Phúc đành mang về vườn làm bồn trồng dưới đất. Ngoài ra, anh mua thêm mấy chục cây nữa để trồng cho kín vườn. Mai trồng dưới đất phát triển nhanh, sau 2 năm, anh Phúc chọn ra 20 cây to nhất canh lặt lá để mai cho hoa kịp Tết Ất Tỵ 2025 xuất bán, số còn lại anh “xả”, nghĩa là lặt lá sớm để cây mai có sức tiếp tục phát triển sang năm bán.
Không ngờ năm nay mưa lạnh kéo dài, 20 cây mai anh canh lặt lá để kịp bán Tết Ất Tỵ không cho bông búp, thương lái miền Bắc không ngó ngàng. Trong khi những cây mai “xả” được lặt lá sớm nên kịp bông búp bán cho thương lái miền Bắc. Vậy là năm nay anh Phúc bán gần hết vườn mai của mình, chỉ còn vài chục cây bị muộn hoa còn lưu lại năm sau.
Một trong những cây mai anh Phúc chọn xuất bán trong năm nay bị muộn bông búp không bán được trong Tết, sang mùng 2 Tết Ất Tỵ mới nở hoa vàng rực. Ảnh: V.Đ.T.
“Năm nay mai có giá nên bình quân mỗi cây mai tôi bán được từ 3-4 triệu đồng, gia đình có cái Tết đủ đầy. Qua Tết tôi sẽ xuống làng mai Háo Đức, xã Nhơn An (thị xã An Nhơn, Bình Định) mua thêm 70-80 cây nữa để về trồng cho kín vườn. Tết năm sau tôi sẽ xuất bán 20 cây năm nay muộn hoa, những cây mua sau nếu bán được tôi cũng bán luôn”, anh Phúc bộc bạch.
