Giáo dục, quan trọng nhất là sự trung thực và lòng nhân ái

LTS: Liên quan đến vụ việc 'Học sinh lớp 1 không được ăn liên hoan do mẹ không đóng quỹ', chị Vũ Thị T.N. (xã Gia Lương, huyện Gia Lộc, tỉnh Hải Dương) - đang phải đối diện với những thông tin phức tạp và, theo chị, phần lớn là bịa đặt, vu khống.

Nhân vụ việc đang nóng và chưa được làm sáng tỏ, Báo NNVN giới thiệu bài phỏng vấn của nhà giáo Thái Hạo với phụ huynh này, mong sự thật đến gần hơn với độc giả.

Thưa chị, liên quan đến vụ việc con gái chị không có suất ăn trong buổi liên hoan của lớp, hiện nay dư luận vẫn phân hóa rất nặng nề về việc ai đúng ai sai, vì có nhiều chi tiết tuy nhỏ nhưng lại quyết định bản chất sự việc, nhưng chúng đã không được tường thuật lại một cách đầy đủ, chính xác.

Chị có thể kể lại đầu đuôi vụ việc để bạn đọc hiểu rõ vì sao lại xảy ra câu chuyện con gái chị không có suất ăn trong buổi liên hoan ấy; cháu đã nói gì với chị và chị đã phản ứng ra sao?

Phụ huynh: Ngay từ đầu năm học, nhà trường và cô giáo chủ nhiệm đã triển khai 2 loại quỹ, là quỹ phụ huynh lớp (xin gọi tắt là quỹ lớp) và quỹ hội cha mẹ học sinh (gọi tắt là quỹ hội), trong đó quỹ hội là tự nguyện, tôi không tham gia quỹ này, chỉ đóng quỹ lớp. Cũng đầu năm, theo triển khai của cô giáo, quỹ lớp được dùng để photo bài vở và liên hoan cho các cháu (trung thu và cuối năm). Lại thêm nữa, là trước khi liên hoan, cô chủ nhiệm và Ban đại diện cha mẹ học sinh (gọi tắt là BPH) không có bất kỳ thông báo nào về số dư quỹ lớp, cũng không có nói là thiếu đủ ra sao, có cần đóng thêm hay không. Và vì thế, tôi vẫn đinh ninh rằng mình đã đóng tiền liên hoan cho con ngay từ đầu năm trong quỹ lớp thì con sẽ liên hoan cùng các bạn, chứ không có gì phải băn khoăn nữa.

Nhưng sự việc đã không diễn ra như thế. Thay vì sử dụng quỹ lớp vào việc liên hoan thì cô giáo và BPH lại dùng tiền quỹ hội, và cũng không thông báo về sự thay đổi này để tôi được biết. Bảng tổng kết thu chi cuối năm do BPH gửi vào nhóm lớp là bảng ghi “quyết toán quỹ PH lớp” vì thế tôi hiểu rằng đây là quỹ phụ huynh lớp chứ không phải quỹ hội. Trong cái bảng này có ghi là mua 31 suất ăn. Tôi có thấy con số này, nhưng nghĩ tiền quỹ lớp thì mình đã đóng rồi nên 1 suất kia là do ai đó không tham gia, và tôi cũng không để tâm nữa.

Tôi chỉ thật sự bất ngờ khi con tôi đi liên hoan về và nói rằng, con không có suất ăn (đùi gà, khoai tây chiên, xúc xích). Hóa ra cô giáo cùng BPH đã không dùng tiền quỹ lớp mà tôi đã đóng để mua cho con tôi một suất ăn như đã được quy định từ đầu năm học, mà lại dùng quỹ hội – thứ quỹ không liên quan gì đến việc dùng để photo bài vở và liên hoan cho các cháu (trung thu và cuối năm) như đã thỏa thuận.

Trong câu chuyện này, tôi là người hoàn toàn bị động: tôi không biết có sự thay đổi về nguồn tiền sử dụng cho liên hoan, tôi cũng không được thông báo về số dư của quỹ lớp (quỹ mà tôi đã đóng tiền), tôi cũng không được cho biết là có cần phải nộp thêm hay không, tôi cũng không hề biết rằng cô giáo và BPH sẽ không trích quỹ lớp để mua suất ăn cho con tôi. Tất cả những việc này cô giáo và BPH đã âm thầm tự làm mà không hề báo cho tôi biết để tôi có sự ứng xử cần thiết (như nộp thêm tiền quỹ lớp nếu thiếu, ủng hộ thêm nếu cần, thậm chí đón con về trước khi liên hoan để cháu không phải trải qua một kỷ niệm buồn đến thế). Tất cả chỉ vì tôi không được biết và cứ đinh ninh rằng mình đã đóng tiền liên hoan cho con rồi thì tất nhiên con sẽ được ăn liên hoan cùng các bạn, nhưng có ngờ đâu...

Tôi xin nói thêm rằng, ngoài cái bảng “quyết toán quỹ PH lớp” được gửi vào nhóm zalo mà tôi đã nhắc ở trên thì không có bất kỳ một bảng nào hay thông báo gì thêm về những việc thu chi các loại quỹ. Với cái tên là “quỹ PH lớp” gây nhầm lẫn, và sự thiếu chi tiết, thiếu công khai về tiền quỹ đã là một trong những lý do dẫn đến một phụ huynh như tôi phải rơi vào tình thế bị động hoàn toàn như đã thấy.

Như chị đã nói, tiền liên hoan chị đã đóng ngay từ đầu năm (nằm trong quỹ lớp) nhưng khi thay đổi nguồn tiền liên hoan, cả cô giáo lẫn Ban đại diện cha mẹ học sinh đều không thông báo cho chị biết, nên chị mới bị động và hoàn toàn không biết gì cho đến khi liên hệ với cô giáo để hỏi lý do. Vậy, lúc chị lên tiếng thì cô giáo, hiệu trưởng và Ban đại diện cha mẹ học sinh đã có phản ứng và ứng xử thế nào?

Phụ huynh: Khi nghe con kể về việc không có suất ăn trong buổi liên hoan, tôi đã không đưa ngay sự việc lên Facebook như nhiều người nói. Đầu tiên là tôi gọi cho cô giáo chủ nhiệm, hỏi tại sao lại như thế, và cô trả lời rằng là do tôi chưa đóng quỹ hội. Nghe như thế, tôi mới nhắc lại quy định từ đầu năm của trường và lớp, rằng quỹ hội dùng cho việc khác (70% nộp về cho nhà trường), còn liên hoan là lấy từ quỹ lớp, tại sao tôi không đóng tiền quỹ hội mà lại liên quan đến việc con tôi không có suất ăn?! Tôi cũng nói với cô là tại sao cô và BPH thay đổi nguồn tiền liên hoan nhưng lại không thông báo cho tôi biết để tôi có cách xử lý của mình, các cô âm thầm làm rồi sau đó đổ lỗi cho tôi là cách làm hoàn toàn sai. Tôi cũng nói với cô rằng tôi không chấp nhận được việc một cô giáo lại đối xử với một đứa trẻ như thế, không khác gì con nhà tôi bị kỳ thị và cô lập, trong khi mẹ cháu đã đóng tiền liên hoan vào quỹ lớp cho cháu ngay từ đầu năm. Tuy nhiên cô giáo chủ nhiệm Nguyễn Thị Huyền vẫn không nhận việc làm của mình là sai trái.

Sau đó tôi tiếp tục gọi điện cho cô Lý hiệu trưởng để trình bày sự việc. Cô hiệu trưởng nói rằng cô không biết chiều nay lớp cô Huyền tổ chức liên hoan cho các con, nếu biết cô sẽ không cho tổ chức, bởi vì ăn những đồ thực phẩm không tốt sẽ ảnh hưởng sức khỏe các con. Cô nói cô cũng không chấp nhận được khi cô chủ nhiệm lại hành xử như vậy với một đứa trẻ, cô chủ nhiệm hoàn toàn sai trong sự việc này. Trong cuộc điện thoại cô hiệu trưởng cũng mong tôi bỏ qua cho cô giáo chủ nhiệm.

Cả đêm hôm đó tôi không ngủ được, phần vì bức xúc, phần vì thương con và bất bình với cách làm việc cũng như cách ứng xử của cô giáo chủ nhiệm, nên vào lúc 8 giờ sáng ngày 25 tháng 5 tôi đã đăng một stt của mình lên Facebook, phản ánh về sự việc này. Sau đó, lúc 8h30’, Trưởng BPH đã vào gặp tôi và xin lỗi, ông nói rằng ông không được thông qua và không được trao đổi nhiệm vụ về buổi liên hoan này, vì ông không dùng zalo nên không ở trong Nhóm lớp, ông cũng không được cô giáo trao đổi riêng. Vụ liên hoan này là cô giáo bàn với Phó trưởng ban chứ không bàn với ông. Ông nói sự việc này cả cô giáo và BPH đều sai, mong cháu bỏ qua.

Đến trưa cùng ngày cô Lý hiệu trưởng gọi cho tôi và nói lời xin lỗi. Ngay sau đó cô chủ nhiệm đến nhà tôi, xin lỗi về sự việc. Nhưng tôi quan sát và thấy rằng từ lời nói đến thái độ, cô không thực sự nhận mình sai, cô chỉ đến vì lệnh của hiệu trưởng.

Tôi cũng nói với cô là sáng ngày 26/5 họp toàn thể phụ huynh lớp thì cô cần có câu trả lời thỏa đáng cho tôi và con tôi trước mặt tất cả phụ huynh. Và ngay buổi họp đó cô đã nhận sai và sự việc này xảy ra hoàn toàn là ở cô, không liên quan tới phụ huynh em Ngân (tức là tôi), vì cô thiếu linh hoạt trong việc không thông báo rõ ràng chi tiết cụ thể các khoản đóng trên nhóm lớp.

Sau buổi họp này, lòng tôi đã nhẹ bớt, và xác định là bỏ qua sự việc, tuy nhiên, thật không ngờ, lại có những thông tin bịa đặt hoàn toàn sai sự thật xuất hiện trên mạng xã hội, bôi nhọ tôi, biến tôi (và con tôi) từ nạn nhân thành kẻ có tội. Từ những thông tin hoàn toàn bịa đặt của vài nick (như Mưa Mùa Thu – là một phụ huynh trong lớp con tôi), mọi người trên cộng đồng mạng bắt đầu “quay xe”, thêu dệt và tấn công tôi dữ dội. Tôi im lặng, đến 2 ngày sau tôi buộc phải đăng một bài viết đính chính để nói rõ về đầu đuôi sự việc, mong dẹp tan mọi hiểu lầm. Nhưng, dù tôi đã kể lại rõ như đã trả lời ở câu hỏi thứ nhất của anh, một làn sóng tấn công kinh hoàng vẫn tiếp tục diễn ra. Chỉ riêng trong bài “đính chính” ấy đã có hơn 10 nghìn bình luận mà phần lớn là chửi rủa, nhục mạ một cách vô lối, bất chấp sự thật và lý lẽ.

Chị có suy nghĩ gì trước các ý kiến của rất đông người hiện nay, rằng bỏ ra tiền triệu để ăn tôm hùm được nhưng lại tiếc 100 nghìn cho con liên hoan cuối năm và đẩy con mình vào cảnh thị phi? Nhiều người còn nói rằng, chị là một người ghê gớm, hiếu thắng, không có tinh thần xây dựng và quyết ăn thua nên mới lì lợm không đóng quỹ lại còn đòi suất ăn cho con và sau đó lại đăng lên mạng để tố cáo?

Phụ huynh: Tôi đâu có tiếc 100 nghìn tiền liên hoan cho con! Chắc anh cũng đồng ý với tôi rằng một người mẹ dù “ghê gớm” đến đâu cũng không bao giờ lại đẩy đứa con nhỏ bé của mình vào tình thế tủi thân, đơn độc như thế. Là do tôi không được thông báo để biết nên mới xảy ra cơ sự như vậy đó chứ. Còn nếu mọi thứ rõ ràng ngay từ đầu thì tôi đã có cách xử lý của mình rồi. Việc cô giáo và ban phụ huynh âm thầm thay đổi và tiến hành tất cả những việc này đã đẩy tôi vào thế bị động do không được cho biết rõ thông tin.

Tôi không có tiền triệu để ăn tôm hùm hay đi du lịch sang trọng, nhưng nếu có thì cũng không liên quan gì tới việc con tôi không có suất ăn 40k, bởi vì tôi vẫn đóng quỹ lớp cho con, mà trong quỹ lớp thì có khoản tiền sẽ dành cho liên hoan cuối năm như đã thống nhất từ đầu năm học rồi.

Tôi là một người mẹ tất nhiên tôi phải bảo vệ quyền lợi, danh dự và tâm hồn cho con. Ai nói tôi ghê gớm tôi không quan tâm, vì mọi việc phải được đánh giá qua sự thật chứ không phải bằng cảm tính; còn nói tôi là người hiếu thắng thì cũng không đúng, vì tôi đã chủ động gọi cho cô chủ nhiệm, nói chuyện gần 1 tiếng đồng hồ, nhưng vì cô vẫn cố chấp không nhận sai sót về mình, bắt buộc tôi phải lên tiếng. Tôi không đóng khoản Quỹ hội vì đây là khoản đóng góp tự nguyện và bản thân tôi cũng thấy không hợp lý nên tôi không đóng, đó là quyền và lựa chọn của tôi. Còn các khoản tiền khác nằm trong quy định và đúng quy định, nếu nói đóng 1 triệu hay 10 triệu tôi vẫn đóng, miễn sao phải minh bạch rõ ràng hóa đơn chi thu. Riêng quỹ hội 1 đồng cũng không, và theo thỏa thuận ban đầu thì nó không liên quan gì đến con tôi cả.

Về những thông tin mà chị cho là bịa đặt vu khống, như ở nick Mưa Mùa Thu, và cũng là nguồn nguyên nhân chính khiến chị bị cộng đồng mạt sát, chị đã gặp gỡ hay có biết thông tin gì về chủ nhân của nick ấy không? Chị sẽ có hành động nào để minh oan và đòi lại danh dự cho mình trước những lời mà chị gọi là bịa đặt, vu khống và bôi nhọ ấy?

Phụ huynh: Vị phụ huynh có nick Mưa Mùa Thu đăng lên mạng nói sai hoàn toàn thông tin về gia đình tôi và con tôi. Người này nói tôi có 5 đứa con đang đi học và không bao giờ đóng góp, trong khi tôi mới chỉ có 4 đứa con và chỉ có 3 cháu đang đi học, và tôi không những đóng góp đầy đủ mà còn tích cực ủng hộ các lớp và nhà trường nơi con tôi đang học. Người này nói tôi chê bánh trung thu không tốt nhưng thực tế tôi chỉ phản hồi rằng bánh trung thu không có tem nhãn, không có tên thương hiệu và tôi chỉ nhắn rằng mong Ban phụ huynh lưu ý để đảm bảo sức khỏe cho các cháu, v.v. Nói chung là tất cả đều sai sự thật.

Trước những sự bịa đặt và vu khống của nick Mưa Mùa Thu này tôi đã chủ động nhắn cho cô giáo chủ nhiệm để xin số điện thoại của phụ huynnh ấy để giải quyết trong tình cảm, nhưng cô giáo không gửi và nói rằng phụ huynh đó có con ốm đang đi viện, khi nào bạn đấy cho con ra viện sẽ nói chuyện sau.

Tôi đành gọi cho cô Lý hiệu trưởng, cô nói ngay rằng phụ huynh nick Mưa Mùa Thu hoàn toàn nói sai sự thật, cô đã bảo bạn ấy gọi cho tôi để nói chuyện với tôi. Tuy nhiên, cho đến lúc này, không có một cuộc gọi hay tin nhắn nào từ vị phụ huynh kia. Đáng ngờ là, trong khi cô giáo chủ nhiệm nói rằng con bạn ấy ốm đang đi bệnh viện nhưng trong bài viết của tôi thì bạn ấy luôn bình luận, giải thích, trả lời, đôi co với từng người rất nhiệt tình.

Trong bài đăng của mình, tôi đã viết rằng tôi cho bạn ấy cơ hội trong 24 tiếng đồng hồ nếu không có câu trả lời thỏa đáng thì tôi sẽ làm đơn kiện bạn ấy vì tội vu khống bôi nhọ danh dự gia đình tôi và con tôi. Và tôi đang chuẩn bị đi gửi đơn đây.

Trong câu chuyện này, ngoài sự đúng sai của các chi tiết cần phải được làm sáng tỏ như chị đã nói, theo chị có vấn đề nào khác quan trọng hơn đã dẫn đến những lùm xùm và rắc rối, ví dụ như sự tồn tại và cách làm việc của Ban đại diện cha mẹ học sinh, ví dụ như việc thu chi trái quy định và không minh bạch, ví dụ như công tác quản lý của nhà trường, v.v?

Phụ huynh: Tôi thấy có nhiều sự mập mờ trong việc chi thu khoản Quỹ hội, Quỹ lớp (cô giáo chủ nhiệm giữ chi thu). Không công khai minh bạch chi tiết các khoản thu chi trên nhóm lớp mà chỉ nói qua loa trong cuộc họp.

Không một loại quỹ nào có thông tin chi tiết về các khoản chi, và cũng không được gửi lên nhóm cho các phụ huynh biết, chỉ có những con số tổng kết như cái bảng tôi đã nhắc đến ở trên. Lý do thì chính cô giáo cũng đã nói, là sợ phức tạp. Tôi cho rằng như thế là không đúng nguyên tắc.

Ví dụ, tôi cứ thắc mắc mãi không ai giải đáp cho tôi rõ, là quỹ hội đầu năm họp cô giáo nói đóng 100 ngàn đồng trong đó 30% dành hoạt động cho các con và 70% gửi về nhà trường, vậy 31 em x 100 ngàn đồng = 3.100.000 đồng, thì quỹ hội chỉ còn hơn 900 ngàn đồng, lấy đâu ra khoản quỹ hội như bảng quyết toán của BPH 2.382.000 đồng ạ? Có phải cô giáo đã nhập cả quỹ hội và quỹ lớp vào làm một? Tóm lại là không rõ ràng, không minh bạch. Đây cũng là lý do dẫn đến việc tôi không được biết rõ về nguồn tiền liên hoan nên mới xảy ra cơ sự về việc con tôi không có suất ăn liên hoan.

Sau sự việc này, chị mong muốn điều gì về môi trường giáo dục?

Phụ huynh: Trong sự việc trên, tôi thấy nhà trường cô Lý hiệu trưởng trả lời phỏng vấn báo Dân Trí rằng đây là sự hiểu nhầm, nhưng trước đó cô đã nói rõ với tôi là cô nhận sai, còn lúc trả lời báo Dân Trí lại nói như vậy, thì tôi không chấp nhận.

Cô nói thế là hoàn toàn không đúng, bởi vì sự việc tự ý thay đổi dùng quỹ hội để liên hoan cho các cháu thay vì quỹ lớp như đã thoả thuận là hoàn toàn cố ý, không phải hiểu nhầm hay nhầm lẫn gì cả.

Cô giáo chủ nhiệm như đang dùng buổi liên hoan kia để dằn mặt phụ huynh vì không đóng khoản quỹ hội, bằng cách che giấu thông tin và âm thầm thực hiện, nhằm đẩy tôi vào một tình thế không trở tay kịp.

Khi đọc bài của báo Dân Trí phỏng vấn cô Lý hiệu trưởng, tôi không đồng tình với cách trả lời của cô, vì như thế là nói không rõ ràng, không chính xác, tiếp tục che giấu những tình tiết cốt lõi và quan trọng của sự việc, khiến tôi càng thêm bị hiểu lầm. Tôi đang làm đơn gửi lên Sở và Bộ GD-ĐT để yêu cầu làm sáng tỏ tất cả các chi tiết trong sự việc này, lấy lại sự thật, trả lại danh dự cho tôi và con tôi.

Câu chuyện về vụ liên hoan này đã khiến bộc lộ nhiều bất cập trong môi trường giáo dục, từ các khoản đóng góp, việc chi dùng các loại quỹ, từ cách làm việc của Ban đại diện cha mẹ học sinh, từ tâm lý phụ huynh đến những ứng xử chưa đúng của giáo viên. Vì thế, tôi nhận thức rằng, nó không còn chỉ là việc cá nhân của tôi hay gia đình tôi nữa, mà là biểu hiện của một vấn đề xã hội nói chung. Và lúc này tôi lên tiếng không còn chỉ vì cá nhân mình. Tôi mong muốn có một môi trường giáo dục lành mạnh hơn cho các con.

Sau sự việc này, tôi cũng mong muốn rằng nhà trường cần xem xét lại cách giáo dục và hành xử sao cho nhân văn và tốt đẹp hơn. Tôi nghĩ, trong môi trường giáo dục thì quan trọng nhất là sự trung thực và lòng nhân ái, thiếu hai điều này thì nó không thể hoàn thành sứ mạng giáo dục thế hệ trẻ được.

Xin cảm ơn chị. Và mong rằng sự việc sẽ được các bên liên quan cũng như những cơ quan có trách nhiệm làm sáng tỏ đến cùng, để trả sự thật lại, xây dựng sự trong sáng, lành mạnh và nhân văn cho môi trường giáo dục /./