Sáng 25/5, Quốc hội nghe và thảo luận trực tuyến dự thảo Nghị quyết về miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp, giai đoạn 2021-2025.
Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng, thừa ủy quyền của Thủ tướng trình bày Tờ trình dự thảo Nghị quyết về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp trong vòng 5 năm từ năm 2021 - 2025 đối với toàn bộ diện tích đất nông nghiệp cho một số đối tượng.
Trong đó có hộ gia đình, cá nhân được Nhà nước giao đất để sản xuất nông nghiệp, bao gồm cả đất được thừa kế, tặng cho, nhận chuyển quyền sử dụng đất; Hộ gia đình, cá nhân là thành viên hợp tác xã sản xuất nông nghiệp, nông trường viên, lâm trường viên đã nhận đất giao khoán ổn định của hợp tác xã, nông trường quốc doanh, lâm trường quốc doanh để sản xuất nông nghiệp theo quy định của pháp luật...
5 lý do miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp
Tờ trình nhấn mạnh 5 lý do cần thiết ban hành nghị quyết miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp. Đầu tiên, việc tiếp tục thực hiện miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp như quy định hiện hành là cần thiết nhằm thể chế hóa quan điểm, chủ trương của Đảng và Nhà nước về nông nghiệp, nông dân, nông thôn.
Thứ hai, điều này sẽ tiếp tục góp phần khuyến khích tổ chức, cá nhân đầu tư vào nông nghiệp, góp phần tái cơ cấu ngành nông nghiệp. Từ đó, góp phần đạt mục tiêu về số lượng doanh nghiệp hoạt động đầu tư kinh doanh trong lĩnh vực nông nghiệp đến năm 2030 và tăng tốc độ tăng trưởng giá trị sản xuất nông, lâm, thủy sản đạt khoảng 3%/năm.
Lý do tiếp theo, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho biết miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp sẽ tiếp tục góp phần nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trên thị trường trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
Đây sẽ là một giải pháp khuyến nông cần thiết để góp phần nâng cao giá trị gia tăng và kết nối chuỗi giá trị sản phẩm nông nghiệp, hướng tới phát triển nông nghiệp bền vững.
Thứ 4, miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp sẽ tiếp tục góp phần hỗ trợ tạo thêm công ăn việc làm cho khu vực nông thôn, góp phần nâng cao thu nhập và đời sống người nông dân, góp phần xây dựng nông thôn mới.
Cụ thể, góp phần tạo cơ sở cho tập trung đất nông nghiệp để phát triển nông nghiệp hiện đại theo hướng ứng dụng khoa học kỹ thuật, chuyển dịch cơ cấu kinh tế và tỷ trọng lao động nông nghiệp ở nông thôn.
Lý do cuối cùng được Bộ trưởng Tài chính đưa ra là phù hợp với các cam kết quốc tế của Việt Nam và thông lệ quốc tế.
Cẩn trọng bị bỏ hoang, chờ đền bù
Thảo luận về vấn đề này, đại biểu Nguyễn Ngọc Phương, tỉnh Quảng Bình cho rằng, chính sách miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp là giải pháp có tác động rất lớn, quan trọng, góp phần thực hiện chủ trương, quan điểm của Đảng, chính sách của Chính phủ về nông nghiệp, nông thôn và nông dân. Qua đó, góp phần xóa đói giảm nghèo, hỗ trợ người dân, tổ chức, cá nhân vượt qua khó khăn, có cơ hội đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn và xây dựng nông thôn mới.
Theo ông Phương, chính sách này khuyến khích tập trung sử dụng đất đai để sản xuất nông nghiệp với quy mô lớn, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp, nông thôn theo hướng hiện đại hóa, góp phần cải thiện. Từ đó, nâng cao đời sống của nhân dân, tạo việc làm, giúp người dân yên tâm đầu tư sản xuất nông nghiệp, từng bước nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm nông nghiệp trên thị trường trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên, đại biểu này cũng lưu ý, việc thực hiện miễn giảm thuế cần được thực hiện công khai, minh bạch, chỉ đạo chặt chẽ trong việc quản lý để áp dụng đúng đối tượng, nâng cao hiệu quả sử dụng đất, hạn chế việc để hoang hóa, không để lợi dụng vì lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm hoặc tham nhũng, lãng phí.
Đại biểu Phạm Văn Hòa, tỉnh Đồng Tháp thì cho rằng, ngoài các tác động tốt, việc miễn giảm thuế sử dụng đất nông nghiệp cũng ảnh hưởng tiêu cực đến một bộ phận nông dân thiếu tích cực trong sản xuất, hoạt động thiếu hiệu quả trên diện tích đất được Nhà nước giao.
Ông Hòa cho biết, có tình trạng đất bị bỏ hoang hóa chưa được thu hồi hay hiện tượng thu mua đất nông nghiệp để chờ đền bù nên bỏ hoang, không sản xuất. Vì vậy, đại biểu này cho rằng việc quản lý đất nông nghiệp phải chặt chẽ, đến từng thửa ruộng, lập sổ sách theo dõi định kỳ để phục vụ cho nhiều mục đích khác nhau.
Sáng 25/5, Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội (Ủy ban) cũng có báo cáo thẩm tra về Dự án Nghị quyết của Chính phủ về miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp.
Báo cáo nêu rõ, Chính phủ chưa đánh giá một cách tổng thể, đề xuất chính sách về thuế sử dụng đất nông nghiệp để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất pháp luật là chưa thực sự phù hợp.
Ngoài ra, Ủy ban cũng cho rằng báo cáo tổng kết của Chính phủ không có số liệu về diện tích đất nông nghiệp không sử dụng, hoặc sử dụng sai mục đích bị thu hồi.
Vì vậy, Ủy ban đề nghị bổ sung các quy định chặt chẽ hơn trong dự thảo Nghị quyết để chính sách miễn thuế sử dụng đất nông nghiệp thực sự có tác động đến việc nâng cao hiệu quả sử dụng đất, hạn chế việc bỏ hoang hóa ruộng đất, tránh lãng phí nguồn lực đất đai.