Giữ hồn cho phố bằng kỹ thuật 3D

“Mình yêu Hà Nội, mình có trong tay công nghệ gần gũi với người trẻ, vậy sao không thể tạo ra một phong cách yêu Hà Nội riêng phù hợp với các bạn: giản dị, lãng mạn nhưng vẫn sang trọng”. Đó là lời tâm nguyện mà kiến trúc sư Đinh Việt Phương mong muốn khi thực hiện dự án “Phục dựng chân dung phố cổ Hà Nội bằng kỹ thuật 3D” dành cho thế hệ trẻ Việt Nam.

Nhóm 8X tìm lại dấu xưa

Suốt cuộc trò chuyện, tôi nhận thấy ánh mắt anh luôn ẩn chứa một nỗi niềm đau đáu về phố cổ và những giá trị văn hóa Hà Thành mà theo anh đang dần biến mất.

Anh trầm ngâm: “Phố cổ bây giờ khác xưa nhiều lắm, ở đây không phải là khác về nhà cửa, vẫn là những kiểu nhà từ thời Pháp nhưng những giá trị xưa thì đang mất đi. Ngày xưa phố cổ hiền hòa, có gì đấy thanh bình chứ không ồn ào tấp nập buôn bán như bây giờ. Âu đấy cũng là do quá trình đô thị hóa. Mừng vì đời sống đi lên nhưng cũng thấy tiếc vì những cái mất đi”.

Từ nỗi niềm đó thôi thúc anh cùng những thành viên 8X trong nhóm 3D Hà Nội bắt tay thực hiện một dự án theo phương thức độc đáo và mới lạ: “Phục dựng chân dung phố cổ Hà Nội bằng kỹ thuật 3D” vào năm 2004.

Khi đó, công nghệ 3D chỉ mặc định trong việc vẽ những công trình kiến trúc hiện đại và đòi hỏi tính quy mô. Việc lên ý tưởng sử dụng công nghệ ba chiều để dựng lại hồn cốt phố cổ nhằm quảng bá các giá trị về lịch sử, văn hóa của anh là một hướng đi táo bạo xuất phát từ tình yêu sâu nặng dành cho Thủ đô yêu dấu.

Nhóm 3D trong lễ nhận giải thưởng Bùi Xuân Phái

Hình ảnh Hà Nội cuối thế kỷ XIX đầu thế kỷ XX với cảnh sinh hoạt xưa của người Tràng An được tái hiện chân thực và gần gũi để lại nhiều xúc động cho người xem. Ba năm sau đó, nhóm giới thiệu triển lãm “Hà Nội những góc nhìn thời gian” và được trao giải thưởng Bùi Xuân Phái “Vì một tình yêu Hà Nội” cho ý tưởng xuất sắc.

Để có được thành quả như ngày hôm nay, ít ai có thể hình dung được những khó khăn về kinh phí, nhân lực và công nghệ mà cả nhóm đã trải qua. “Đó thật sự là một thời kỳ chúng tôi sống trọn vẹn bằng niềm tin và tình yêu với những vẻ đẹp xưa cũ” - Đinh Việt Phương chia sẻ.

Nhằm duy trì kinh phí để hoạt động, hàng ngày nhóm vẫn phải đi làm, tối đến mới có thể theo đuổi được niềm đam mê của mình. Lúc mới triển khai thì mơ hồ bởi vốn tài liệu về cuộc sống Hà Nội hơn một thế kỷ trước không còn nhiều. Một lần nữa anh và nhóm cùng nhau tìm về mảnh đất Tràng An xưa với những cuốn sách lịch sử hay đi tham khảo ý kiến của các nhà sử học với mong muốn được bổ sung thêm những kiến thức mà mình còn thiếu sót.

Tiếp nối cảm hứng từ dự án về phố cổ, nhóm 3D Hà Nội tiếp tục phối hợp với mạng Ashui.com thực hiện Dự án “Tái hiện di sản kiến trúc Pháp ở Hà Nội bằng công nghệ 3D” với mục tiêu xây dựng một bảo tàng (thư viện) online bằng hình ảnh 3D với độ chính xác cao từ các dữ liệu là các bản vẽ kỹ thuật kết hợp với đo vẽ hiện trạng nhằm tạo nên một cơ sở dữ liệu chuẩn hóa phục vụ việc nghiên cứu, bảo tồn các công trình kiến trúc đang tồn tại hoặc đã biến mất trong khu vực phố cổ Pháp ở Hà Nội. Tất cả những bức tranh 3D, những video clip 3D về Hà Nội, rồi ước mơ xây dựng bảo tàng Hà Nội o­nline của nhóm 8X này là minh chứng cho một sức sống trẻ dám làm và dám hành động vì một tình yêu máu thịt với mảnh đất Tràng An.

“Tôi muốn giới trẻ yêu Hà Nội”

Mục tiêu dài hạn của dự án phục dựng phố cổ Hà Nội bằng công nghệ 3D là trở thành phương pháp trực quan, sinh động, hiệu quả trong giáo dục lịch sử văn hóa truyền thống đến giới trẻ, góp phần làm cho giới trẻ Việt Nam tự hào về quê hương mình trong cuộc chơi với các nước lớn trên thế giới.

Theo Đinh Việt Phương, Giới trẻ Việt Nam không hẳn là không yêu những giá trị lịch sử và văn hóa của dân tộc. Chỉ là bởi phương thức chuyển tải lịch sử khô khan và nhàm chán với những ý niệm, biểu tượng chung chung mà ít thấy bóng dáng con người. Tôi muốn các bạn trẻ yêu Hà Nội, hiểu lịch sử bằng cách tiếp cận dự án này.

Bạn Đặng Linh (THPT Chu Văn An) chia sẻ: “Em rất yêu lịch sử dân tộc, em cũng cố gắng để tìm hiểu về nó, nhưng khi nhìn thấy những cuốn sách lịch sử chi chít chữ là lại thấy nản vì không đủ kiên trì để đọc”.

Nhiều bạn trẻ khi xem những bức ảnh 3D ấn tượng về mảnh đất Tràng An xưa của nhóm 3D Hà Nội đều cảm thấy vô cùng thích thú bởi nó mang lại cho các bạn nhiều bài học bổ ích về lịch sử dân tộc.

Trong những bức tranh 3D đó, giới trẻ được sống lại một thời hào hùng năm 1946 khi quân và dân cả nước nhất tề đứng lên chống thực dân Pháp xâm lược. Tuổi trẻ hôm nay có quyền tự hào với hình tượng những chiến sĩ Cảm tử quân Hà Nội "Quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh" và những địa danh tồn tại bất tử như nhân chứng sống về một thời kỳ oanh liệt của dân tộc. Đó là phố cổ Hà Nội thời Pháp thuộc, là cầu Long Biên, Khuê Văn Các, Nhà Hát Lớn, Chùa Một Cột…

“Mình yêu Hà Nội, mình có trong tay công nghệ gần gũi với người trẻ, sao không thể tạo ra một phong cách yêu Hà Nội riêng phù hợp với các bạn: giản dị, lãng mạn nhưng vẫn sang trọng” - Đinh Việt Phương khẳng định lại những gì đã thôi thúc anh cùng nhóm 3D Hà Nội làm nên những tác phẩm chân thực và có ý nghĩa đến vậy.

Dự án này của nhóm 3D thực sự có ích cho học sinh, sinh viên nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam nói chung, tăng thêm niềm đam mê tìm tòi, nghiên cứu, khám phá lịch sử qua những cách tiếp cận mới lạ, trẻ trung và hấp dẫn.