Chất lượng trái thanh long là yếu tố quan trọng quyết định đầu ra
Bình Thuận là “thủ phủ” thanh long của cả nước với diện tích trên 30.000 ha, sản lượng khoảng 700 ngàn tấn/năm. Nhằm đảm bảo đầu ra ổn định cho trái thanh long, đáp ứng với nhu cầu của thị trường trong và ngoài nước, tỉnh Bình Thuận đang chú trọng sản xuất theo tiêu chuẩn GAP.
Bình Thuận đang đẩy mạnh sản xuất thanh long theo hướng GAP. Ảnh: KS.
Ông Phan Văn Tấn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT Bình Thuận, cho biết, việc nâng cao chất lượng quả thanh long được ngành nông nghiệp xác định là một trong những yếu tố quan trọng để quyết định đầu ra cho sản phẩm. Vì để mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là các thị trường khó tính như: Nhật Bản, Hoa Kỳ, Châu Âu...thì yêu cầu cơ bản thanh long phải tuân thủ các quy trình sản xuất an toàn, thực hành nông nghiệp tốt (GAP) hoặc tương đương.
Do đó, trong thời gian tới, ngành nông nghiệp sẽ duy trì các diện tích đã được chứng nhận GAP; đồng thời tiếp tục chỉ đạo các đơn vị trực thuộc hỗ trợ, hướng dẫn người dân, doanh nghiệp tập trung sản xuất thanh long theo các tiêu chuẩn VietGAP, GlobalGAP, thanh long hữu cơ.
Cùng với đó ngành nông nghiệp cũng sẽ tổ chức lại sản xuất, hình thành vùng chuyên canh thanh long quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tưới tiết kiệm nước; nâng cao năng suất, chất lượng, phù hợp với tiêu chuẩn quốc gia và quốc tế, đáp ứng yêu cầu thị trường trong nước và từng thị trường xuất khẩu.
Ngành nông nghiệp sẽ quản lý chặt chẽ các vùng trồng, cơ sở đóng gói thanh long. Ảnh: Đăng Lâm.
Cũng như quản lý chặt chẽ các vùng trồng, cơ sở đóng gói thanh long xuất khẩu, hạn chế tối đa việc các tổ chức, cá nhân sử dụng không đúng mã số vùng trồng hoặc cơ sở đóng gói thanh long xuất khẩu. Đẩy nhanh tốc độ thực hiện các thủ tục cấp mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói thanh long nhằm tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thực hiện việc xuất khẩu thuận lợi và đảm bảo quy định.
Ngoài ra, Sở NN-PTNT cũng sẽ chỉ đạo các đơn vị chuyên môn xây dựng các giải pháp ứng dụng công nghệ số và tự động hóa các quy trình; kiểm soát chặt chẽ quá trình sản xuất trong chuỗi giá trị ngành hàng, từ xây dựng kế hoạch sản xuất có sự hỗ trợ giám sát chất lượng đến khâu thu hoạch sơ chế đóng gói đáp ứng xuất khẩu chính ngạch; khai thác hiệu quả chỉ dẫn địa lý thanh long Bình Thuận.
Phải liên kết sản xuất để đầu ra ổn định hơn
Theo ông Phan Văn Tấn, hiện thanh long Bình Thuận được sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP khoảng 12.000 ha và trên 700 ha sản xuất theo tiêu chuẩn GlobalGAP. Đối với thanh long GlobalGAP việc tiêu thụ tương đối ổn định, vì các diện tích đều của các thành viên Hợp tác xã (HTX) đã thông qua hợp đồng tiêu thụ với doanh nghiệp xuất khẩu (chủ yếu xuất sang các thị trường khó tính) nên giá thành cơ bản ổn định.
Mô hình trồng thanh long GlobalGAP tại HTX Thanh long sạch Hòa Lệ. Ảnh: KS.
Còn đối với diện tích thanh long VietGAP phần lớn sản xuất theo tổ, nhóm và tham gia HTX chưa nhiều, thiếu liên kết sản xuất - tiêu thụ bằng hợp đồng, chủ yếu bán trực tiếp qua các thương lái và cơ sở thu mua để xuất khẩu tiểu ngạch nên việc tiêu thụ chưa ổn định, bền vững.
Ghi nhận tại HTX Thanh long sạch Hòa Lệ, thị trấn Ma Lâm (Hàm Thuận Bắc) hiện có 35 ha thanh long với 12 thành viên. Ông Đỗ Thanh Hiệp, Giám đốc HTX Thanh long sạch Hòa Lệ, cho biết, từ năm 2019, HTX đã chú trọng sản xuất thanh long theo hướng GAP. Trong đó hiện có 5 ha thanh long GlobalGAP và dự kiến cuối năm nay sẽ thêm 5 ha nữa. Số diện tích thanh long còn lại HTX đang sản xuất theo VietGAP. Ngoài ra, HTX còn liên kết sản xuất GAP với nông dân bên ngoài với diện tích khoảng 200 ha.
Nhờ nâng cao kỹ thuật sản xuất thanh long nên các doanh nghiệp xuất khẩu thanh long ở TP HCM thường đặt hàng cho HTX sản xuất sản phẩm theo yêu cầu thị trường các nước như Thái Lan, Trung Quốc, Nhật Bản, Dubai…
Trong năm 2021 dù dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp, giá thanh long trên thị trường có thời điểm chỉ vài trăm đồng đến 1.000 đồng/kg, nhưng thanh long của HTX sản xuất vẫn bán với mức trung bình trên 10.000 đồng/kg.
“Năm 2021, HTX xuất bán 5.000 tấn thanh long, doanh thu đạt trên 40 tỷ đồng; vẫn đảm bảo cuộc sống cho lao động và các xã viên trong bối cảnh dịch bệnh Covid-19”, ông Hiệp chia sẻ.
Nâng cao chất lượng thanh long để đáp ứng mọi thị trường trong và ngoài nước. Ảnh: Đăng Lâm.
Tượng tư tại HTX thanh long Thuận Tiến, xã Hàm Liêm (Hàm Thuận Bắc) cũng chú trọng nâng cao chất lượng trái thanh long từ nhiều năm nay.
Ông Trần Đình Trung, Chủ tịch kiêm Giám đốc HTX thanh long Thuận Tiến, cho biết, hiện HTX có 31 ha thanh long, trong đó có 4 ha thanh long GlobalGAP, 10 ha thanh long hữu cơ, còn lại là diện tích thanh long VietGAP. Nhờ sản xuất thanh long chất lượng nên sản phẩm thanh long của HTX đáp ứng mọi thị trường, nhưng chủ lực thời gian qua xuất khẩu tập trung sang Châu Âu, Mỹ.
Theo đó, hàng năm HTX xuất khẩu thanh long đi Châu Âu, Mỹ và Úc với sản lượng từ 200-400 tấn, giá bình quân từ 20-22 ngàn đồng/kg. Tuy nhiên năm 2021 do ảnh hưởng dịch bệnh Covid-19 nên HTX chỉ xuất được 20-30% sản lượng thanh long sang thị trường nước ngoài; số sản lượng còn lại chủ yếu bán tại các siêu thị trong nước.
Theo ông Phan Văn Tấn, trong thời gian tới, ngành nông nghiệp sẽ hướng dẫn, tập huấn người nông dân chuyển từ mục tiêu “hỗ trợ kinh tế hộ” sang “hỗ trợ kinh tế tập thể” từ đó liên kết cùng doanh nghiệp để phát triển ngành thanh long bền vững; cùng với đó tập trung củng cố, nâng cao năng lực hoạt động của HTX. Cũng như theo dõi, nắm bắt cập nhật thông tin tình hình xuất khẩu thanh long để cung cấp thông tin cho doanh nghiệp, HTX, cơ sở sản xuất, kinh doanh để có phương án bố trí sản xuất rải vụ, nâng cao chất lượng sản phẩm, đáp ứng như cầu thị trường, tránh tình trạng khủng hoảng thừa cục bộ.
