Tấn công biên lên ngôi

Hai ứng viên nặng ký nhất, là Brazil và Pháp đều thừa mứa những cầu thủ chạy cánh. Tính sơ sơ, mỗi đội sở hữu khoảng 10 người đủ khả năng đảm đương công việc này. Trong đó, nổi bật là hai ngôi sao sáng giá Neymar và Mbappe.

Tuy nhiên, theo thống kê, Brazil và Pháp không phải những người dồn bóng ra cánh nhiều nhất tại Qatar. Ma Rốc, đội vừa hạ Tây Ban Nha, mới là cái tên nổi bật cho cách chơi này. Nhờ sở hữu hai ngôi sao tốt nhất đội hình là Ziyech và Hakimi chơi cùng biên phải, đội bóng châu Phi luôn tìm mọi cách phát triển bóng sang hướng bên này, rồi mới nghĩ đến chuyện tìm đường vào khung thành đối phương.

43% là tỷ lệ thời gian tấn công bên cánh phải của Ma Rốc, và Argentina, với 2% ít hơn, là một đại diện tiêu biểu kế tiếp. Không khó để nhận ra, với việc có trong tay siêu sao Messi và Di Maria, đội bóng Nam Mỹ luôn cố gắng thả những quả bóng ra sau lưng hàng phòng ngự đối phương, trước khi bóng được trả ngược để tuyến hai băng lên dứt điểm.

Nếu Ma Rốc, Argentina tập trung cánh phải thì Bồ Đào Nha và Croatia lại dành sự chú ý cho bên đối diện. Vấn đề của họ cũng giống hai đội kể trên, khi những mũi khoan nguy hiểm nhất là Ronaldo cùng Perisic đều bám cánh này. 

Ngay sau khi vòng bảng World Cup 2022 khép lại, HLV nổi tiếng Arsene Wenger, nay là Giám đốc Phát triển Bóng đá toàn cầu của FIFA, từng nhận xét: "Đội nào giỏi tấn công biên sẽ lên ngôi vô địch". Phát biểu của chiến lược gia người Pháp xuất phát từ việc số bàn từ tấn công biên tại vòng chung kết bóng đá thế giới năm nay tăng đến 83% so với giải đấu trên đất Nga cách đây 4 năm.

Những diễn biến tại vòng 1/8 củng cố cho đánh giá này. Hà Lan đánh bại Mỹ nhờ hai pha kiến tạo của hậu vệ phải Dumfries. Tương tự, Mbappe lập cú đúp giúp Pháp tiếp tục hành trình bảo vệ ngôi vương. Gần nhất, 4/6 bàn mà Bồ Đào Nha dội vào lưới Thụy Sĩ cũng đến từ các pha bóng ở biên.

So với việc xuyên phá từ trung lộ, tấn công biên được cho là dễ dàng hơn và ngày càng được các HLV coi trọng. Thực tế là những cầu thủ được định giá cao nhất thế giới hiện nay đều đảm nhiệm vai trò này như Mbappe, Vinicius, Salah... Họ thường nhận bóng từ biên, dùng tốc độ để tạo ra sự rối loạn cho đối phương, trước khi tung ra đòn kết liễu.

Sự lên ngôi của tấn công biên còn được thể hiện qua sự xuống dốc của trường phái tấn công trung lộ, với Đức và Bỉ làm đại diện. Trong cách chơi của cả hai đội này, bóng luôn được luân chuyển một cách đều đặn khắp mặt sân, trước khi họ tìm ra khoảng trống để khai thác.

Cũng cần phải nói thêm rằng kết quả này một phần là bởi những tiền vệ trung tâm xuất sắc hiện nay đều không thể hiện một cách tốt nhất: De Bruyne chơi dưới sức, Modric quá nhiều tuổi, còn Toni Kroos không tham dự... Khi không thể tìm thấy điểm tựa giữa sân, lựa chọn ra cánh của các đội cũng là một phương án hợp lý.