Xây dựng chương trình, cùng nhau hành động
Sáng 28/12, tại TP Cần Thơ, Cục Bảo vệ thực vật, Sở NN-PTNT thành phố Cần Thơ và Hội Doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh thuốc BVTV Việt Nam (VIPA) đã ký kết chương trình hợp tác “Sử dụng thuốc BVTV an toàn và hiệu quả”. Chương trình hợp tác được thực hiện từ năm 2023-2025, cùng với đó là tổ chức các cuộc hội thảo, hội thi, tổng kết đánh giá, nhân rộng ra các địa phương trong vùng.
Theo đó, nội dung hợp tác gồm tập huấn sử dụng thốc BVTV an toàn và hiệu quả, xây dựng mô hình sử dụng thốc BVTV an toàn và hiệu quả, đẩy mạnh hoạt động truyền thông tuyên truyền và tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra về hoạt động sản xuất, kinh doanh, sử dụng thuốc BVTV. Nhằm mục đích sử dụng thuốc BVTV an toàn và hiệu quả, hướng đến một nền nông nghiệp xanh, nông nghiệp sinh thái, an toàn, bền vững, nâng cao giá trị nông sản.
Ông Nguyễn Văn Sử, Giám đốc Sở NN-PTNT TP Cần Thơ cho biết, lĩnh vực trồng trọt của thành phố hiện nay còn rất lớn, với hơn 75.000 ha đất trồng lúa, hơn 25.000 ha đất trồng cây ăn trái, ngoài ra hàng năm sản xuất trên 15.000 ha rau, màu, trên 1 triệu chậu hoa, kiểng các loại. Do đó, lượng thuốc BVTV được sử dụng trên địa bàn còn nhiều, đôi khi sử dụng còn lãng phí gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng sức khỏe người sản xuất và chất lượng nông sản.
Đã có một thời gian dài chúng ta tập trung nâng cao năng suất, sản lượng nông sản hàng hóa nên hình thành thói quen sử dụng thuốc BVTV của một bộ phận nông dân đôi khi lãng phí, kém hiệu quả. Mặc dù công tác chuyển giao kỹ thuật, hướng dẫn nông dân sử dụng các loại vật tư nông nghiệp, việc thu gom, xử lý chai lọ bao bì thuốc BVTV được ngành nông nghiệp cùng các doanh nghiệp hết sức quan tâm và đã đạt được nhiều kết quả nhưng tình trạng sử dụng thuốc BVTV một số nơi còn lãng phí, hiện tượng chai lọ, bao bì thuốc BVTV sau sử dụng xử lý chưa đúng cách vẫn còn phổ biến.
Do đó, với chương trình ký kết hợp tác hôm nay, Sở NN-PTNT TP Cần Thơ cam kết sẽ nêu cao tinh thần trách nhiệm trong hợp tác, phối hợp thực hiện mô hình sử dụng thuốc BVTV hiệu quả, nâng cao ý thức cộng đồng vì môi trường, vì sự phát triển nền nông nghiệp sinh thái, bền vững.
Hướng đến nền nông nghiệp xanh
Ông Nguyễn Văn Sơn, Chủ tịch Hiệp hội VIPA cho biết, theo đánh giá của các tổ chức nghiên cứu quốc tế, thuốc BVTV có vai trò rất quan trọng trong việc đảm bảo năng suất cây trồng, chiếm từ 40-60%. Đặc biệt, thuốc BVTV còn có vai trò nâng cao chất lượng sản phẩm từ 60-70%. Đến nay, thuốc BVTV đã để lại dấu ấn quan trọng trong sản xuất nông nghiệp hiện đại và 100% các quốc gia trên thế giới đều dùng thuốc BVTV để phòng trừ sinh vật gây hại.
Tuy nhiên, do nhận thấy ưu điểm của thuốc BVTV, người nông dân đã lạm dụng, dùng sai kỹ thuật, bỏ qua các biện pháp khác. Họ tin, thuốc BVTV có thể giải quyết mọi vấn đề.
Do lạm dụng, thiếu kiểm soát, dùng sai kỹ thuật, nhiều mặt tiêu cực của thuốc BVTV đã bộc lộ như: gây ô nhiễm nguồn nước và đất, để lại dư lượng trên nông sản, gây độc cho người và nhiều loài động vật máu nóng, gây mất sự cân bằng trong tự nhiên, làm suy giảm tính đa dạng của sinh quần, gây xuất hiện các loài sinh vật gây hại mới, tạo ra các sinh vật gây hại chống thuốc, gây bùng phát và tái phát dịch hại, dẫn đến hiệu lực phòng trừ của thuốc BVTV bị giảm sút hoặc mất hẳn.
Chương trình hợp tác giữa Cục BVTV, Sở NN-PTNT TP Cần Thơ và VIPA về sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm giúp nông dân sử dụng an toàn, hiệu quả và có trách nhiệm nhằm tránh những hậu quả đáng tiếc từ việc sử dụng thuốc BVTV không đúng cách và phát huy hiệu quả của các sản phẩm thuốc BVTV tiên tiến, giúp nâng cao thu nhập nông hộ, bảo vệ môi trường, sức khoẻ của nông dân và người tiêu dùng nhằm phát triển nông nghiệp bền vững, giảm phát thải.
Với dự án này, TP Cần Thơ cũng hướng tới xây dựng các hoạt động và mô hình sử dụng thuốc BVTV để tiếp tục mở rộng sang các tỉnh và địa phương lân cận, từ đó phát triển vùng sản xuất nông nghiệp chất lượng cao, an toàn, bền vững tại khu vực ĐBSCL.
Theo ông Huỳnh Tấn Đạt, Cục trưởng Cục BVTV (Bộ NN-PTNT), chương trình ký kết hợp tác “Sử dụng thuốc BVTV an toàn và hiệu quả”, nhằm hướng đến một nền nông nghiệp sinh thái, xanh, sạch, sản xuất có trách nhiệm. Các nội dung chương trình ký kết rất là thiết thực, gồm: Biên soạn tài liệu tập huấn, Tổ chức tập huấn sử dụng thuốc BVTV an toàn và hiệu quả cho đại lý kinh doanh thuốc BVTV, nông dân và cán bộ tại địa phương, tập trung vào các nguyên tắc sử dụng thuốc, kỹ thuật pha thuốc, phun thuốc và xử lý thuốc, nguyên tắc trong quản lý dịch hại tổng hợp (IPM) và IPHM. Hướng dẫn sử dụng thiết bị bảo hộ lao động khi tiếp xúc với thuốc và hướng dẫn thu gom, xử lý bao gói thuốc sau sử dụng.
Chương trình cũng sẽ huy động sự vào cuộc của chính quyền, các cơ quan truyền thông, cơ quan chức năng địa phương trong quản lý, tổ chức thanh kiểm tra chất lượng, giám sát thị trường buôn bán, sử dụng thuốc BVTV. Bên cạnh đó, chương trình cũng sẽ giúp kết nối chính quyền địa phương với các đại lý buôn bán thuốc BVTV giúp họ hiểu rõ trách nhiệm, quyền lợi trong việc hướng dẫn nông dân sử dụng thuốc an toàn, hiệu quả, không gây ô nhiễm môi trường để phát triển nông nghiệp bền vững.
Một hoạt động quan trọng của chương trình hợp tác là xây dựng nội dung chương trình, tổ chức hội thi nông dân gương mẫu trong việc áp dụng các giải pháp kỹ thuật sử dụng thuốc BVTV an toàn, hiệu quả và có ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường, làm cơ sở cho việc tuyên truyền phổ biến áp dụng rộng rãi trong sản xuất.