Sau khi đăng, NNVN nhận được nhiều thông tin phản ánh từ các nhà chuyên môn, cũng như của bạn đọc tỏ ra lo ngại về tính khả thi của dự án.Vừa qua, UBND tỉnh Lào Cai triệu tập cuộc họp với sự tham gia một số ngành liên quan để rà soát tiến độ thực hiện dự án. Tại cuộc họp, Cty LN Bảo Yên cho biết nguồn vốn tham gia dự án của Cty khi khai thác 1.500 ha rừng sản lượng 119.422m3, với giá hiện nay khi bán số gỗ đó sau khi trừ hết chi phí lợi nhuận thu được 14,792 tỷ; về nguyên liệu các loại rừng có khả năng cung cấp là 99.506 tấn/ năm, trong đó rừng tự nhiên cung cấp: tre, vầu, nứa là 53.255 tấn/năm, rừng trồng 46.251 tấn/năm, trong khi đó công suất của 3 nhà máy giấy ở Bảo Yên chỉ có 65.000 tấn, do đó phải nâng công suất của các nhà máy; nhu cầu thị trường bột giấy đang tăng. Từ đó Cty khẳng định dự án xây dựng Nhà máy bột giấy sẽ mang lại hiệu quả cao, đem lại nguồn thu cho người trồng rừng.
Ngay sau cuộc họp, Chi cục Lâm nghiệp Lào Cai đã có văn bản tham gia đóng góp ý kiến với dự án gửi UBND tỉnh Lào Cai, các ngành và NNVN. Sau khi tính toán, ngoài 65.120 tấn nguyên liệu cung cấp cho 3 nhà máy giấy là nhu cầu sử dụng tại chỗ, như: Chế biến đồ gia dụng, làm nhà, tiêu thụ ra ngoài tỉnh, củi đun… với khoảng 120.178 tấn. Thực tế hai nhà máy giấy đế hiện đang hoạt động ở Bảo Yên cũng đang trong tình trạng thiếu nguyên liệu trầm trọng. Nguồn vốn của Cty theo điều lệ chỉ có 4,2 tỷ, hiện đang vay ngân hàng và các khoản nợ khác để trồng rừng là 9 tỷ, việc Cty báo cáo lợi nhuận khai thác từ rừng trồng là 14 tỷ để tham gia góp vốn xây dựng nhà máy là trái với qui định của Luật Bảo vệ và phát triển rừng, vì đây là diện tích rừng trồng bằng nguồn vốn 327, không được thế chấp, bảo lãnh, góp vốn bằng giá trị quyền sử dụng rừng SX từ nguồn ngân sách Nhà nước. Chi cục Lâm nghiệp kiến nghị với UBND tỉnh Lào Cai: Trên địa bàn huyện Bảo Yên có 3 cơ sở SX giấy, cùng một loại sản phẩm và cùng chung thị trường Đài Loan, do đó nên sáp nhập 3 nhà máy giấy thành Cty cổ phần giấy để nâng cao sức cạnh tranh, thu hút vốn đầu tư phát triển tài nguyên rừng. Ông Lê Văn Lạc- Chi cục trưởng Chi cục Lâm nghiệp Lào Cai đã thẳng thắn: Tỉnh Lào Cai có thể mất 3 tỷ (2,6 tỷ đặt cọc mua thiết bị máy móc, 1 tỷ san tạo mặt bằng) nếu dự án dừng lại, bằng không sẽ mất hàng trăm tỷ nếu dự án tiếp tục triển khai.
Ông Lạc cho biết thêm: Theo dự án khả thi, Nhà máy bột giấy Bảo Yên để SX được 1 tấn bột giấy phải dùng 250m3 nước, như vậy là công nghệ lạc hậu, trong khi đó các nhà máy giấy trên thế giới chỉ dùng 7-15m3 nước/tấn giấy, trung bình ở Việt Nam là 30-100m3/tấn. Ngoài ra lượng xút xả xuống sông Chảy cũng không nhỏ. Công nghệ SX giấy và bột giấy của Nhà máy giấy Bãi Bằng khá hiện đại, nhưng phải cần 50kg xút để tẩy một tấn giấy. Tính ra Nhà máy bột giấy Bảo Yên mỗi năm đổ xuống sông Chảy trên 500 tấn xút, đấy là chưa kể dọc sông Chảy còn 3 nhà máy giấy khác, hồ Thác Bà chẳng mấy chốc sẽ trở thành hồ chứa nước thải của các nhà máy giấy, ảnh hưởng nghiêm trọng tới cảnh quan và môi trường cũng như đời sống của hàng chục ngàn hộ dân sống quanh hồ.
Theo Luật DN, thì Cty Lâm nghiệp Bảo Yên phải chịu trách nhiệm trước các phương án đầu tư SX, bảo toàn và nâng cao hiệu quả nguồn vốn, nhưng với những gì mà Cty đang có, thì việc tiếp tục xây dựng Nhà máy bột giấy là vô cùng mạo hiểm, nguy cơ trở thành một con nợ là điều khó tránh khỏi. Khi dự án đổ bể tai hoạ thật khó lường, kéo theo đó là số phận hàng trăm công nhân. Do đó, Cty LN Bảo Yên có thể thay đổi phương án SX, xây dựng nhà máy SX gỗ dăm hoặc tiếp tục nâng công suất nhà máy giấy đế hiện có thì mức độ an toàn sẽ cao hơn.
Thái Sinh