Sáng 5/1, tại Bình Định, Hội thảo khoa học quốc tế bảo vệ, phát huy di sản văn hóa phi vật thể và võ cổ truyền Bình Định đã diễn ra, hội thảo do UBND tỉnh Bình Định phối hợp với Viện Hàn lâm Khoa học Việt Nam và Viện Nghiên cứu Văn hóa tổ chức.
Tham dự hội thảo có ông Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL), ông Nguyễn Tuấn Thanh, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Bình Định và đại diện các đơn vị của Bộ VH-TT&DL; nhiều học giả, nhà khoa học, nhà nghiên cứu đến từ các Ủy ban thuộc UNESCO, các chuyên gia về di sản văn hóa trong nước và quốc tế; các đại võ sư, võ sư…
Theo ông Nguyễn Tuấn Thanh, võ cổ truyền Bình Định có từ ngàn xưa, từ thời “cha ông mở cõi”, tạo nên bản sắc văn hóa chứa đựng nhiều đạo lý, triết lý sống của người Bình Định, trở thành linh hồn của đất và người Bình Định.
Ý thức được tầm quan trọng những giá trị văn hóa của võ cổ truyền Bình Định nên từ rất sớm, chính quyền và người dân Bình Định đã biết nâng niu, bảo tồn, giữ gìn giá trị này. UBND tỉnh Bình Định đã ban hành và triển khai Đề án Bảo tồn và phát huy võ cổ truyền Bình Định; theo đó, đã hỗ trợ kinh phí duy trì, trao truyền, phát triển các lò võ tiêu biểu, các câu lạc bộ võ thuật; tổ chức biên soạn và đưa võ cổ truyền vào dạy trong trường học, tạo điều kiện để phát triển thể dục, thể thao phong trào; qua đó tìm kiếm, phát hiện những tài năng trẻ để kịp thời bồi dưỡng, rèn luyện, đưa vào các các đội tuyến của tỉnh.
Bên cạnh đó, UBND tỉnh Bình Định đã chỉ đạo Sở Văn hóa và Thể thao phối hợp với các ngành liên quan tổ chức khảo sát, sưu tầm các bài quyền, binh khí, chân dung các cố võ sư, võ sư tiêu biểu tại các võ đường trong và ngoài tỉnh.
Bình Định cũng đã tổ chức thành công 88 kỳ liên hoan quốc tế võ cổ truyền Việt Nam, góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn, quảng bá, giới thiệu võ cổ truyền đến đông đảo công chúng trong và ngoài nước. Với những nỗ lực kể trên, năm 2012, võ cổ truyền Bình Định đã được Bộ VH-TT&DL công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.
“Hội thảo là cơ sở rất quan trọng để tỉnh Bình Định hoàn thiện hồ sơ khoa học võ cổ truyền Bình Định đệ trình UNESCO ghi danh vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại”, ông Nguyễn Tuấn Thanh khẳng định.
Theo Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL Hoàng Đạo Cương, võ cổ truyền Bình Định với chiều sâu lịch sử, văn hóa và triết lý sống là một trong những di sản phi vật thể cần được nhận diện, bảo vệ và phát huy. Võ cổ truyền Bình Định không chỉ là môn võ thuật, mà còn là kết tinh của tinh thần thượng võ, ý chí tự cường và là văn hóa ứng xử cao đẹp của người Việt. Những bài quyền, thế võ, võ y, võ đạo được lưu truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác thể hiện đậm đà bản sắc của vùng đất và con người Bình Định.
“Việc xây dựng hồ sơ ghi danh võ cổ truyền Bình Định vào danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại sẽ mang lại niềm tự hào lớn lao, đồng thời đặt lên vai chúng ta trách nhiệm bảo vệ và phát huy di sản một cách bền vững. Với vai trò là cơ quan quản lý văn hóa, Bộ VH-TT&DL sẽ phối hợp chặt chẽ với các cấp chính quyền, cộng đồng chủ thể và các chuyên gia trong và ngoài nước để thực hiện nhiệm vụ này”, Thứ trưởng Hoàng Đạo Cương khẳng định.
Hội thảo có 52 bài tham luận tập trung vào 4 nhóm nội dung: Võ cổ truyền Bình Định từ góc nhìn di sản văn hóa phi vật thể; Võ cổ truyền Bình Định-bản sắc địa phương, biến đổi và hội nhập; Bảo vệ và phát huy di sản võ cổ truyền Bình Định trong bối cảnh đương đại; Bài học từ các quốc gia về bảo vệ và phát huy di sản võ và bảo vệ và phát huy di sản văn hóa phi vật thể.
“Võ cổ truyền Bình Định có vai trò quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân địa phương với những gia đình võ, dòng họ võ, làng võ, môn phái võ, cùng với võ lý, võ học, võ thuật, võ y, võ nhạc… Võ còn được tích hợp vào thơ ca dân gian, nghệ thuật dân gian, tín ngưỡng lễ hội dân gian đã làm nên nét độc đáo, đặc sắc và phong cách riêng biệt của Võ cổ truyền Bình Định trong dòng chảy văn hóa võ của Việt Nam và thế giới”, PGS.TS Nguyễn Thị Phương Châm, Viện trưởng Viện Nghiên cứu văn hóa (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) chia sẻ.