Nhà văn Trần Hoài Dương đã lặng lẽ qua đời vì một cơn đột quỵ tại nhà riêng trên đường Thích Quảng Đức, quận Phú Nhuận, TPHCM vào ngày 6/5/2011. Để vun bồi những hồi ức tốt đẹp về một nhà văn miệt mài cống hiến cho văn học thiếu nhi, Hội Nhà văn TPHCM tổ chức Tọa đàm tưởng nhớ “Trần Hoài Dương- Con người và tác phẩm” đúng kỷ niệm 10 năm ông rời xa nhân gian.
Cuộc tọa đàm “Trần Hoài Dương - Con người và tác phẩm” có sự tham gia của các nhà văn, nhà thơ như Đoàn Minh Tuấn, Bích Ngân, Trầm Hương, Kao Sơn, Nguyễn Minh Ngọc, Trần Quốc Toàn, Cao Xuân Sơn, Văn Thành Lê, Võ Mạnh Hảo, Võ Thu Hương, Phương Huyền…
Nhà văn Trần Hoài Dương tên thật là Trần Bắc Quỳ, quê quán ở Hải Dương. Sau khi tốt nghiệp đại học, ông từng nhiều năm công tác tại Tạp chí Học Tập (tiền thân của Tạp chí Cộng Sản) rồi làm Trưởng ban Văn xuôi của Báo Văn Nghệ. Sau năm 1975, nhà văn Trần Hoài Dương chuyển vào TPHCM định cư và góp phần xây dựng Nhà xuất bản Măng Non (tiền thân của Nhà xuất bản Trẻ). Những năm cuối đời, nhà văn Trần Hoài Dương sống một mình, vì con trai duy nhất của ông là nhạc sĩ Trần Lê Quỳnh đã lập nghiệp ở Anh quốc.
Nhắc đến nhà văn Trần Hoài Dương không thể không kể đến những tác phẩm tiêu biểu viết cho thiếu nhi như “Cuộc phiêu lưu của những con chữ”, “Nàng công chúa biển”, “Bên ngoài mái trường”… Đặc biệt, truyện dài “Miền xanh thẳm” là cuốn sách gây ấn tượng mạnh mẽ cho bạn đọc nhiều thế hệ về một không gian thơ ấu trong trẻo và ngọt lành.
Truyện dài “Miền xanh thẳm” được in lần đầu tiên vào năm 2000, với nhiều gửi gắm của nhà văn Trần Hoài Dương: “Tôi yêu biết bao cảnh miền trung du vào những ngày cuối thu. Trời đầy mây xám nhạt. Mây phẳng lỳ, không gian thoáng đãng trong suốt, một cảnh vật ở xa tít tắp cũng hiện lên rõ mồn một. Trời se lạnh. Những ngọn đồi thoai thoải, ngọn nọ gối lên phần cuối của ngọn kia ưng ửng màu vàng chanh của lá, của cỏ đang dần cạn nhựa, se sắt lại. Cỏ lơ phơ càng hiện rõ những lối mòn lạo xạo son đỏ quanh co ẩn hiện trên triền đồi.
Lối mòn giống người bạn nhỏ nghịch ngợm vui tính rủ rê bọn trẻ chúng tôi len lỏi vào giữa những bụi sim mua, những đám bòng bong, ràng ràng rậm rì, những cây khế rừng lúc lỉu những chùm quả chát chát chua chua, những cây mâm xôi chi chít quả đỏ chót ngọt lịm, những cây chua me dại quả tròn xoe, xanh trong như ngọc, mới ăn thì chát nhưng sau vị ngọt cứ đậm dần, thấm mãi nơi cổ họng. Trời đất hào phóng bày ra cơ man nào là hoa quả mời mọc, chiêu đãi chúng tôi, những đứa trẻ lăn lóc suốt ngày trên các bờ bãi…”
Nhà văn Trần Hoài Dương là một trong số ít những tác giả thành danh với những trang viết dành cho thiếu nhi. Nhà văn Trần Hoài Dương đã cùng các tên tuổi Phạm Hổ, Thy Ngọc, Võ Quảng, Định Hải… thiếp lập nên một thế giới hồn nhiên cho người Việt Nam.
Nhà văn Tô Hoài (1920-2014) đã đánh giá về văn chương của Trần Hoài Dương: “Không hiểu sao, đọc truyện của Trần Hoài Dương, tôi cứ hình dung ra một thoáng tháng giêng, tháng hai đẹp đơn sơ và quyến rũ. Tôi không biết đang là trẻ thơ, tôi không nhớ tôi đã là một ông lão, tôi chỉ biết tôi đang đọc một tác phẩm không có tuổi. Mỗi tác phẩm hay thường khiến người đọc đánh mất tuổi như vậy!”.