Vậy mối quan hệ giữa Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm với Cty Viện CLT-CTP là như thế nào?
Không được lấy nông dân ra làm thí nghiệm
Ông Trần Quốc Dương, Trưởng phòng Thanh tra, Pháp Chế (Chi cục Trồng trọt - BVTV tỉnh Thái Bình), cho biết: Liên tiếp trong các ngày từ ngày 11 đến ngày 25/6, chúng tôi đã tiến hành làm việc với một số Hợp tác xã sản xuất, kinh doanh dịch vụ nông nghiệp (sau đây gọi tắt là HTX) trên địa bàn huyện Tiền Hải, gồm HTX Bắc Hải, HTX Tây Lương, HTX Tây Phong và HTX Đông Lâm để kiểm tra, xác minh việc kinh doanh giống lúa VC6 cung ứng cho nông dân trong vụ mùa năm 2019.
Kết quả xác minh tại HTX Bắc Hải, Cty Viện CLT-CTP đã giao cho HTX là 1.400kg lúa giống VC6, đơn giá 26.000 đồng/kg (có phiếu xuất kho ngày 08/6/2019). Sau đó HTX Bắc Hải đã xuất cho các trưởng thôn cung ứng cho nông dân theo danh sách xã viên đã đăng ký.
 |
| Ảnh trụ sở Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm. |
Đến ngày 11/6/2019, sau khi nhận được thông tin việc cung ứng giống VC6 cho nông dân là trái quy định của pháp luật, HTX Bắc Hải đã có thông báo thu hồi toàn bộ số thóc giống đã cung ứng cho xã viên, hạn đến 17 giờ ngày 12/6/2019 để trả lại công ty. Tuy nhiên, đến nay HTX Bắc Hải mới chỉ mới thu hồi để trả lại công ty 1.000kg thóc giống VC6.
Ngày 18/6/2019, Chi cục Trồng trọt và BVTV đã làm việc với Cty Viện CLT-CTP tiến hành lập biên bản vi phạm hành chính, đồng thời ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số tiền 12.000.000 đồng căn cứ Điểm b, Khoản 1, Điều 16 và Khoản 2, Điều 05, Nghị định số 31/NĐ-CP ngày 06/5/2016 của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh giống cây trồng, bảo vệ và kiểm dịch thực vật. Đồng thời buộc chuyển đổi mục đích sử dụng toàn bộ số giống lúa VC6 đã xuất bán cho nông dân tại xã Bắc Hải, huyện Tiền Hải, tỉnh Thái Bình (400kg).
Được biết, sau khi nhập giống lúa VC6, các HTX đã giới thiệu VC6 là giống BC15 kháng đạo ôn, bán cho nông dân với giá 33.000 đồng/kg.
Trao đổi với PV Báo NNVN liên quan đến vụ việc, ông Trần Xuân Định, Phó Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN-PTNT) cho biết: “Theo Quyết định 95 của Bộ NN-PTN, đối với những giống đang trong quá trình khảo nghiệm và sản xuất thử thì các doanh nghiệp không được bán giống đó cho nông dân, đặc biệt là không được làm thí nghiệm trên lưng nông dân”.
Bên cạnh đó, ông Định cũng cho rằng, việc Cty Viện CLT-CTP và HTX Sông Cầu 1 cùng đóng dấu vào Biên bản hợp tác về việc sản xuất thử giống lúa mới, trong đó ghi “giống lúa VC6 (BC15 kháng đạo ôn lá)" là không đúng, vi phạm Luật Sở hữu trí tuệ. Bởi giống lúa BC15 là giống lúa bản quyền của Cty CP Tập đoàn ThaiBinh Seed. Điều đó dễ gây hiểu lầm cho nông dân.
Ai chịu trách nhiệm?
Trên gói lúa giống VC6 in hình ảnh dãy nhà tầng đặc trưng của Viện Cây Lương thực và Cây thực phẩm (xã Liên Hồng, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương). Bởi vậy, nhiều người nghĩ rằng VC6 là sản phẩm giống lúa của Viện.
 |
| Gói thóc giống VC6 của Cty CP Giống cây trồng Viện Cây Lương thực và Cây thực phẩm sử dụng logo và hình ảnh của Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm để quảng bá thương hiệu. |
Tuy nhiên, ông Trương Công Tuyện, Giám đốc Cty Viện CLT-CTP cho biết: “Công ty chúng tôi đã tách ra khỏi Viện được hơn một năm, nhưng cổ đông góp cổ phần toàn bộ là cán bộ công nhân viên của Viện, chứ không có ai là người ngoài".
Liên quan đến việc công ty sử dụng hình ảnh của Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm để quảng bá sản phẩm, ông Tuyện nói: “Trước đây là công ty được phép sử dụng logo của Viện in trên bao bì. Lúc đó anh Nguyễn Trí Hoàn (nguyên Viện trưởng Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm) đã ký và cho phép”.
- Vậy có sự nhập nhằng gì giữa Viện và công ty trong hoạt động thương mại giống VC6 bất hợp pháp hay không? (PV hỏi).
- Không có sự nhập nhằng gì cả,ông Tuyện nói.
- Vậy là công ty không chịu sự quản lý của Viện nữa?
- Thật ra mà nói công ty không chịu sự quản lý của Viện thì không đúng, vì (trụ sở của công ty) vẫn đang ở trong đất của Viện, tất cả mọi thứ Viện đang "đỡ đầu", chứ không thì công ty làm sao mà đứng vững được.
Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm làm một viện nghiên cứu khoa học về giống cây trồng, hưởng lương từ ngân sách Nhà nước, mà thành lập Cty TNHH Nhà nước MTV thì không vấn đề gì. Đằng này, Viện lập công ty cổ phần, do cán bộ của Viện đóng góp vốn (không có cổ phần của Viện), ngành nghề kinh doanh lại trùng khớp với lĩnh vực hoạt động của Viện, liệu có vi phạm pháp luật hay không, câu hỏi này dành cho các nhà quản lý.
Tuy nhiên từ những dữ liệu trên, phải chăng Viện Cây lương thực và Cây thực phẩm đã buông lỏng quản lý việc Cty Viện CLT-CTP sử dụng logo và hình ảnh của mình trong hoạt động thương mại giống cây trồng? Hay có sự "móc ngoặc "nào đó giữa Viện và công ty để kinh doanh giống lúa trái quy định của pháp luật?
Giải thích về biên bản Cty Viện CLT-CTP ký kết với HTX Sông Cầu 1 (xã Xuân Cẩm, huyện Hiệp Hòa, Bắc Giang) ghi “giống lúa VC6 (BC15 kháng đạo ôn lá)”, ông Trương Công Tuyện thừa nhận: “Như vậy là không đúng, chúng tôi đã bỏ văn bản đó và ký lại một biên bản hợp tác khác, không có từ BC15 nữa”.
 |
| Bao thóc giống VC6 được viết thêm mực đỏ bằng tay có dòng chữ “BC15 - KĐôn” khiến nhiều người hiểu nhầm là giống BC15 kháng đạo ôn. |
Ông Tuyện cũng cho biết, sẽ tổ chức một cuộc họp lãnh đạo Cty Viện CLT-CTP để thống nhất không sử dụng hình ảnh, logo của Viện Cây lương thực và Cây Thực phẩm in trên bao bì, nhãn mác sản phẩm giống cây trồng của công ty.
