Muốn thành công phải khác biệt & bài học Vinamit

Đó là quan điểm của ông Nguyễn Lâm Viên, sinh năm 1961, Chủ tịch HĐT Công ty Vinamit - một “ông lớn” trong ngành nông nghiệp công nghệ cao Việt Nam.

Đi đầu về khoa học công nghệ

Năm 1991, ông Nguyễn Lâm Viên thành lập Công ty Vinamit tại Bình Dương. Hơn 10 năm sau, sản phẩm của Vinamit đã có mặt tại hầu hết chuỗi hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi khắp cả nước. Ngoài ra, các sản phẩm trái cây sấy của Vinamit cũng đã có mặt tại nhiều nước như Trung Quốc, Thái Lan, Nhật Bản, Singapore, Mỹ, châu Âu.

Có được thành quả này là do Vinamit đã chọn đúng hướng đi và kiên trì với lựa chọn này, mặc cho không ít khó khăn liên tục ập đến, mặc cho dư luận hoài nghi, cho rằng anh điên. “Thời điểm cách đây 3 chục năm, đời sống còn khó khăn, người ta chỉ cần ăn no, ăn đủ, chứ mấy ai nghĩ ăn chơi. Vì thế, họ hoài nghi, cho rằng tôi viển vông cũng đúng thôi. Nhưng mục tiêu của tôi là lâu dài, và hướng đến thế giới chứ không chỉ gói gọn ở trong nước. Mà khi đó, Việt Nam mình đúng là còn lạc hậu, khó khăn thật, nhưng các nước phát triển thì khác.

Tôi hiểu rõ xu hướng phát triển ngành nông nghiệp, chế biến thực phẩm trong tương lai gần, và hiểu rõ, muốn tồn tại, muốn phát triển thì phải sản xuất sạch, sản phẩm hướng đến sức khỏe con người. Cho nên, chúng tôi chú trọng đầu tư cho nghiên cứu và ứng dụng khoa học công nghệ, chấp nhận vừa tốn kém tiền bạc vừa tốn thời gian”, ông Nguyễn Lâm Viên trải lòng.

Vinamit hiện có các vùng chuyên canh với tổng diện tích hơn 20.000ha, trải rộng khắp các tỉnh miền Đông và miền Tây Nam bộ. Để đạt hiệu quả cao nhất trên cùng một diện tích, vấn đề khoa học, ứng dụng trong kỹ thuật chọn giống và canh tác được Vinamit ưu tiên đặt lên hàng đầu. Với đội ngũ cán bộ, chuyên gia trình độ cao và những phòng thí nghiệm hiện đại, họ liên tục nghiên cứu, tìm ra những giống cây trồng mới theo đơn đặt hàng.

Những giống mới của Vinamit không chỉ năng suất cao mà còn đảm bảo những đặc tính nổi trội như hàm lượng dầu và đường thấp, hương vị cô đậm, màu sắc tươi tắn, trong đó nổi lên một loại mít riêng mang tên Viên Linh có đặc điểm quả đều, vỏ mỏng, múi nhiều, xơ ít, hột nhỏ.

Việc kết hợp chặt chẽ giữa Vinamit và người nông dân ở các vùng chuyên canh về lai tạo giống mới, chuyển giao công nghệ ươm trồng đã đem lại nguồn nguyên liệu ổn định, năng suất và chất lượng cao. Đây cũng là yếu tố để sản phẩm của Vinamit đạt chuẩn từ khâu đầu vào, giảm thiểu hàng kém chất lượng, có chất bảo quản, qua đó đem lại ưu thế cạnh tranh và uy tín cho Vinamit khi gia nhập thị trường trong nước và quốc tế.

“Toàn bộ sản phẩm của Vinamit đều là hữu cơ, hoàn toàn không dùng hoá chất bảo quản, chỉ bảo quản bằng hệ thống nhà máy đông lạnh. Để kịp thời bảo quản, đảm bảo độ tươi ngon cho sản phẩm, tại tất cả các vùng nguyên liệu trọng điểm như Bình Dương, Tây Ninh, Đăk Lăk, Đồng Nai, chúng tôi đều có hệ thống bảo quản. Sau khi xử lý sơ bộ, nguyên liệu được chuyển về ba nhà máy của Vinamit tại Bình Dương, Đăk Lăk và Kiên Giang.

Đây là ba nhà máy có dây chuyền công nghệ hiện đại nhập từ Đức và Đài Loan như sấy chân không, sấy gia nhiệt và sấy khô, đảm bảo sản phẩm vẫn giữ được màu sắc và hương vị nguyên bản. Cả ba nhà máy này đáp ứng được các tiêu chuẩn về quản lý chất lượng quốc tế như HACCP (Hazard Analysis and Critical Control Points - Hệ thống phân tích mối nguy và điểm kiểm soát tới hạn), ISO 9001:2008… và được các cơ quan uy tín như Bureau Veritas, Cục Quản lý chất lượng dược phẩm và thực phẩm Mỹ (FDA) công nhận”, ông Viên chia sẻ.

Khát vọng lớn

Ông Nguyễn Lâm Viên cho biết, chiến lược sắp tới của Vinamit là sản xuất chuỗi đồ ăn, thức uống giữ được sự nguyên bản và đơn chất, không phải dùng điều vị, phụ gia thực phẩm, hóa chất hay chất bảo quản, xu hướng mới được người dùng ưa chuộng.

Cụ thể hơn, ông Viên cho biết: "Vinamit đặt mục tiêu chinh phục khoảng 50 triệu người tiêu dùng, trong đó 30 triệu người Việt và 20 triệu khách hàng quốc tế. Nhằm đẩy mạnh nhận diện thương hiệu Việt và đưa sản phẩm của mình đến tận tay khách hàng toàn cầu, phục vụ cá nhân hóa, chúng tôi kết nối với các sàn thương mại điện tử Amazon, Alibaba... Đây là xu hướng tất yếu trong thời đại công nghệ số này”.

Chủ tịch Nguyễn Lâm Viên chia sẻ, toàn bộ chặng đường hình thành và phát triển của Vinamit gắn liền với “đổi mới, sáng tạo” không ngừng, từ nghiên cứu cải tiến giống cây nguyên liệu, áp dụng công nghệ sản xuất hiện đại đến xây dựng thương hiệu, phát triển thị trường.

“Đổi mới sáng tạo trong quá trình kinh doanh sẽ giúp doanh nghiệp đưa ra nhiều ý tưởng hay, góp phần nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm chi phí đầu ra. Và muốn thành công phải có sự khác biệt nhưng không có sáng tạo thì không có khác biệt”, ông Viên tâm niệm. Cũng theo ông, con đường tất yếu để chinh phục thị trường thế giới là sản phẩm phải đạt chuẩn organic. Đó là xu hướng tất yếu đã phổ biến từ hàng chục năm trước ở các nước phát triển.

Chủ tịch Nguyễn Lâm Viên chia sẻ, yêu cầu quan trọng nhất khi sản xuất organic là phải có đất sạch, đủ dinh dưỡng, nguồn nhân lực hiểu và làm đúng quy trình. “Người làm nông nghiệp hữu cơ giống người làm khoa học hơn là kinh doanh. Tôi đã từng mất 150 tỷ đồng khi không tìm ra được phương pháp để ức chế vi khuẩn. Nói vậy để thấy, làm hữu cơ không đơn thuần là trồng, thu hoạch, tiêu thụ, mà còn phải nghiên cứu như một nhà kha học”, ông Lâm Viên chia sẻ.

Tuy nhiên, đây không hẳn là nhà khoa học thuần chất mà là còn là có những tố chất tất yếu của doanh nhân, doanh nghiệp trong cuộc cách mạng công nghệ 4.0. Bởi ngoài những công việc của một nhà khoa học, còn phải làm tốt thêm rất nhiều công việc khác mà các doanh nhân phải làm, đó là tìm tòi, sáng tạo và cạnh tranh, nếu không muốn bị bỏ lại phía sau hay bị “nuốt chửng” bởi các doanh nghiệp nước ngoài.

“Định hướng cốt lõi và văn hóa của Vinamit là làm ra những sản phẩm thật, giá trị thật. Vì chỉ khi làm được như vậy mới tạo ra động lực để dung dưỡng niềm đam mê cho cả tập thể. Còn chuyện lợi nhuận có lẽ sẽ có những phép tính phù hợp để cân đối. Một sản phẩm có giá trị và được điều tiết tốt thì ắt sẽ tạo ra doanh số và lợi nhuận”, ông Viên khẳng định.

Năm 2016, Công ty cổ phần Vinamit đã đạt chứng nhận về canh tác và nông sản hữu cơ theo tiêu chuẩn của Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA Organic) và Liên minh châu Âu (Ecocert - EU). Vinamit được cấp mã số Organic quốc tế ở cấp độ toàn phần sau khi hoàn tất toàn bộ 100% chỉ tiêu đánh giá của chứng nhận này (545 chỉ tiêu), dưới sự giám sát trực tiếp từ các chuyên gia của tổ chức Control Union với hơn 100 mẫu phẩm đã được gửi đi kiểm định và đánh giá độc lập tại Hà Lan. Để có được thành quả này, Vinamit đã đầu tư hàng trăm tỷ đồng để rửa đất, làm nhà lồng, đầu tư cho công nghệ, con người...