Suối Bắc chảy qua xã Châu Thành bị "nhuộm vàng", kế đó là cá chết hàng loạt. Ảnh: Huy Nhâm.
Doanh nghiệp bức tử môi trường?
Từ việc người dân xã Châu Thành (huyện Quỳ Hợp, Nghệ An) phát hiện dòng nước lạ màu vàng đục tại bờ suối Bắc, đoạn chảy qua địa bàn, đi kèm với đó là tình trạng cá chết bất thường. Phòng TN-MT huyện Quỳ Hợp đã chủ trì phối hợp cùng các bên liên quan để kiểm tra, xác minh.
Ghi nhận Biên bản kiểm tra và làm việc ngày 1/7/2024 giữa phòng TN-MT huyện và UBND xã Châu Thành thấy có hiện tượng nền đất đá màu đục vàng sẫm, theo nước chảy từ các khe đá, ùn trong đất tạo thành dòng trước khi nhập vào suối nước Nậm Huống.
Ngày tiếp theo, Đoàn tiếp tục di chuyển đến khu vực Mỏ của Công ty TNHH Thiếc Hà An (đang dừng hoạt động). Kiểm tra dọc theo khe phát hiện có vệt bùn kết lắng, màu đục vàng sẫm còn ướt, nơi bắt nguồn từ khu vực miệng cống thoát nước chảy theo hệ thống mương thu gom nước mưa chảy tràn của công ty. Tại vị trí cống thoát nước cũng ghi nhận có nước và bùn chảy ra khe tự nhiên.
Đáng chú ý, bùn lắng tại đây cùng màu với bùn lắng tại khu vực suối Nậm Huống. Chưa kể, trong khoảng thời gian từ ngày 29/6 đến thời điểm kiểm tra, tại khu vực suối Bắc không hề có mưa (?!)
Đoàn Kiểm tra làm việc tại xoay quanh nội dung của Công ty TNHH Thiếc Hà An. Ảnh: Huy Nhâm.
Đặc biệt hơn, qua ghi nhận hệ thống 5 bể lắng của Công ty TNHH Thiếc Hà An nằm tại phía Đông của xã Châu Hồng đã phát hiện sự thể khác thường.
Tại hiện trường ghi nhận 1 ống sắt có nước chảy nhỏ từ bể lắng ra môi trường. Phía dưới ống sắt (phía nằm ngoài bể lắng) phát hiện nước đang chảy cùng bùn lắng có màu đục vàng sẫm, cùng màu với lượng bùn tại khu vực suối Nậm Huống.
Tại bể lắng cuối cùng có 4 ống sắt phi 200 được lắp đặt, chôn dưới thân đê với 1 đầu nằm trong bể lắng (có bịt miệng), 1 đầu nằm ngoài (không bịt).
Xoay quanh những nội dung nêu trên, Đoàn kiểm tra yêu cầu Công ty TNHH Thiếc Hà An phải chấp hành nghiêm chỉnh công tác bảo vệ môi trường, tuyệt đối không để bùn thải, nước thải chưa qua xử lý chảy tràn ra môi trường.
Bên cạnh đó doanh nghiệp này phải giải thích nguyên nhân có các vệt và bùn màu đục vàng sẫm xuất phát từ khu vực miệng cống thoát nước. Cùng như phối hợp chặt chẽ với đơn vị quan trắc giám sát môi trường khi khi tiến hành lấy mẫu giám sát theo quy định.
Sai phạm có hệ thống
Ngày 4/6/2024, UBND huyện Quỳ Hợp đã ban hành Quyết định xử phạt vi hành chính đối với Công ty TNHH Thiếc Hà An (địa chỉ trụ sở chính tại bản Na Biêng, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Hợp, Nghệ An) vì một loạt hành vi sai phạm.
Cơ quan chức năng huyện Quỳ Hợp mất nhiều thời gian vì những vấn đề phát sinh của Công ty TNHH Thiếc Hà An. Ảnh: Huy Nhâm.
Đầu tiên là việc sử dụng khoáng sản không đúng mục đích, quy định trong Giấy phép khai thác khoáng sản khi chưa được cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp phép, cho phép. Chi tiết hơn, giai đoạn 2022 - 2023 công ty này đã xuất bán tinh quặng cho các doanh nghiệp khác, hoặc thuê doanh nghiệp khác gia công, tuyển luyện thiếc mà không đưa về xưởng luyện của đơn vị tại huyện Quỳ Hợp. Hành vi này bị xử phạt 80 triệu đồng, đồng thời đình chỉ hoạt động khai thác khoáng sản từ 3 - 6 tháng.
Tiếp theo, Công ty TNHH Thiếc Hà An không lập đầy đủ sổ sách, chứng từ, văn bản, tài liệu có liên quan để xác định sản lượng khai thác thực tế hàng năm. Việc làm tắc trách này bị xử phạt số tiền 120 triệu đồng, đình chỉ hoạt động khai thác khoáng sản từ 2 - 4 tháng.
Cuối cùng là hành vi không nộp thiết kế mỏ đã phê duyệt cho cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền về khoáng sản, sau đó bị phạt 50.000.000 đồng.
Chốt lại, doanh nghiệp này bị xử phạt tổng cộng 250 triệu đồng và đình chỉ hoạt động khai thác khoáng sản trong 4,5 tháng.
