Năm 2019, Quốc hội thông qua Luật Phòng chống tác hại rượu bia. Cùng với đó, Nghị định 24/2020/NĐ-CP được ban hành, cho phép và hướng dẫn việc kinh doanh rượu bia theo hình thức thương mại điện tử, kèm các quy định nhằm đảm bảo kinh doanh rượu hợp pháp.
"Đây vừa là cơ hội vừa là thách thức đối với doanh nghiệp và thương nhân kinh doanh ngành đồ uống có cồn, bởi các quy định trên giúp mở rộng kênh kinh doanh, đồng thời đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động tìm hiểu tuân thủ pháp luật", ông Nguyễn Văn Việt, Chủ tịch Hiệp hội Bia - Rượu - Nước giải khát Việt Nam (VBA) phát biểu tại Lễ công bố chương trình đào tạo trực tuyến và Tập huấn tuân thủ quy định pháp luật về kinh doanh rượu trên thương mại điện tử.
Theo ông Việt, mục tiêu của hoạt động ngày 24/11 là hỗ trợ các cơ quan hữu quan tăng cường quản lý kinh doanh rượu, bao gồm cả hình thức thương mại điện tử, đồng thời hỗ trợ thương nhân kinh doanh rượu tuân thủ các quy định pháp luật.
Những năm gần đây, mua sắm qua các trang thương mại điện tử trở thành một xu hướng tiêu dùng, đem lại lợi ích cho cả người tiêu dùng và người bán hàng. Trước xu thế ấy, VBA cam kết vừa tích cực tham gia xây dựng chính sách, vừa bảo vệ quyền lợi hợp pháp của doanh nghiệp, tạo môi trường kinh doanh thuận lợi, hướng tới cải thiện cơ chế nuôi dưỡng nguồn thu ngân sách nhà nước.
"Chúng tôi đã, đang và sẽ có nhiều hoạt động tập huấn, truyền thông nâng cao nhận thức của cộng đồng về phòng chống tác hại của lạm dụng đồ uống có cồn, và thúc đẩy nền kinh tế tuần hoàn, vì phát triển bền vững", ông Việt nhấn mạnh.
Tại Việt Nam, kinh doanh rượu là ngành kinh doanh có điều kiện. Từ năm 2012 trở về trước, kinh doanh rượu qua Internet bị cấm. Đến ngày 14/9/2017, Chính phủ nới lỏng bằng quy định bán rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên qua Internet mới bị xem là vi phạm.
Từ 1/1/2020, thời điểm Luật Phòng chống tác hại rượu bia năm 2019 có hiệu lực, hoạt động bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử được quản lý theo điều kiện. Đồng thời, quy định cấm bán rượu có nồng độ cồn từ 15 độ trở lên bị bãi bỏ.
Tại sự kiện do VBA phối hợp Hiệp hội Thương mại Điện tử Việt Nam (VECOM) và Liên minh các doanh nghiệp rượu quốc tế tại Châu Á - Thái Bình Dương (APISWA) tổ chức, ông Nguyễn Anh Sơn, Vụ trưởng Vụ Pháp chế cho biết, Bộ Công thương đã tiếp nhận 130 hồ sơ thông báo, đăng ký website, ứng dụng thương mại điện tử có bán rượu và đã duyệt 40 hồ sơ.
Bên cạnh các yêu cầu về tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, chất lượng sản phẩm, hàng hóa và an toàn thực phẩm, ông Sơn nhấn mạnh Điều 6 của Nghị định 24/2020/NĐ-CP. Theo đó, tổ chức, cá nhân bán rượu, bia theo hình thức thương mại điện tử; tổ chức, cá nhân cung cấp dịch vụ thương mại điện tử cho việc kinh doanh rượu, bia phải thực hiện biện pháp ngăn ngừa người chưa đủ 18 tuổi tiếp cận, truy cập, tìm kiếm thông tin và mua rượu, bia.
"Chúng ta cần có biện pháp phòng ngừa, cũng như xác định rõ đối tượng tiếp cận rượu, bia qua thương mại điện tử. Tuy nhiên, trong một số tình huống thực tế như bố đặt, con nhận hàng thì hiện vẫn gặp khó khăn trong khâu kiểm soát", ông Sơn chia sẻ.
Sau Covid-19, số người tiêu dùng trực tuyến mới tiếp tục tăng, theo ông Đoàn Quốc Tâm, Trưởng ban Hợp tác Hiệp hội Thương mại điện tử (VECOM). Nhóm đối tượng này thành thạo kỹ năng mua sắm trực tuyến, thậm chí một bộ phận ưu tiên hơn so với mua sắm truyền thống.
Ở góc độ người cung cấp, các thương nhân đã triển khai nhiều hoạt động liên quan tới chuyển đổi số để thích ứng với đại dịch, cũng như chuẩn bị cho hoạt động kinh doanh trong trạng thái “bình thường mới” sau đợt dịch.
Với mặt hàng bia, rượu, đại diện VECOM khuyến cáo doanh nghiệp tránh các rủi ro pháp lý do vi phạm khi kinh doanh trực tuyến. Trong đó, đặc biệt lưu ý đến nhãn, bao bì, tài liệu kèm theo hàng hóa; Chứng từ chứng nhận xuất xứ hàng hóa, hợp đồng, hoá đơn mua bán, tờ khai hải quan; Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu hợp pháp đối với hàng hóa.
"Thương nhân cần có giấy phép khi muốn kinh doanh rượu trực tuyến, và tăng cường những cam kết cộng đồng", ông Tâm bày tỏ.