Văn phòng SPS Việt Nam phối hợp Báo Nông nghiệp Việt Nam tổ chức buổi phổ biến các quy định, cam kết về SPS trong Hiệp định EVFTA với châu Âu sáng 1/12. Ảnh: Tùng Đinh.
Hiểu rõ để đáp ứng thị trường
Các địa phương tham gia buổi làm việc ngày 1/12 có 5 tỉnh Bắc Trung Bộ là: Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế và 6 địa phương ở ĐBSCL gồm: An Giang, Kiên Giang, Cần Thơ, Sóc Trăng, Bạc Liêu và Cà Mau.
Bằng 2 hình thức trực tiếp và trực tuyến kết hợp, các đại diện của Văn phòng SPS Việt Nam (Bộ NN-PTNT), Viện Nghiên cứu và phát triển vùng (Bộ KH-CN), Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch (Bộ NN-PTNT) đã trình bày các quy định và một số công nghệ sơ chế, bảo quản phù hợp với nội dung của Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVFTA).
Có hiệu lực từ 1/8/2020, EVFTA là Hiệp định có phạm vi cam kết rộng và mức độ cam kết cao nhất của Việt Nam từ trước tới nay. Hiệp định này là một lợi thế của Việt Nam so với các đối thủ cạnh tranh khi tiếp cận thị trường châu Âu.
EVFTA đi vào thực thi là cú hích rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam, giúp đa dạng hóa thị trường và mặt hàng xuất khẩu, đặc biệt là các mặt hàng nông, thủy sản, cũng như những mặt hàng Việt Nam vốn có nhiều lợi thế cạnh tranh và thị trường châu Âu cũng có nhu cầu rất lớn.
Tuy nhiên, đây cũng là thị trường có yêu cầu cao về chất lượng các sản phẩm nhập khẩu. “Bên cạnh những ưu đãi về thuế, thị trường châu Âu cũng đưa ra những hạn ngạch cũng như hàng rào kỹ thuật với các loại nông sản Việt Nam”, ông Lê Thanh Hòa, Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam cho biết.
Văn phòng SPS nhận thấy, mặc dù có vi phạm về mức dư lượng nhưng lượng hàng hóa xuất khẩu vào châu Âu thời gian qua đã tăng lên gấp từ 4-5 lần. Việc vi phạm khó tránh khỏi, nhưng để làm tốt hơn các đơn vị chuyên môn, địa phương cần có hướng dẫn cụ thể hơn để nông dân sản, doanh nghiệp xuất đáp ứng tốt hơn các quy định của thị trường châu Âu.
Do đó, hội nghị phổ biến các cam kết về SPS trong Hiệp định EVFTA sẽ giúp các địa phương, đặc biệt là những nơi có vùng nguyên liệu lớn phục vụ xuất khẩu sang châu Âu nắm được các quy định để đáp ứng tốt hơn yêu cầu của thị trường này.
Nông sản Việt Nam xuất khẩu châu Âu có nhiều lợi thế sau khi EVFTA có hiệu lực nhưng đi cùng với đó là nhiều yêu cầu từ phía đối tác. Ảnh: Tùng Đinh.
Nâng cao chất lượng và thay đổi tư duy
Tại hội nghị, ông Ngô Xuân Nam, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam trình bày tổng quan về Hiệp định SPS/WTO, một số cam kết SPS trong EVFTA và những vấn đề cần lưu ý.
Theo ông Ngô Xuân Nam, hiện nay nông sản Việt Nam đang phải đối mặt với nhiều thách thức khi tiêu thụ tại châu Âu, ví dụ như sản xuất nhỏ lẻ, phân tán và chịu nhiều nguy cơ từ biến đổi khí hậu, môi trường và dịch bệnh.
Ngoài ra, nông sản Việt Nam còn phải cạnh tranh với nhiều quốc gia khác chưa kể thị trường nhập khẩu liên tục gia tăng bảo hộ cho sản xuất trong nước thông qua hệ thống hàng rào kỹ thuật.
Để giải quyết được những vướng mắc này, Phó Giám đốc Văn phòng SPS Việt Nam cho rằng chúng ta cần phải thay đổi nhận thức về an toàn thực phẩm và nâng cao chất lượng hàng nông sản. Bên cạnh đó, cần nâng cao trình độ chuyên môn cho các đối tượng có liên quan.
“Các nhà sản xuất và doanh nghiệp cần nắm chắc các quy định, hiểu rõ về tổ chức bộ máy liên quan đến SPS và đảm bảo an toàn, chất lượng sản phẩm đúng với các quy trình từ canh tác cho đến chế biến, đóng gói và vận chuyển”, ông Ngô Xuân Nam lưu ý.
Trong khi đó, ông Nguyễn Mạnh Hiểu, Viện Cơ điện nông nghiệp và Công nghệ sau thu hoạch cho rằng, muốn thâm nhập được vào thị trường châu Âu thì phải có sản phẩm tốt, công nghệ bảo quản, vận chuyển tốt; kiểm soát mã vùng trồng tốt.
Châu Âu quan tâm tới sản xuất theo GlobalGAP và việc vận hành sản xất GlobalGAP rất khó với bà con nông dân. Không chỉ trong sản xuất, quy trình thu hái, sơ chế, đóng gói, bảo quản, xử lý kiểm dịch cho đến xuất khẩu phải được kiếm soát chặt chẽ; xưởng sơ chế đảm bảo được tiêu chuẩn của châu Âu.
Đại diện Bộ KH-CN, ông Nguyễn Đắc Bình Minh, Viện trưởng Viện Nghiên cứu và Phát triển vùng lưu ý, nhà sản xuất cần tìm hiểu rõ yêu cầu truy xuất nguồn gốc, an toàn thực phẩm; quy trình liên quan để phát triển yêu cầu phát triển thị trường. Châu Âu yêu cầu lớn truy xuất sản phẩm hàng hoá. Sản xuất hàng hóa phải có tiêu chuẩn, quy chuẩn, số lượng đủ lớn mới thành hàng hóa.
