Chợ nhỏ

. - Thứ Bảy, 11/06/2022 , 16:02 (GMT+7)

Năm ấy Mậu Thân, gia đình đưa thằng nhỏ về Long Xuyên tránh đạn pháo kích trên Sài Gòn. Con gái cô chừng tám tuổi ngồi nép bên mẹ, má phúng phính hồng.

Chợ nổi Long Xuyên. Ảnh: Nụ Cười Mê Kông.

CHỢ NHỎ

Khách đứng trông đò qua chợ nhỏ

Thăm cô hàng xén nỗi niềm xưa

Lèo tèo dăm sạp rau chiều úa

Đám trẻ tèm lem mãi miết đùa…

Chợ ở bên vàm, em bó gối

Ngọn đèn hột vịt thắp tình quê

Gần khuya… tiếng hát nghe thương lái

Lục tỉnh chìm trong một tiếng xề…

Em còn bó gối bao năm nữa

Lớp sóng ngày xuân mất dấu rồi

Trả tách cà-phê, chào chợ nhỏ

Xóm nghèo ngơ ngác ngó đò trôi…

Lê Học Lãnh Vân, 8.1.2008

Lòng khách nửa chìm nửa nổi khi bước chân lên bến đò. Thiệt ra không còn chuyến đò của ngày xưa mà là chiếc tắc ráng lớn chừng nửa chiếc phà nhỏ được sửa lại đưa khách qua sông Long Xuyên. Sao khách vẫn còn thấy chiếc đò con chòng chành ba mươi năm trước giữa lăn tăn đốm bạc trên sông, cô Sáu mặc áo bà ba trắng, nón lá sáng dưới nắng mai… Con gái cô chừng tám tuổi ngồi nép bên mẹ, má phúng phính hồng. Khách lúc đó là thằng nhỏ mười ba tuổi, thích nhìn chiếc má phính hồng mịn cho tới lúc cô bé buồn bực quay mặt đi!

Năm ấy Mậu Thân, gia đình đưa thằng nhỏ về Long Xuyên tránh đạn pháo kích trên Sài Gòn. Ba cô Sáu là người quen cố cựu với ông nội cậu bé khi hai ông cùng làm dưới quyền ông Chánh ở Long Xuyên… 

Khách đứng trông đò qua chợ nhỏ

Thăm cô hàng xén nỗi niềm xưa

Lèo tèo dăm sạp rau chiều úa

Đám trẻ tèm lem mãi miết đùa…

Bước chân bỗng ngập ngừng. Xóm cũ còn nghèo vậy sao! Sau năm 1975, gia đình ông Phán T. khá giả một thời lâm vào túng quẫn. Cô Sáu, con ông, là thông dịch viên sở Mỹ, thất nghiệp về quê. Cô bé con cô Sáu đã là thiếu nữ quán xuyến trông coi sạp chạp phô gia đình đặt trước cửa nhà. Trước ngày xuất ngoại, khách có về đây thăm gia đình cô Sáu. Hôm nay, cảnh vật không khác mười năm trước!   

Chợ ở bên vàm, em bó gối

Ngọn đèn hột vịt thắp tình quê

Gần khuya tiếng hát nghe thương lái

Lục tỉnh chìm trong một tiếng xề…

Cô Sáu mất đã mười năm và con gái cô đã là thiếu phụ. Ráng vàng tắt, chiều vào đêm, ai thắp chiếc đèn hột vịt đặt trên tủ nhôm nơi bên trong bày bán mấy chai dầu gội đầu, mì gói với các hộp cà-phê gói pha sẵn. Hình ảnh con phố đêm tịch mịch đầy bóng tối với hai chị em đứa bé bên chiếc đèn con chiếu sáng một vùng đất nhỏ hiện về. Lòng khách bỗng gợn mơ hồ nỗi đau, sau gần nửa thế kỷ với hai cuộc chiến tang thương, vùng quê Lục Tỉnh trù phú lại gợi nhớ cảnh vùng quê nghèo miền Bắc trong truyện ngắn Hai Đứa Trẻ của Thạch Lam! Trong nhà, đèn nê-ông nhợt nhạt trắng, ngoài này, nơi vàm ngó ra sông, chiếc đèn hột vịt gợi nhiều điều. Dưới này trời mau tối, mới hơn bảy giờ chiều đã như nửa đêm trên Sài Gòn. Tiếng ca tài tử văng vẳng từ ghe thương hồ lẫn với tiếng sông.

- Ảnh ung thư chết rồi, mẹ con em sống qua ngày. Nghèo chớ em cũng ráng nuôi nó thi đại học lên Sài Gòn, nhớ năm đó anh hứa tiếp tụi em cho nó ở nhà đi học! Mà thằng nhỏ em không ham học anh ơi!

Em còn bó gối bao năm nữa

Lớp sóng ngày xuân mất dấu rồi

Trả tách cà-phê, chào chợ nhỏ

Xóm nghèo ngơ ngác ngó đò trôi…

Nhìn dáng em ngồi cam chịu trong bóng mờ, nhớ ông Phán T. nội em nổi tiếng năm xưa. Má phính xa lắc. Áo dài, áo bà ba, tóc mượt cũng xa. Tách cà-phê mời khách nguội ngắt. Trao tách lại cho em, tìm sự giao lưu những ngón tay thay lời vĩnh biệt, nghe hỏi chừng nào anh trở lại.

Chiếc đò tách bến, ngoái đầu, em vẫn còn ngồi bên chấm đỏ đèn hột vịt. Qua bên kia sông, xe hơi nhà đang đợi đưa về quầng sáng mênh mông Sài Gòn.

Lê Học Lãnh Vân, 28.5.2022

Tiếng Việt - Văn Việt - Người Việt là chuyên mục mới trên báo Nông nghiệp Việt Nam, được đặt theo tên một cuốn sách của Giáo sư Cao Xuân Hạo, nhà ngữ học và là một trí thức tinh hoa của đất nước.

Tên chuyên mục cũng nói hộ sự kỳ vọng kiến tạo và chấn hưng những giá trị đang bị xô lệch bởi cơn bão thời đại vốn lẫn nhiều gió độc. Ở đây, các nhà nghiên cứu và người Việt nói chung quan tâm đến văn hóa dân tộc sẽ góp tiếng nói sâu sắc, chính trực trong một khát vọng chung nhằm góp phần xây dựng những nền tảng quan yếu cho một xã hội tốt đẹp trong hiện tại và cho tương lai.

Rất mong nhận được sự ủng hộ, chia sẻ và cộng tác của những bậc thức giả cùng bạn đọc yêu mến!

Bài viết cho chuyên mục xin được gửi về Báo Nông nghiệp Việt Nam, 14 Ngô Quyền, Hà Nội. Email: baonnvnts@gmail.com.

Hoặc liên hệ người phụ trách chuyên mục: Ông Tô Đức Huy, Trưởng ban Thư ký Tòa soạn; Điện thoại: 0913.378.918; Email: toduchuy75@gmail.com.

NNVN

.
Tin khác
Ký ức không phai một thời học sinh miền Nam trên đất Bắc
Ký ức không phai một thời học sinh miền Nam trên đất Bắc

‘Ký ức không phai’ là cuốn sách ghi lại kỷ niệm gắn bó với Trường Học sinh miền Nam trên đất Bắc, nhân dịp kỷ niệm 70 năm Hiệp định Genève.

Tâm sự nghề nghiệp của một nhà giáo trường huyện
Tâm sự nghề nghiệp của một nhà giáo trường huyện

Tâm sự nghề nghiệp của những người đã và đang đứng trên bục giảng với nhiều kỷ niệm khó quên, càng trở nên ấm áp nhân Ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.

Cô giáo Nùng khơi chuyện văn chương cùng học trò
Cô giáo Nùng khơi chuyện văn chương cùng học trò

Cô giáo người Nùng Lý Thị Thủy đang dạy văn ở Trường Phổ thông Dân tộc nội trú tỉnh Phú Yên, vừa ra mắt cuốn sách lý luận phê bình có tên gọi ‘Khơi chuyện’.

Tủ sách Văn Hóa Việt ra mắt độc giả Trung Quốc
Tủ sách Văn Hóa Việt ra mắt độc giả Trung Quốc

Tủ sách Văn Hóa Việt của Chibooks chính thức ra mắt độc giả đất nước tỷ dân tại Tuần lễ văn hóa sách Trung Quốc – Đông Nam Á 2024 tại thành phố Nam Ninh.

Ai chém đầu nhà yêu nước Lương Ngọc Quyến?
Ai chém đầu nhà yêu nước Lương Ngọc Quyến?

Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia Sự thật mới cho ra mắt cuốn sách 'Nguyễn An Ninh – Không ăn mày tự do' (2024) của tác giả Trần Viết Nghĩa. Sách mới mà quá nhiều lỗi sai hết sức sơ đẳng.

Sứ mệnh người thầy gửi gắm từng trang sách nhỏ
Sứ mệnh người thầy gửi gắm từng trang sách nhỏ

Sứ mệnh người thầy luôn gắn liền với sách, được các diễn giả đề cao tại talk show diễn ra ở Đường sách TP.HCM nhân dịp kỷ niệm Ngày Nhà giáo Việt Nam (20/11).

Họa sĩ Xu Man trở thành ‘Con thiêng của rừng’
Họa sĩ Xu Man trở thành ‘Con thiêng của rừng’

Họa sĩ Xu Man được nhà văn Trung Trung Đỉnh lấy làm cảm hứng sáng tác truyện dài ‘Con thiêng của rừng’ dày 124 trang, do Nhà xuất bản Trẻ vừa ấn hành.

Nhà thơ Mai Thìn lắng nghe ‘tiếng của thiên lương’
Nhà thơ Mai Thìn lắng nghe ‘tiếng của thiên lương’

Nhà thơ Mai Thìn gây ấn tượng cho người đọc, bởi một lối viết coi ý tứ là trọng, coi tổng thể nặng hơn chi tiết và rất nặng lòng trước thế thái nhân tình.

Hoa hậu H’Hen Niê đưa thư viện thân thiện về nông thôn
Hoa hậu H’Hen Niê đưa thư viện thân thiện về nông thôn

Từ khi đăng quang đến nay, Hoa hậu H’Hen Niê đã có nhiều hoạt động hỗ trợ cộng đồng, trong đó có chương trình đưa ‘Thư viện thân thiện’ về nông thôn.

Người quê lúa lặng lẽ viết lại những trang đời
Người quê lúa lặng lẽ viết lại những trang đời

Người quê lúa Đặng Đình Liêm sau chuỗi ngày tham gia quân đội và công tác xa nhà, đã trở về Thái Bình thanh thản viết lại những câu chuyện đời mình.

Thức dậy một dòng sông để thương nhớ làng quê
Thức dậy một dòng sông để thương nhớ làng quê

‘Thức dậy một dòng sông’ của tác giả Trần Nam Phong hình thành một bút pháp với những câu thơ ngân như ngọn gió không lời vừa quen vừa lạ.

Nghe tin bão lụt quê mệ Quảng Bình
Nghe tin bão lụt quê mệ Quảng Bình

Tôi nhớ tới thuật ngữ “nước khách” của vùng rốn lũ Lệ Thủy và chỉ mong nước như một vị khách quý đến rồi lại đi nhẹ nhàng, đừng để lại những đau thương, tổn thất gì cho quê hương.