Ceh hiện là đương kim vô địch châu Âu, với thành tích 68,08 m vừa lập tại Rome hồi tháng 6/2024. Ảnh: AFP.
Đeo một chiếc kính cận dày cộp, cao lênh khênh như một cây sào (2m06), Kristjan Ceh nhìn từ xa giống một "con mọt sách" hơn là VĐV thể thao chuyên nghiệp.
Thực tế, là chàng trai sinh tại Ptuj, một thị trấn nhỏ ở đông bắc Slovenia chưa bao giờ có ý định thực sự nghiêm túc về việc theo đuổi sự nghiệp thể thao. Bắt đầu làm quen với điền kinh, sau là bóng bầu dục, chạy, Ceh đều chỉ theo vài buổi là xin về nhà "giúp đỡ gia đình".
Tận năm 16 tuổi, khi đa số những VĐV theo diện con nhà nòi đã được rèn luyện kỹ năng cơ bản, thậm chí thi đấu tại các giải trẻ quốc gia và châu lục, Ceh vẫn quanh quẩn ở trang trại của gia đình, làm một công việc được coi là bẩn thỉu - dọn phân bò.
“Gia đình tôi có một trang trại nhỏ. Từ bé, tôi đã quen với việc làm đồng, dọn phân bò và cho chúng ăn. Tôi gần như không đến phòng gym. Học ở trường và công việc ở trang trại đã choán hết thời gian", VĐV ném đĩa nói.
Bước ngoặt đến với cuộc đời Ceh đến từ một lần thi ném tạ ở trường. Một giáo viên mang tạ đến và yêu cầu cậu học sinh trung học thử sức. Thanh niên 1999 không nhớ chính xác thành tích khi ấy, chỉ biết rằng sau đó, vị HLV của đội thể dục trường tìm gặp bằng được và đề nghị anh quan tâm hơn đến cú văng mạnh mẽ từ tay thuận.
Khác với hình ảnh cơ bắp hiện tại, Ceh năm 16 tuổi khá gầy gò. Chỉ có chiều cao (1m99) là cực kỳ ấn tượng. Sau một vài lần tập dượt, anh được hướng thi đấu ném đĩa, bởi những tố chất thể lực sẵn có. Nhờ việc thường cầm xẻng xúc cỏ bằng một tay, Ceh có cánh tay vô cùng mạnh mẽ so với bạn bè đồng trang lứa.
Ceh cao 2m06 và được đánh giá là ứng viên sáng giá cho tấm HCV Olympic Paris 2024. Ảnh: Getty.
Như nhiều chuyên gia nhận xét, Ceh có "năng lực tiềm ẩn" để trở thành một ngôi sao ném đĩa. Trong các giai đoạn thực hiện cú ném, việc giữ thăng bằng trong vòng tròn thi đấu là quan trọng nhất. Sau khi xoay một vòng rưỡi, chân thuận phải ở giữa vòng tròn, trọng lượng cơ thể chủ yếu dồn vào chân còn lại. Cánh tay ném phải cao và xa về phía sau, đồng thời hông đẩy mạnh và hướng về phía ném.
Tất cả những yếu tố ấy, nhà vô địch người Slovenia đều sở hữu. Nhờ chiều cao vượt trội, cánh tay của Ceh luôn giơ rất cao và xa. Còn cả quá trình ném, nhìn có vẻ phức tạp, nhưng đã được anh tôi luyện suốt chục năm tuổi thơ. Nó giống như việc, một tay dùng xẻng, nhấc đống cỏ lên cao rồi di chuyển sang bên kia.
Yếu tố gen cũng giúp ích rất nhiều cho VĐV 25 tuổi. Theo lời anh, nhờ chiều cao vượt trội của bà nội mà cha của anh cao 1m90. Thừa hưởng tính trạng trội, Ceh hiện cao tới 2m06 và nằm trong nhóm VĐV có chiều cao khủng nhất tại Olympic Paris 2024.
Bắt đầu thử sức tại giải trẻ châu Âu năm 2016, khi 17 tuổi, Ceh có bước đột phá tại giải U23 châu Âu năm 2019 khi đạt HCV. Thành tích của anh tốt theo từng năm, từ 47,49m tăng vọt lên 63,82m. Tới Olympic Tokyo 2021, tài năng của chàng trai kính cận được cả thế giới công nhận. Anh đạt thành tích 66,62m và xếp thứ 5 chung cuộc.
Tiềm năng của Ceh được khai phá tối đa khi tập luyện cùng huyền thoại ném đĩa người Estonia, Gerd Kanter. Sau hơn một năm, chàng trai có biệt danh "Siêu nhân" giành HCV ở giải vô địch thế giới năm 2022 tổ chức tại Hoa Kỳ, với kỷ lục 71,13m, hơn gần 2m so với người về nhì.
Ceh cận thị khá nặng và đang đeo kính khoảng 4 diop cho mỗi mắt. Ảnh: Getty.
Trong vòng 5 năm, từ lúc bắt đầu chập chững đi thi đấu giải trẻ châu Âu (2016) đến về đich thứ 5 tại Olympic Tokyo (2021), cuộc đời của Ceh như bước sang một trang mới. Từ chỗ thu mình, nhút nhát, "cậu bé chăn bò" ngày nào giờ có thể tự tin nói với hàng xóm về lựa chọn dũng cảm - ném đĩa - thay vì bóng rổ hay bóng đá, những môn thể thao phổ biến nhất ở quốc gia Slovenia nhỏ bé.
"Tôi thích ném đĩa vì đó là môn thể thao cá nhân. Tôi có thể quyết định mình phải làm gì. Nếu làm hỏng, tôi có thể làm lại bất cứ lúc nào”, anh tâm sự.
Đỉnh cao danh giá Olympic đã ở rất gần Ceh. Dù vậy, cựu vô địch thế giới vẫn thừa nhận, rằng thỉnh thoảng thấy hoài niệm về cuộc sống giản dị ở trang trại khi xưa. Trong mấy năm theo thầy Kanter, chàng trai kính cận sống chủ yếu ở Estonia. Bạn gái của anh cũng là một VĐV thể thao người Estonia.
Nhưng thói quen xưa cũ thì khó mà từ bỏ. Như lời VĐV 25 tuổi bộc bạch về thói quen đeo kính từ năm lên 6 tuổi, anh đã thử đeo kính áp tròng một vài lần nhưng đều thấy không thoải mái, cứ như thể bản thân đang thiếu mất một điều gì. Kỳ lạ là với gọng kính cận dày cộp trên mũi, Ceh lại thấy thoải mái và liên tục chinh phục những đỉnh cao của môn thi đấu anh yêu thích.
Giấc mơ về với trang trại bò ở thị trấn Ptuj vẫn còn đó, và chắc chắn Ceh sẽ quay trở lại vào một ngày không xa. Nhưng lúc này, toàn bộ tâm trí của anh dồn cả vào Paris, đỉnh cao nhất mà bất cứ VĐV thể thao nào cũng muốn chinh phục.
