Sản lượng cà phê Việt Nam dự kiến giảm nhiều trong niên vụ 2023/2024.
Ngày 5/12, tại TP.HCM, đã diễn ra Hội nghị Cà phê Quốc tế Châu Á lần thứ 27. Hội nghị có nội dung chủ yếu là tổng kết cà phê toàn cầu niên vụ 2022/2023 và định hướng niên vụ 2023/2024.
Theo ông Nguyễn Nam Hải, Chủ tịch Hiệp hội Cà phê Ca cao Việt Nam (Vicofa), số liệu từ Tổ chức Cà phê Quốc tế (IOC) cho thấy, tổng sản lượng cà phê toàn cầu niên vụ 2022/2023 là 171,3 triệu bao (bao 60kg), tăng 1,7% so với niên vụ 2021/2022. Sản lượng cà phê khu vực châu Á và châu Đại Dương là 49,7 triệu bao, chiếm 29% tổng sản lượng cà phê thế giới.
Trong khi sản lượng tăng thì xuất khẩu cà phê toàn cầu lại giảm. Trong niên vụ 2022/2023, xuất khẩu cà phê toàn cầu đạt 110,8 triệu bao, giảm 5,5% so với niên vụ 2021/2022. Xuất khẩu giảm ở tất cả các khu vực sản xuất cà phê, trong đó, xuất khẩu của khu vực châu Á và châu Đại Dương giảm ít nhất (giảm 0,9%) và đạt 43,56 triệu bao (chiếm trên 35% tổng khối lượng xuất khẩu cà phê của thế giới).
Xuất khẩu cà phê nhân toàn cầu sụt giảm có nhiều nguyên nhân. Trước hết là môi trường kinh tế vĩ mô toàn cầu không có lợi cho niềm tin của người tiêu dùng. Lạm phát tăng kết hợp với lãi suất tăng cao ở nhiều nền kinh tế chủ chốt, làm tăng chi phí sinh hoạt, qua đó làm giảm mức thu nhập khả dụng trong thời gian dài đối với phần lớn các nước trên thế giới.
Xuất khẩu cà phê Việt Nam trong năm 2023 cũng sụt giảm khá nhiều về lượng, với mức giảm dự kiến cả năm là 15%. Trong khi xuất khẩu giảm thì giá cà phê nhân ở Việt Nam tăng cao trong năm 2023, có thời điểm lên tới 70.000 đồng/kg. Tuy nhiên, ông Đỗ Hà Nam, Chủ tịch HĐQT Intimex Group, cho rằng, nông dân không hưởng lợi được bao nhiêu khi giá cà phê lên cao, bởi nông dân đã ồ ạt bán cà phê khi giá ở mức ngoài 50.000 đồng/kg.
Niên vụ 2023/2024 được đánh giá là vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức với ngành cà phê thế giới. Trong đó, biến đổi khí hậu cùng những diễn biến khắc nghiệt của thời tiết sẽ ảnh hưởng rất lớn đến nguồn cung cà phê toàn cầu, khiến cho năng suất và chất lượng giảm.
Cũng theo ông Nguyễn Nam Hải, cà phê Việt Nam hiện đang thu hoạch niên vụ mới 2023/2024, đến nay đã thu hoạch được khoảng 50% sản lượng. Do thời tiết bất lợi, dự kiến trong niên vụ 2023/2024, sản lượng cà phê Việt Nam sẽ giảm nhiều.
Do sản lượng giảm cộng với nhu cầu tiêu thụ trong nước tăng lên, dự kiến lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam trong niên vụ 2023/2024 sẽ tiếp tục giảm, xuống còn khoảng 1,4 triệu tấn.
Điều đáng chú ý là ngay ở đầu niên vụ 2023/2024, giá cà phê nhân Việt Nam đã ở mức rất cao, khoảng 60.000 đồng/kg. Ông Đỗ Hà Nam cho biết, giá đầu vụ cao như vậy cũng là điều chưa từng xảy ra trong lịch sử ngành cà phê Việt Nam. Giá cà phê trên sàn London cũng đang ở mức cao.
Ông Nam nhận định, nếu như trong năm 2023, đến tháng 6, gần như không còn cà phê trong dân để các doanh nghiệp có thể thu mua, thì trong năm 2024, chỉ đến tháng 5, thậm chí tháng 4 là đã có thể hết hàng.
Từ nay đến tháng 4/2024, châu Âu gần như chỉ có thể trông vào Việt Nam để mua cà phê Rubosta. Vì vậy, nhiều khả năng giá cà phê ở Việt Nam sẽ tiếp tục tăng và có thể sẽ ở mức cao nhất thế giới trong năm 2024.
Theo ông Nguyễn Nam Hải, trong bối cảnh sản lượng cà phê toàn cầu đang có xu hướng giảm, thì sự phát triển ngành cà phê toàn cầu phải gắn với tăng trưởng xanh. Trước hết, ngay từ đầu niên vụ 2023/2024, ngành cà phê toàn cầu phải có kế hoạch hành động triển khai thích ứng với quy định chống phá rừng và gây suy thoái rừng (EUDR), cơ chế điều chỉnh biên giới các bon và chứng chỉ các bon của EU. Triển khai từng bước các chương trình này là thể hiện trách nhiệm của ngành cà phê toàn cầu đối với việc bảo vệ môi trường, bảo vệ thiên nhiên, hạn chế tối đa sự ảnh hưởng của biến đổi khí hậu.
