Biến trang phục truyền thống thành hàng hóa

Xuất bán đi khắp đất nước

Từ hơn hai năm nay, Hợp tác xã (HTX) Thiên An ở xã Vi Hương, huyện Bạch Thông đã dân trở lên nổi tiếng ở tỉnh Bắc Kạn nhờ đi sâu vào sản xuất mặt hàng dân tộc ở địa phương. Đó là lĩnh vực thêu, may trang phục dân tộc Dao bán để bán ra thị trường có giá trị cao, tạo công ăn việc nhiều phụ nữ ở địa phương. Các mặt hàng của Thiên An có họa tiết rất cầu kỳ, tinh xảo, đẹp mặt theo phong văn hóa truyền thống của người dân tộc Dao Bắc Kạn nói riêng, và các tộc người Dao trên cả nước nói chung.

Ngoài ra, HTX Thiên An cũng đã sản xuất thêm những sản phẩm khác như gối đầu, gối ôm, gối dành cho xe ô tô, ga giường, túi đeo, tranh treo tường,… Đặc biệt ấn tượng, là chính những mẫu hàng sản xuất của đơn vị này do chính tay người phụ nữ dân tộc Dao Lý Thị Quên, Giám đốc của HTX thiết kế và lựa chọn vải phù hợp với từng mẫu hàng. Đến thời điểm hiện nay, HTX Thiên An đã thiết kế trên 400 đơn hàng từ sản phẩm quần áo, váy. 

Đến nay, các đơn hàng mà HTX Thiên An nhận được không chỉ ở địa phương, mà từ khắp nơi trên cả nước, thông qua nhiều hình thức quảng bá, giới thiệu sản phẩm trên internet và mạng xã hội. Các sản phẩm của Thiên An đã trở thàng những mặt hàng quen thuộc trên các kệ hàng lưu niệm bán ở các thành phố lớn như TP. Hồ Chí Minh, Đà Lạt, Đà Nẵng và các khu du lịch nổi tiếng khác. Tùy vào từng loại sản phẩm thiết kế, cho người lớn hay trẻ em, dao động từ 2 - 5 triệu đồng/bộ.

Chị Lý Thị Quyên, Giám đốc HTX Thiên An chia sẻ: Bản thân mình là người dân tộc Dao nên muốn lưu giữ những nét hoa văn trang phục truyền thống của người Dao và không bị mai một đi nên chị đã có ý tưởng đưa một số họa tiết của trang phục người Dao truyền thống vào các trang phục hiện đại nhằm tạo thêm sự tinh tế và cũng lưu giữ được nét đặc trưng của truyền thống dân tộc của người Dao.

Tinh túy văn hóa người Dao

Hiện nay HTX Thiên An đã có 15 thành viên tham gia và 30 thành viên liên kết. Các chị em thành viên có kinh nghiệm trong thêu, may trang phục truyền thống đã tạo ra những bộ trang phục của người Dao đỏ rất độc đáo và ấn tượng. Những họa tiết, hoa văn được dệt nên từ những sợi len với đủ sắc màu xanh, đỏ, vàng, trắng, chàm hoặc đen. 

Thành viên Lý Thị Chiên cho biết: “Công việc này cũng vất vả đòi hỏi sự tỉ mỉ. Thông thường, chúng tôi sẽ phải tính toán để đưa thổ cẩm vào trong trang phục sao cho hợp lý, tôn được vẻ đẹp hiện đại của trang phục, đồng thời vẫn đảm bảo được tính truyền thống, phù hợp với các lứa tuổi và được thị trường chấp nhận”. 

Người Dao quan niệm, màu đỏ mang lại hạnh phúc, may mắn, đầy đủ trong cuộc sống, ngoài ra còn mang thêm năng lượng, sức sống và hơi ấm cho núi rừng nên màu đỏ giữ vai trò chủ đạo trong từng bộ trang phục. Họa tiết hoa văn thêu nơi gấu quần - áo, khăn, thường là dấu chân hổ, hình răng cưa, hình quả trám, chữ vạn, hình hoa cúc, cây cối, chim muông… với ý nghĩa hòa hợp với thiên nhiên đã nuôi sống con người.

Trang phục của dân tộc Dao trở nên lộng lẫy, độc đáo hơn bởi có sự tô điểm của trang sức như vòng cổ, nhẫn, xà tích… được làm từ nguyên liệu bạc, trạm khảm cầu kỳ, góp phần tạo nên vẻ đẹp duyên dáng và sức hấp dẫn của người phụ nữ. Đặc biệt dưới tài năng từ đôi bàn tay thiết kế và chèo lái kinh doanh của nữ Giám đốc Lý Thị Quyên, cũng những thành viên tâm huyết của HTX Thiên An đã trở lên đẹp lung linh, đẹp hơn bao giờ hết.