Dự án tuyến đường kết nối thị xã Nghĩa Lộ với cao tốc Nội Bài - Lào Cai có tổng chiều dài 53 km đường cấp 4 miền núi. Điểm đầu tại nút giao IC14 của đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, điểm cuối nối với Quốc lộ 32 tại lý trình km 209+500 thuộc địa phận thị trấn Liên Sơn, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái.
Dự án này nằm trong hợp phần Dự án kết nối giao thông các tỉnh miền núi phía Bắc do Ngân hàng Phát triển châu Á và Chính phủ Úc tài trợ. Với tổng đầu tư 6.018 tỷ đồng, nhằm rút ngắn hành trình từ các trung tâm chính trị kinh tế của tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái và các địa phương khác có liên quan về Thủ đô Hà Nội, nâng cao hiệu quả khai thác cao tốc Hà Nội - Lào Cai.
Dự án đường nối thị xã Nghĩa Lộ với cao tốc Nội Bài - Lào Cai được chia làm 3 gói thầu chính gồm XL-9, XL-10 và XL-11, với tổng mức đầu tư gần 1.300 tỷ đồng. Bắt đầu triển khai từ tháng 6/2022. Đến nay, tiến độ thi công tại các gói thầu đang có nguy cơ chậm tiến độ so với dự kiến do vướng mắc trong giải phóng mặt bằng và một số vấn đề phát sinh.
Hiện nay một số gói thầu trong dự án kết nối giao thông miền núi phía Bắc đang vướng giải phóng mặt bằng, dẫn đến việc phải gia hạn thời gian, không thể hoàn thành trong năm 2024 như lộ trình được duyệt.
Những ngày đầu tháng 8, các nhà thầu tranh thủ những ngày nắng ráo khẩn trương thi công các hạng mục công trình. Tại gói thầu XL-9, từ Km0+000 đến km20+667 (đường tỉnh 175, đoạn qua địa phận xã An Thịnh, Đại Sơn của huyện Văn Yên), tiến độ đã đạt 95% khối lượng. Tuy nhiên, hiện trên tuyến vẫn còn vướng mặt bằng một số vị trí khiến chưa thể hoàn thành bàn giao.
Ông Đoàn Mạnh Hùng, Đội trưởng thi công (Công ty cổ phần Xây dựng và vận tải Hải Phong) cho biết, hiện còn 4 hộ dân chưa bàn giao mặt bằng để nhà thầu thi công. Đơn vị đang phối hợp cùng chính quyền địa phương làm việc với các hộ dân để sớm hoàn thành gói thầu. Bên cạnh đó, khu vực thi công công trình có nền địa chất yếu, thường xuyên bị sạt lở trong mùa mưa lũ nên phải khắc phục mất nhiều thời gian.
Tại gói thầu XL-10, đoạn từ km20+667 đến km38+252 (qua địa phận xã Mỏ Vàng, huyện Văn Yên), phóng viên ghi nhận nhiều vị trí mặt bằng đang vướng mắc, một số vị trí đã thảm base, nhiều đoạn đang thi công dở dang. Trên tuyến, một số điểm các hộ dân bị ảnh hưởng treo cao, lún sâu do thi công đường gây ảnh hưởng.
Ông Trần Tuấn Anh - Chủ tịch UBND xã Mỏ Vàng cho biết, đoạn qua địa bàn xã có tổng số 429 hộ dân bị ảnh hưởng. Đến nay, đã thực hiện chi trả bồi thường cho 369 hộ dân, còn gần 60 hộ còn vướng mắc. Lý do là các hộ phải kiểm đếm trong diện giải phóng mặt bằng, do điều chỉnh diện tích thu hồi và thay đổi tuyến, dẫn đến phát sinh, cần phải bổ sung.
Ngoài ra, đặc thù của địa phương liên quan đến thời vụ thu hoạch quế của bà con, nhiều đoạn phải chờ mùa quế dóc vỏ người dân mới chặt cây làm khó khăn cho việc giải phóng mặt bằng. Một số vị trí người dân đã nhận tiền đền bù, nhưng hiện bị treo cao, lún sâu và nằm ngoài phạm vi thu hồi. Đối với những điểm này cần điều chỉnh đo đạc, bổ sung bản đồ, mới có thể đưa vào diện thu hồi giải phóng mặt bằng được.
Liên quan đến vấn đề này, ông Trần Nhật Phong - Phó Giám đốc Ban quản lý dự án 2 (Bộ Giao thông Vận tải) cho biết, về tiến độ thi công, đối với gói XL9, đơn vị đang cố gắng bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công và hoàn thiện trong tháng 9, sớm hơn 2 tháng so với dự kiến.
Đối với gói thầu XL-10, đơn vị đang phối hợp cùng chính quyền địa phương đẩy mạnh công tác kiểm kê, hoàn thiện việc chi trả cho người dân, sớm bàn giao mặt bằng để nhà thầu đẩy nhanh tiến độ dự án. Đến nay, gói thầu này còn 3 tháng nữa là kết thúc hợp đồng, nếu không kịp thời hoàn thành giải phóng mặt bằng, khả năng cao phải gia hạn tiến độ.
Tại gói thầu XL-11, từ km 38+252 đến km54+069 qua địa bàn các xã An Lương, Suối Quyền (huyện Văn Chấn) đã hoàn thành khảo sát, thiết kế bản vẽ thi công có thể triển khai thi công ngay khi có mặt bằng. Dự kiến hoàn thành thi công vào 6/2026, tiến độ gia hạn gói thầu cần thêm 12 tháng so với hợp đồng.
Đến nay mới có 1,2/15,7 km được bàn giao mặt bằng để thi công. Hiện còn hơn 14 km chưa có mặt bằng. Trong đó, hơn 1,3 km liên quan đến rừng phòng hộ tự nhiên, địa phương đang triển khai thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Ban QLDA2 đã thực hiện nộp tiền, hoàn thành nghĩa vụ trồng rừng thay thế; UBND huyện Văn Chấn triển khai các thủ tục thanh lý, đấu giá tài sản rừng, dự kiến 2 tháng nữa bàn giao mặt bằng. Hơn 12 km còn lại địa phương chưa ra phương án giải phóng mặt bằng cho hơn 300 hộ dân bị ảnh hưởng trên tuyến.
Dự án nối thị xã Nghĩa Lộ với cao tốc Nội Bài - Lào Cai khi hoàn thành sẽ rút ngắn hành trình từ các tỉnh Lai Châu, Lào Cai, Yên Bái và các địa phương khác có liên quan về thủ đô Hà Nội, nâng cao hiệu quả khai thác đường cao tốc Hà Nội - Lào Cai.
Ban quản lý dự án 2 (Bộ Giao thông Vận tải) đề nghị UBND tỉnh Yên Bái chỉ đạo huyện Văn Chấn tập trung nhân sự cho cho việc giải phóng, bàn giao mặt bằng sớm trước 10/2024 để đảm bảo tiến độ thi công gói thầu.