Chiến lược hợp tác ACIAR - Việt Nam phát triển nông, lâm, ngư nghiệp

Từ năm 1993, Chính phủ Australia thông qua Tổ chức Nghiên cứu Nông nghiệp quốc tế Australia (ACIAR) đã hợp tác với Bộ NN-PTNT tăng cường năng lực nghiên cứu, mang lại các tiến bộ khoa học kỹ thuật, góp phần giảm nghèo và cải thiện thu nhập của nông dân. 

Chiến lược hợp tác ACIAR - Việt Nam (2017 - 2027) trọng tâm phát triển nông, lâm, ngư nghiệp tập trung tại ba vùng Tây Bắc, Tây Nguyên và ĐBSCL. Chiến lược được xây dựng dựa trên sự ghi nhận của đôi bên rằng mối quan hệ giữa ACIAR và Việt Nam đã phát triển từ nhà tài trợ - bên nhận tài trợ trở thành quan hệ đối tác bình đẳng và đồng đầu tư, nhằm tạo cơ hội cho người dân nghèo ở cả khu vực nông thôn và thành thị thông qua phát triển các hệ thống nông nghiệp toàn diện. 

Đồng thời, chiến lược cũng chú trọng đến việc tạo ra các cơ hội mới, tạo sự thay đổi dành cho phụ nữ hoạt động trong lĩnh vực nghiên cứu, sản xuất và kinh doanh nông nghiệp.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cảm ơn hỗ trợ của ACIAR trong 31 năm qua: “Dù quy mô của các dự án có vẻ nhỏ bé nhưng chúng đã có tác động tích cực và thiết thực trong thực tiễn, đặc biệt là trong việc hỗ trợ cho nông dân nhỏ và phát triển nông nghiệp bền vững”.

Bộ trưởng chia sẻ thêm về chiến lược phát triển nông nghiệp bền vững của Việt Nam, trọng tâm chuyển đổi sinh kế cho nông dân, đẩy mạnh tư duy kinh tế, tích hợp đa giá trị và tăng trưởng xanh. Bộ trưởng Lê Minh Hoan mong muốn Tổng giám đốc ACIAR có thêm thông tin từ phía Chính phủ Việt Nam để tiếp tục hoạch định các dự án hợp tác trong tương lai.

“Tây Nguyên sẽ tập trung phát triển cây ăn trái, cây công nghiệp bền vững, với sự chú trọng về công nghệ truy xuất nguồn gốc để đáp ứng các quy định thị trường mới như Quy định chống phá rừng của châu Âu (EUDR). Ở ĐBSCL, chúng tôi đẩy mạnh mục tiêu giảm phát thải và tạo ra các giống lúa có khả năng chịu hạn mặn; tăng cường dinh dưỡng đất, phát triển cây có múi, đồng thời tối ưu hóa quy trình sản xuất để đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng cao và an toàn”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan chia sẻ.

Bên cạnh đó, khu vực miền núi, vùng cao tập trung phát triển mô hình nông lâm kết hợp, tận dụng tiềm năng địa lý và khí hậu đặc biệt của vùng cao để sản xuất nông sản chất lượng cao cho nông dân. Còn về ngư nghiệp, Bộ NN-PTNT trọng tâm tái tạo, bảo tồn nguồn tài nguyên biển; khuyến khích sự đổi mới, sáng tạo trong sản xuất thủy sản, bao gồm các loại sản phẩm mới như bào ngư, hàu, rong biển.

Đáp lời, Giáo sư Wendy Umberger cam kết sẽ tiếp tục hỗ trợ, phối hợp chặt chẽ với Việt Nam để tạo ra các dự án quy mô lớn hơn, nhằm tăng cường hiệu quả của hợp tác giữa hai bên. Bà đánh giá cao tinh thần năng động, sáng tạo của nông dân Việt Nam, khuyến khích việc kết nối với khu vực tư nhân, cũng như hệ thống đại học và các viện trường nghiên cứu nông nghiệp ở Australia cũng như các quốc gia khác trong khu vực.

Nữ lãnh đạo khẳng định: “ACIAR đánh giá cao tinh thần năng động và sáng tạo của nông dân Việt Nam. Chúng tôi cam kết chia sẻ kinh nghiệm với Việt Nam nhằm cải thiện khả năng truy xuất nguồn gốc sản phẩm nông nghiệp”.

Với những cam kết lớn, Bộ NN-PTNT và ACIAR ký Bản ghi nhớ hợp tác để đẩy mạnh nghiên cứu khoa học phục vụ phát triển nông nghiệp, lâm nghiệp và thủy sản. Hai bên chú trọng các vấn đề cấp thiết nhằm mang lại các giải pháp bền vững lâu dài, hỗ trợ các nhóm dễ tổn thương, các hộ quy mô nhỏ thích ứng với biến đổi khí hậu, bảo vệ sinh kế, môi trường và đáp ứng nhu các nhu cầu lương thực, dinh dưỡng của họ.

Đối với hợp tác phát triển nguồn nhân lực nông nghiệp, ACIAR, thông qua các chương trình học bổng, hoạt động kết nối cựu du học sinh và nghiên cứu, tiếp tục hỗ trợ Việt Nam xây dựng năng lực cho các nhà nghiên cứu, nhà khoa học. Bộ NN-PTNT trong khả năng tài chính của mình sẽ ủng hộ các cơ hội đồng tài trợ, đồng đóng góp linh hoạt cho một số các chương trình học bổng nghiên cứu tại Australia.

Trước mắt, Tổng giám đốc Wendy Umberger đề xuất tổ chức sự kiện vào tháng 5/2024 để trưng bày kết quả của dự án ACIAR tại Việt Nam; tổ chức diễn đàn để kết nối nông dân, đặc biệt là phụ nữ, với các nhà khoa học và doanh nghiệp tư nhân của Australia.