Theo ghi nhận của phóng viên NNVN, khu vực hai con suối Ngòi Lao và Ngòi Phà ở xã Cát Thịnh, huyện Văn Chấn luôn trong tình trạng rác thải bủa vây, ngập ngụa, bốc mùi hôi thối.
Mỗi khi lưu thông trên tuyến đường Quốc lộ 37, đoạn qua cầu Ngòi Lao, xã Cát Thịnh, người lạ thì bất ngờ, chứ người dân ở đây đã quá quen thuộc bao to, bao nhỏ rác thải nằm trên bờ, dưới suối. Người ta vô tư xả rác xuống suối, mặc nhiên coi đây như bãi rác tập trung. Dòng nước chỉ cuốn đi được những túi rác nhỏ, lượng rác nhiều quá làm tắc cả dòng, ngồn ngang hai bên bờ suối, một số mắc lại trên cây và các tảng đá.
Theo một số hộ dân sống gần khu vực, họ ngán ngẩm về rác, đủ thứ rác thải trên đời người ta đều vứt xuống suối. Thậm chí cả lợn chết, gà chết cũng tống vào bao, ném xuống suối. Những ngày nắng nóng, mùi hôi thối từ bãi rác bốc lên, xộc vào nhà dân. Những túi rác bẩn lại bị động vật như chó, mèo cắn vương vãi, tha đi, rồi ruồi, nhặng bay theo như ong…
Để xử lý ô nhiễm, người ta còn gom rác lại đốt dưới gầm cầu, khét lẹt, khói mù mịt. Tình trạng ô nhiễm dòng suối ở đây đã diễn ra nhiều năm qua.
Cách cầu ngòi Lao khoảng 1 km là suối Ngòi Phà cũng đang bị “bức tử” vì rác thải. Rác chất thành từng đống giữa suối, tràn sang hai bên. Những vũng nước ứ đọng lâu ngày chuyển thành màu đen, nổi rêu váng. Vào mùa hè, ruồi, muỗi sinh sôi từ bãi rác, nguy cơ dịch bệnh, ảnh hưởng tới sức khỏe người dân.
Một người dân ở xã Cát Thịnh chia sẻ, ở khu vực trung tâm xã, ngay gần chợ, nhà ở chật chội, không có chỗ để đào hố đổ rác. Hiện cũng không có đơn vị nào thu gom rác thải để xử lý. Xã cũng chưa có bãi rác tập trung nên không biết đổ đi đâu. Vào buổi tối, nhiều người dân lại bao lớn, bao nhỏ xả hết xuống suối, chờ đến mùa mưa, nước lũ cuốn đi.
Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, ông Đinh Trọng Quyết - Chủ tịch UBND xã Cát Thịnh cho biết, Chính quyền xã nắm được việc người dân đổ rác xuống suối Ngòi Lao, Ngòi Phà gây ô nhiễm môi trường, nhưng rất khó xử lý. Khu vực này dân cư đông đúc, nhà ở chật hẹp, không có chỗ đào hố rác, đành phải mang ra suối đổ.
Phóng viên hỏi, đối với tình trạng xả rác thải này đã xử phạt trường hợp nào chưa? Ông chủ tịch xã lí giải, địa phương chưa có điểm xử lí rác thải nên người dân hỏi đổ rác ở đâu, khó trả lời nên chưa xử phạt trường hợp nào. Khi nào xây dựng được lò đốt rác thì mới xử lý nếu người dân không chấp hành.
Hiện nay, tại cầu Ngòi Lao, chính quyền đã cắm biển cấm đổ rác, những chỉ để tượng trưng, lượng rác thải ngày qua ngày xả xuống suối vẫn không ngừng tăng lên. Các loại rác thập cẩm đủ loại như túi nilon, bao tải, chai lọ… tạo thành “dòng suối rác” kéo dài, bốc mùi nồng nặc.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Trọng Lực - Trưởng phòng Tài nguyên Môi trường huyện Văn Chấn cho biết, khu vực xã Cát Thịnh chưa có đơn vị thu gom, xử lý rác thải. Các xã chủ yếu tuyên truyền người dân xử lý rác thải tại nhà.
Theo kế hoạch, trong năm 2024 địa phương sẽ xây dựng 1 nhà máy xử lý rác thải tại xã Nậm Búng. Năm 2025, xây dựng một bãi tập kết, xử lý rác thải tại xã Đại Lịch.
Đối với việc người dân vứt rác thải bừa bãi xuống suối gây ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị, đơn vị sẽ làm việc với chính quyền các xã để tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân.
Nhà máy xử lý rác vẫn nằm trong kế hoạch, người dân sẽ tiếp tục được tuyên truyền như nhiều năm qua. Còn những dòng suối đang bị rác thải “bức tử” sẽ phải kêu cứu đến bao giờ?
Chất thải rắn (thường gọi là rác thải) khi thải vào môi trường gây ô nhiễm, đất, nước, không khí. Ngoài ra, còn làm mất vệ sinh công cộng, làm mất mỹ quan môi trường. Rác thải nguồn trú ngụ và phát triển lý tưởng của các loài gây bệnh hại cho người và gia súc.
Trong khi ở nhiều nơi, chính quyền, người dân tích cực thi đua tạo cảnh quan môi trường sáng, xanh, sạch, đẹp để xây dựng Nông thôn mới, xây dựng đô thị văn minh. Việc thờ ơ, bất lực của chính quyền huyện Văn Chấn với tình trạng xả rác gây ô nhiễm môi trường là điều không thể chấp nhận.