Qua các lớp học chăn nuôi, người dân Đà Bắc đã biết thêm nhiều kiến thức phòng, chống dịch bệnh cho đàn vật nuôi.
Những lớp học từ thực tiễn
"Trước đây, trâu, bò ốm, bệnh, tôi chỉ biết trông chờ vào cán bộ thú y. Sau khi học lớp chăn nuôi, tôi biết thêm cách phòng bệnh cho gia súc, nên tỷ lệ bị bệnh giảm hẳn", ông Bàn Văn Lý ở xã Tân Minh, huyện Đà Bắc, tỉnh Hòa Bình nói.
Ông Hà Văn Vững, một nông dân khác ở xã Tân Pheo, huyện Đà Bắc cho biết thêm, ông cùng bà con hàng xóm lâu nay chỉ nuôi lợn nhỏ lẻ, quy mô một vài con để sử dụng trong gia đình. Vì vậy, hầu như người dân tập trung nuôi giống lợn bản địa chân nhỏ, mõm nhỏ, thịt thơm, bụng thon, ít mỡ.
Chúng thích nghi với môi trường sống khắc nghiệt, khỏe mạnh, ít bệnh. Dù chậm lớn, giống lợn này lại tốn ít chi phí nuôi, giá thành ổn định. Đây là giống lợn truyền thống, đã có từ thời xa xưa ở Đà Bắc. Một người dân có thể chăm 10, 20 con lợn cùng lúc. Cái họ thiếu chỉ là quy trình chăm sóc và hỗ trợ về giống đầu vào.
Đà Bắc là huyện vùng cao, khó khăn nhất của tỉnh Hòa Bình. Địa hình nơi đây bị chia cắt mạnh, khiến phát triển đàn vật nuôi thường manh mún, nhỏ lẻ.
Nhận thức được vấn đề, Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp - Giáo dục Thường xuyên huyện Đà Bắc đã tổ chức 35 lớp học đào tạo cho gần 1.000 học viên, chủ yếu là người dân địa phương, trong năm 2023. Các ngành nghề chủ yếu gồm chăn nuôi lợn, nuôi cá, nuôi gà, nuôi trâu bò, thêu thổ cẩm, dệt thổ cẩm, mây tre đan, sửa chữa máy nông nghiệp.
Một số khác còn theo học những ngành hiện đại như nấu ăn, hướng dẫn du lịch, sửa chữa điện tử, may túi siêu thị, may công nghiệp... Chị Lý Thị Quyết, xã Cao Sơn chia sẻ, sau khi học lớp nấu ăn, du lịch đã được tuyển dụng và có công việc ổn định tại một homestay trên địa bàn huyện Đà Bắc, với mức thu nhập 6 - 7 triệu đồng/tháng, đảm bảo được cuộc sống gia đình.
Ông Đinh Anh Tuấn, Giám đốc Trung tâm Giáo dục Nghề nghiệp - Giáo dục Thường xuyên huyện Đà Bắc nhận xét, quá trình vận động học viên đi học thuận lợi vì hầu hết đều có nhu cầu có thêm kiến thức, tạo nguồn thu nhập ổn định hàng tháng.
"Người dân được miễn chi phí học tập và được hỗ trợ 30.000 đồng/ngày, cùng một số nguyên liệu, trang thiết bị để đảm bảo học đi đôi với hành. Mỗi khóa học kéo dài khoảng 3 tháng, đủ để học viên tiếp thu và vững tay nghề", ông bày tỏ.
Ngoài kiến thức, người dân còn được phổ biến, tuyên truyền về nhiều nội dung liên quan như xây dựng nông thôn mới.
Theo ông Tuấn, phần lớn học viên sau khi tốt nghiệp đều áp dụng được ngay vào trong công việc, thực tiễn sản xuất. Sang năm 2024. Trung tâm của ông dự kiến tiếp tục đào tạo các ngành nghề phù hợp với nhu cầu địa phương như du lịch cộng đồng, nghề thủ công mây tre đan, đồng thời tìm đầu ra thị trường cho các sản phẩm.
Để đảm bảo hơn nữa cuộc sống cho người dân trên địa bàn, huyện Đà Bắc đang triển khai 75 công trình đầu tư hạ tầng thiết yếu, trong đó có 36 công trình mới thực hiện trong năm 2023. Huyện tập trung vào các công trình giải quyết tình trạng thiếu đất ở, đất sản xuất, nước sinh hoạt phục vụ người dân...
Thêm cơ hội cho người dân vùng cao
Cùng với 6 xã của huyện Đakrông và Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị, 4 xã thuộc huyện Đà Bắc và Lạc Sơn, tỉnh Hòa Bình nằm trong vùng dự án của Chương trình “Tiến về phía trước”, do Đại sứ quán Ireland tại Việt Nam tài trợ.
Giai đoạn thí điểm của chương trình được thực hiện ở tỉnh Quảng Trị và Hòa Bình, từ tháng 6/2022 đến 8/2023. Kết quả, thành lập và củng cố hoạt động của 25 nhóm sinh kế, kinh doanh của phụ nữ, thực hiện xây dựng kế hoạch nâng cao năng lực và hỗ trợ các khoản vay phù hợp cho hơn 450 phụ nữ thực hiện các hoạt động sinh kế khác nhau.
Ngoài ra, 11 trường học được hỗ trợ xây dựng mô hình trường học an toàn, 23 điểm trường được hỗ trợ can thiệp về cơ sở hạ tầng, mang lại lợi ích cho hơn 2500 trẻ em và 150 nhân viên giáo dục ở Quảng Trị.
15 nhóm phụ trách xây dựng, vận hành và bảo trì cơ sở hạ tầng vi mô. Cùng với đó, nâng cấp và xây dựng mới 16 công trình cơ sở hạ tầng như sân chơi công cộng, đường nội thôn, nhà thôn, hệ thống nước sinh hoạt, hệ thống chiếu sáng.
Người dân thu hoạch cây gai xanh tại tỉnh Hòa Bình.
Trên cơ sở này, Giai đoạn 2 của chương trình được mở rộng thêm 5 xã của huyện Xín Mần và Vị Xuyên, tỉnh Hà Giang; dự kiến triển khai từ tháng 9/2023 đến tháng 8/2028. Chương trình tiếp tục hướng tới cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân tộc thiểu số đặc biệt khó khăn và áp dụng phương pháp tiếp cận lấy cộng đồng làm trung tâm.
Ông Trương Chí Hiếu, Phó Ban dân tộc tỉnh Quảng Trị (địa phương thụ hưởng kết quả ở giai đoạn thí điểm) nhận xét: Chương trình "Tiến về phía trước" đã hỗ trợ thiết thực cho sự phát triển bền vững của cộng đồng dân tộc thiểu số ở huyện Đakrông và Hướng Hóa.
"Chương trình đã góp phần thay đổi tư duy và điều kiện sống của bà con, hướng đến bình đẳng giới, tạo thêm sinh kế và góp phần đảm bảo trường học trở nên an toàn trước thiên tai cũng như biến đổi khí hậu”, ông nhấn mạnh.
Chị Lường Thị Loan ở xã Yên Hòa, huyện Đà Bắc, một người dân được chương trình hỗ trợ từ đầu năm 2023, bày tỏ niềm vui khi "Tiến về phái trước" khởi động giai đoạn 2. Chị bộc bạch: "Các thành viên trong tổ truyền thông cộng đồng đã sáng tạo nhiều hình thức tuyên truyền thu hút sự tham gia của dân làng, thúc đẩy các trao đổi trong nội bộ thôn".
Thời gian tới, chị Loan mong muốn được hướng dẫn, đào tạo sâu hơn nữa về các ngành nghề, có thể ứng dụng ngay vào tình hình thực tiễn ở Đà Bắc. Trong số đó có việc phát triển cây gai xanh, vốn đã phát triển trên địa bàn xã Yên Hòa.
Phòng NN-PTNT huyện Đà Bắc đánh giá, cây gai xanh là một trong số những giải pháp rất phù hợp với người dân trong việc tái cơ cấu cây trồng. Loài cây này phù hợp với thời tiết, khí hậu, thổ nhưỡng của huyện.
Tuy nhiên, đây là cây trồng mới nên một số người dân còn tâm lý e ngại về kỹ thuật canh tác cũng như liên kết, mở rộng diện tích gieo trồng. Đồng thời, các cơ chế, chính sách hỗ trợ phát triển cho cây gai xanh phần lớn hiện do người dân và doanh nghiệp tự đầu tư, nên chưa thể đẩy mạnh cơ giới hóa.
