Nông sản xuất khẩu 2024

Vị thế gạo Việt ở thị trường Philippines đang bị cạnh tranh gay gắt

Thanh Sơn - Thứ Tư, 03/04/2024 , 11:06 (GMT+7)

Gạo Việt Nam vốn chiếm phần lớn lượng gạo nhập khẩu của Philippines, nhưng cần cách tiếp cận mới khi thị trường này đa dạng nguồn cung.

Thu hoạch lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh: Thanh Sơn.

Theo Thương vụ Việt Nam tại Philippines, gạo là mặt hàng thiết yếu quan trọng đảm bảo an ninh lương thực đối với Philippines. Mặc dù có nền sản xuất lúa gạo nhưng sản lượng hàng năm không đáp ứng được nhu cầu tiêu thụ nên Philippines phải nhập khẩu gạo từ nhiều quốc gia.

Hàng năm, tùy thuộc vào các điều kiện canh tác, sản xuất nội địa của Philippines đạt khoảng từ 19 đến 20 triệu tấn lúa, tương đương khoảng trên 12,5 triệu tấn gạo. Trong khi đó, nhu cầu tiêu thụ gạo hàng năm khoảng trên 14,5 triệu tấn và dự trữ tối thiểu đảm bảo lương thực đủ cho 30 ngày là trên 1 triệu tấn. Tổng nhu cầu hàng năm của Philippines khoảng trên 15,5 triệu tấn gạo, vì vậy, hàng năm Philippines phải nhập từ trên 2,5 triệu đến 3,5 triệu tấn gạo.

Thậm chí, trong năm nay, theo dự báo của Bộ Nông nghiệp Mỹ, lượng gạo nhập khẩu của Philippines có thể ở mức 4 triệu tấn do sản lượng nội địa dự kiến giảm 325 nghìn tấn xuống còn 12,125 triệu tấn. Như vậy, Philippines tiếp tục sẽ là nhà nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới trong năm nay.

Việt Nam là nhà cung cấp gạo truyền thống và lớn nhất cho Philippines trong nhiều năm qua. Ông Phùng Văn Thành, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Philipines, cho biết, trước đây, khi Philippines mua gạo theo phương thức đàm phán liên chính phủ (G2G), thì Việt Nam cạnh tranh với Thái Lan, là hai đối tác xuất khẩu gạo lớn nhất vào Philippines.

Tuy nhiên, kể từ năm 2019, khi Philippines ban hành và thực thi luật cho phép tự do xuất nhập khẩu và thương mại gạo, dỡ bỏ hạn ngạch và hạn chế nhập khẩu gạo, Việt Nam đã vượt qua Thái Lan trở thành nhà cung ứng quan trọng, chiếm vị thế số 1 xuất khẩu gạo vào thị trường Philippines. Năm 2022, gạo Việt Nam chiếm 85% tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines. Trong năm 2023, lượng gạo Việt Nam nhập khẩu vào Philippines có giảm và thị phần cũng giảm, nhưng vẫn chiếm trên 80% tổng lượng gạo nhập khẩu của nước này.

Gạo Việt Nam chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines. Ảnh: Thanh Sơn.

Cũng trong nhiều năm qua, Philippines luôn là thị trường lớn nhất của gạo Việt Nam. Theo Tổng cục Hải quan, trong năm 2023, Việt Nam xuất khẩu sang Philippines 3,13 triệu tấn, trị giá 1,75 tỷ USD, chiếm 38,6% tổng lượng và 37,5% trong tổng kim ngạch gạo xuất khẩu của cả nước.

Tính chung các hàng hóa xuất khẩu sang Philippines, gạo là mặt hàng xuất khẩu lớn nhất, vượt xa về kim ngạch so với các mặt hàng đứng sau như clanke và xi măng (đạt 358,3 triệu USD); các loại máy móc, thiết bị, dụng cụ và phụ tùng (352 triệu USD); phương tiện vận tải và phụ tùng (221 triệu USD); máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện (193,7 triệu USD); thủy sản (133,8 triệu USD); cà phê (152,8 triệu USD); hàng dệt may (125,9 triệu USD); sắt thép các loại (111,4 triệu USD); điện thoại các loại (153,2 triệu USD) ...

Tuy nhiên, những biến động địa chính trị và bất ổn trên thế giới, sự thay đổi chính sách của một số quốc gia sản xuất lúa gạo lớn trên thế giới, điển hình như lệnh cấm xuất khẩu gạo của Ấn Độ, đang làm cho Chính phủ Philippines chú trọng hơn tới vấn đề đảm bảo an ninh lương thực. Trong đó có việc đang dạng hóa nguồn cung gạo.

Cụ thể, nhận ra sự phụ thuộc khá lớn vào nguồn cung gạo từ Việt Nam, trong những năm gần đây, Chính phủ Philippines đang tìm cách giảm sự phụ thuộc này thông quan việc đa dạng hóa nguồn cung, tìm đến những nhà cung ứng gạo tiềm năng khác mà trước đây họ cho rằng không có lợi thế.

Số liệu nhập khẩu gạo của Philippines trong những tháng đầu năm nay đã cho thấy rõ điều này. Thương vụ Việt Nam tại Philippines cho biết, theo thống kê của Cục Thực vật (Bộ Nông nghiệp Philippines), tính từ ngày 1/1 cho đến hết ngày 14/3/2024, tổng lượng gạo nhập khẩu của Philippines là 887 nghìn tấn, cao hơn khoảng 10,6% so với tổng lượng gạo nhập khẩu của nước này trong quý I/2023.

Việt Nam vẫn là nguồn cung cấp lớn nhất cho Philippines từ 1/1 đến 14/3/2024, với 494 nghìn tấn. Tuy nhiên, tỷ trọng của gạo Việt Nam đã giảm mạnh, xuống còn 55,7%.

Một cánh đồng lúa ở đồng bằng sông Cửu Long. Ảnh: Thanh Sơn.

Trong khi đó, gạo từ nhiều thị trường khác tăng mạnh về tỷ trọng. Gạo nhập khẩu từ Thái Lan là 231 nghìn tấn, chiếm 26%; gạo nhập khẩu từ Pakistan là 110 nghìn tấn, chiếm 12,4%. Ngoài ra, Philippines còn nhập khẩu gạo từ Myanmar với số lượng 49 nghìn tấn, từ Campuchia hơn 1,6 nghìn tấn, từ Nhật Bản hơn 1,8 nghìn tấn, từ Ấn Độ 236 tấn và từ Italy gần 7 tấn.

Việc gạo Việt Nam giảm mạnh về thị phần trong nhập khẩu gạo của Philippines có nguyên nhân do nguồn cung gạo thương phẩm của Việt Nam đầu năm nay không dồi dào vì trong năm ngoái đã xuất khẩu lượng gạo kỷ lục trên 8,1 triệu tấn. Tuy nhiên, Philippines cũng đang cho thấy nỗ lực đa dạng hóa nguồn cung của nước này.

Ông Phùng Văn Thành cho rằng, việc Philippines đạt được thành công bước đầu trong việc đa dạng hóa nguồn cung gạo đang làm cho gạo của Việt Nam ngày càng bị cạnh tranh hơn tại thị trường này.

Trước tình hình đó, để giữ vững vị thế số 1 tại thị trường Philippines, theo ông Phùng Văn Thành, các doanh nghiệp xuất khẩu gạo của Việt Nam phải có sự chuẩn bị và chiến lược cạnh tranh tốt, trước hết là hình ảnh, uy tín để tiếp tục duy trì quan hệ với các bạn hàng, đối tác truyền thống lâu năm, mở rộng tìm kiếm các đối tác, nhà nhập khẩu mới. Đồng thời tiếp tục phối hợp với Bộ Công thương, Thương vụ Việt Nam tại Philippines triển khai các chương trình giới thiệu, quảng bá các sản phẩm, mặt hàng của Việt Nam, trong đó có mặt hàng gạo.

Tại thị trường Philippines, gạo của Việt Nam được đánh giá là có những ưu điểm như phẩm cấp, chất lượng phù hợp, hợp thị hiếu và có thể đáp ứng nhu cầu đa dạng của người tiêu dùng, đặc biệt là tầng lớp dân cư đông đảo có thu nhập trung bình và thấp; giá phải chăng nên có tính cạnh tranh; nguồn cung ổn định, khoảng cách địa lý, chi phí và thuận tiện trong chuyên trở, có niềm tin và mối quan hệ bạn hàng lâu năm.

Ông Phùng Văn Thành, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Philippines

Thanh Sơn
Tin khác
Dừa tươi Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ tăng 4 con số
Dừa tươi Việt Nam nhập khẩu vào Hoa Kỳ tăng 4 con số

Dừa tươi Việt Nam đang được các thương nhân Hoa Kỳ đẩy mạnh nhập khẩu trong năm nay, qua đó đưa Việt Nam vào tốp 3 những nguồn cung lớn nhất cho thị trường này.

Xuất khẩu rau quả lần đầu vượt mốc 6 tỷ USD
Xuất khẩu rau quả lần đầu vượt mốc 6 tỷ USD

Xuất khẩu rau quả Việt Nam đến hết tháng 10 đã có lần đầu tiên vược mốc 6 tỷ USD, đồng thời cũng vượt mốc 4 tỷ USD ở thị trường Trung Quốc.

Trung Quốc - Hongkong trở thành thị trường lớn nhất của thủy sản Việt Nam
Trung Quốc - Hongkong trở thành thị trường lớn nhất của thủy sản Việt Nam

Xuất khẩu thủy sản Việt Nam sang Trung Quốc tăng mạnh trong 10 tháng đầu năm, qua đó đưa Trung Quốc – Hongkong trở thành thị trường lớn nhất.

Thu hút người trẻ bằng sản xuất cà phê bền vững
Thu hút người trẻ bằng sản xuất cà phê bền vững

Sản xuất cà phê bền vững không chỉ giúp nông dân yên tâm gắn bó với cây cà phê mà còn thu hút được người trẻ tham gia vào sản xuất cà phê.

Nâng tầm sản xuất nông nghiệp Đất Cảng: [Bài 2] Tăng giá trị tôm, cá qua du lịch
Nâng tầm sản xuất nông nghiệp Đất Cảng: [Bài 2] Tăng giá trị tôm, cá qua du lịch

Hải Phòng Các mô hình kết hợp nuôi trồng thủy sản được người dân phát triển gắn với các hoạt động du lịch sinh thái, trải nghiệm, qua đó đã giúp gia tăng giá trị tôm, cá.

Nâng tầm sản xuất nông nghiệp Đất Cảng: [Bài 1] Cải thiện giá trị nhờ kết hợp với du lịch
Nâng tầm sản xuất nông nghiệp Đất Cảng: [Bài 1] Cải thiện giá trị nhờ kết hợp với du lịch

Sự kết hợp giữa phát triển sản xuất nông nghiệp theo hướng an toàn, chất lượng gắn với phát triển du lịch đã giúp nông dân Hải Phòng tăng thu nhập, nâng cao đời sống.

Cam Vạn Yên ‘chắp cánh’ cho du lịch sinh thái
Cam Vạn Yên ‘chắp cánh’ cho du lịch sinh thái

Quảng Ninh Từ những vườn cam bản địa, nông dân xã Vạn Yên (huyện Vân Đồn) đã và đang hình thành nên những khu du lịch sinh thái, tạo điểm tham quan, trải nghiệm hấp dẫn.

Tôm, cá ngừ có cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu sang UAE
Tôm, cá ngừ có cơ hội đẩy mạnh xuất khẩu sang UAE

Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện Việt Nam - UAE (CEPA) vừa mới được ký kết đang mở thêm nhiều cơ hội cho tôm, cá ngừ… Việt Nam tại thị trường UAE.

Xuất khẩu hạt tiêu Việt Nam quay trở lại mốc 1 tỷ USD
Xuất khẩu hạt tiêu Việt Nam quay trở lại mốc 1 tỷ USD

Xuất khẩu hạt tiêu Việt Nam đã quay trở lại mốc 1 tỷ USD sau 7 năm nhờ giá xuất khẩu tăng cao. Giá tiêu dự báo tiếp tục cao trong vụ tới.

Đồ nội thất bằng gỗ của Việt Nam ngày càng tăng thị phần ở Hoa Kỳ
Đồ nội thất bằng gỗ của Việt Nam ngày càng tăng thị phần ở Hoa Kỳ

Khi nhập khẩu đồ nội thất bằng gỗ của Hoa Kỳ tăng trưởng trở lại, đồ nội thất bằng gỗ Việt Nam đang tiếp tục tăng kim ngạch, thị phần tại thị trường này.

Tiến vào thị trường thực phẩm Halal 2.500 tỷ USD: Những bước chuẩn bị rất sớm của 'ông lớn' chăn nuôi tại Việt Nam
Tiến vào thị trường thực phẩm Halal 2.500 tỷ USD: Những bước chuẩn bị rất sớm của 'ông lớn' chăn nuôi tại Việt Nam

Là một doanh nghiệp đã xuất khẩu thịt gà tới nhiều thị trường, C.P. Việt Nam đang chuẩn bị các công việc cần thiết để xuất khẩu vào thị trường Halal.

Tiến vào thị trường thực phẩm Halal 2.500 tỷ USD: Cơ hội & thách thức cho hàng 'Made in' Thanh Hóa
Tiến vào thị trường thực phẩm Halal 2.500 tỷ USD: Cơ hội & thách thức cho hàng 'Made in' Thanh Hóa

Thị trường Halal mang đến nhiều cơ hội cho doanh nghiệp, hàng hóa Việt Nam, nhưng cũng đặt ra thách thức không nhỏ…