60% tổng số căn nhà cần xây dựng theo kế hoạch trong năm 2024
Chiều 10/3, phiên họp lần thứ 3 Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước đã diễn ra dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Trưởng Ban Chỉ đạo, tại trụ sở Chính phủ và kết nối trực tuyến đến trụ sở UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy tham dự Hội nghị của Ban Chỉ đạo Trung ương triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước. Ảnh: Nhật Bắc.
Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường Đỗ Đức Duy thông tin, dự án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo được triển khai theo chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững, với mục tiêu hỗ trợ khoảng 95.700 hộ nghèo. Trong đó, có khoảng 61.000 hộ được hỗ trợ xây mới và hơn 32.000 hộ sẽ được sửa chữa nhà ở.
Về kinh phí, tổng số tiền cần thiết để thực hiện chương trình là 3.173 tỷ đồng. Trong đó, năm 2023 đã phân bổ 1.020 tỷ đồng, năm 2024 đã giao 1.306 tỷ đồng, và phần còn lại, khoảng 767 tỷ đồng, dự kiến sẽ được phân bổ trong năm 2025.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, chương trình đã phát sinh thêm khoảng 3.000 hộ nghèo, khiến tổng số hộ cần hỗ trợ tăng lên so với dự kiến ban đầu. Tính đến hết năm 2023, đã có 16.000 căn nhà hoàn thành, và dự kiến đến cuối năm 2024, tổng số căn nhà hỗ trợ sẽ đạt 57.346 căn, tương đương với 60% tổng số căn nhà cần xây dựng theo kế hoạch.
Nhiều sáng kiến triển khai xóa nhà tạm, nhà dột nát
Để có được kết quả trên, theo Bộ trưởng Đỗ Đức Duy, đó là thành quả từ những kinh nghiệm thực tế ở các địa phương với các cách làm sáng tạo, linh hoạt trong việc triển khai dự án.
Một trong những cách làm hiệu quả là sự chủ động của các địa phương như TP. Hồ Chí Minh, Hà Nội, Bắc Ninh, Đồng Nai, Hải Dương trong việc hỗ trợ các tỉnh khó khăn. Những địa phương này đã sử dụng nguồn ngân sách địa phương để hỗ trợ thực hiện chương trình, góp phần giảm tải cho ngân sách trung ương. Theo đó, các tỉnh này không chỉ thực hiện chương trình nhà ở cho hộ nghèo mà còn tăng cường hỗ trợ cho các đối tượng khác gặp khó khăn.
Ngoài ra, một kinh nghiệm khác là việc tích hợp các nguồn vốn từ các chương trình mục tiêu quốc gia khác với nguồn vốn trung ương, để tạo ra các đề án chung, trình Hội đồng nhân dân phê duyệt và triển khai.
Theo Bộ trưởng Đỗ Đức Duy, những cách làm này giúp tiết kiệm chi phí và đảm bảo tính linh hoạt trong triển khai chương trình. "Các địa phương như Yên Bái đã thực hiện rất tốt cách tiếp cận này, tạo sự hiệu quả trong công tác quản lý và phân bổ nguồn lực", Bộ trưởng Đỗ Đức Duy chia sẻ.
Bên cạnh đó, nhiều địa phương cũng chủ động tăng mức hỗ trợ cho hộ nghèo từ nguồn ngân sách địa phương hoặc quỹ xã hội hóa. Mặc dù mức hỗ trợ từ trung ương là 60 triệu đồng cho việc xây mới và 30 triệu đồng cho sửa chữa, nhưng một số tỉnh đã huy động thêm quỹ địa phương để nâng mức hỗ trợ, giúp cải thiện điều kiện sống cho các hộ nghèo.
Bên cạnh những kết quả đã đạt được, Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cũng thẳng thắn chỉ ra trong quá trình triển khai chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát vẫn gặp phải một số thách thức, đặc biệt là vấn đề đất đai và sự chậm trễ trong việc hỗ trợ các hộ có công với cách mạng.
Theo báo cáo, hiện nay, có nhiều hộ nghèo có công với cách mạng nhưng chưa được hưởng đầy đủ hỗ trợ nhà ở. Một số hộ gia đình này vẫn phải chờ đợi lâu để nhận được hỗ trợ, điều này tạo ra tâm lý không yên tâm cho các gia đình có công. Do đó, cần phải có giải pháp kịp thời để giải quyết vấn đề này, giúp họ nhận được sự hỗ trợ xứng đáng.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy cho biết, mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng với những kinh nghiệm tích cực từ các địa phương và sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo sẽ tiếp tục đạt được những kết quả đáng khích lệ, cải thiện đời sống cho người dân nghèo, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, và góp phần giảm nghèo bền vững. Ảnh: Nhật Bắc.
Ngoài ra, vấn đề thiếu đất sạch để xây dựng nhà cho hộ nghèo cũng là một thách thức lớn, đặc biệt là ở các vùng miền núi và vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Tình trạng này dẫn đến việc một số hộ nghèo không thể có đất để xây dựng nhà ở. Các địa phương cần có sự linh hoạt trong việc cấp đất cho hộ nghèo, đảm bảo quyền lợi của họ trong việc sở hữu đất đai.
Linh hoạt hơn trong việc triển khai dự án
Để khắc phục các vướng mắc trên, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường kiến nghị Bộ Tài chính cần sớm có phương án giải quyết vấn đề phân bổ kinh phí, đảm bảo các địa phương có thể triển khai kịp thời các dự án hỗ trợ nhà ở. Đồng thời, các địa phương cần linh hoạt hơn trong việc giải quyết các vấn đề đất đai, đặc biệt là ở các vùng khó khăn, miền núi.
Vấn đề chính sách đất đai cũng cần được điều chỉnh để đảm bảo quyền lợi cho hộ nghèo và các đối tượng chính sách. Bộ trưởng Đỗ Đức Duy đề nghị các địa phương cần chủ động trong việc cấp đất và tổ chức giải phóng mặt bằng, đồng thời tìm kiếm các giải pháp hợp lý để giải quyết vấn đề thiếu đất sạch cho hộ nghèo; có chính sách linh hoạt hơn trong việc cấp đất, bồi thường tái định cư và hỗ trợ cho các hộ nghèo, nhất là những hộ sống ở vùng sâu, vùng xa.
Bộ trưởng Đỗ Đức Duy tin rằng, mặc dù còn nhiều thách thức, nhưng với những kinh nghiệm tích cực từ các địa phương và sự chỉ đạo quyết liệt từ Chính phủ, chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo sẽ tiếp tục đạt được những kết quả đáng khích lệ, cải thiện đời sống cho người dân nghèo, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số, và góp phần giảm nghèo bền vững.
