Họa sĩ Đào Minh Tri ngược dòng cuộc đời xuôi dòng sáng tạo

Họa sĩ Đào Minh Tri sinh năm 1950, tốt nghiệp hệ sơ trung 7 năm và hệ đại học 5 năm tại Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam. Sau ngày đất nước thống nhất, ông từng tham gia giảng dạy tại Trường Đại học Mỹ thuật TP.HCM và giữ vai trò Phó Tổng thư ký Hội Mỹ thuật TP.HCM.

Triển lãm cá nhân “Ngược dòng” của họa sĩ Đào Minh Tri, diễn ra tại Hội Mỹ thuật TP.HCM (218A Pasteur, Quận 3, TP.HCM) từ ngày 22/03 đến 28/03, thu hút sự chú ý của công chúng lẫn đồng nghiệp.

Họa sĩ Phan Thiết chia sẻ: “Cái tên “Ngược dòng” làm lay động tâm hồn tình cảm những người thân yêu gắn bó với anh, bạn bè và những người biết anh và những người yêu nghệ thuật. “Ngược dòng” một cái tên đầy ý nghĩa với anh, với vợ anh – họa sĩ Nguyễn Bích Trâm và với các con anh bởi nhiều năm qua anh cùng gia đình thân yêu của mình đã ngược dòng đời để xuôi dòng mát mái sáng tạo nghệ thuật”.

Ngay từ những năm 1970, khi mỹ thuật miền Bắc còn tập trung cho nhiệm vụ đấu tranh thống nhất, họa sĩ Đào Minh Tri đã có những sáng tạo hội họa đậm tinh thần cá nhân độc đáo và hoàn toàn khác biệt. Rất nhiều tác phẩm tranh bột màu của ông giai đoạn này cho thấy mối quan tâm tới nghệ thuật hiện đại quốc tế, tới những tên tuổi lớn như P. Picasso, H. Matisse, M. Chagall, J. Miró, đồng thời cũng bộc lộ ý thức coi đời sống tinh thần cá nhân mang bản sắc độc sáng là yếu tố quan trọng nhất trong sáng tạo nghệ thuật.

Họa sĩ Lý Trực Sơn cùng thời với họa sĩ Đào Minh Tri, nhận định: “5 năm đại học của ông cũng là 5 năm có những đóng góp to lớn cho việc thay đổi tư duy nghệ thuật, tác động tích cực đến mô hình đào tạo của nhà trường, bắt đầu khuyến khích xu hướng phát triển phong cách riêng của từng sinh viên”. Cùng với hoạt động nổi bật của “Nhóm 10 người và triển lãm Tác phẩm mới” tại TP.HCM từ đầu thập kỷ 1990, nghệ thuật của Đào Minh Tri đã góp phần tạo ra diện mạo mở rộng đầy sinh lực của “mỹ thuật Việt Nam đổi mới”.

Nửa thế kỷ hoạt động sáng tác nghệ thuật của Đào Minh Tri ghi dấu qua các cuộc triển lãm mỹ thuật cá nhân và tập thể liên tục ở trong và ngoài nước. Đặc biệt với thể loại tranh sơn mài, ông đã tạo được ngôn ngữ nghệ thuật riêng trên nền kỹ thuật thẩm mỹ, văn hóa truyền thống. Tác phẩm của ông được lưu giữ trong nhiều bộ sưu tập trong nước và quốc tế.

Triển lãm “Ngược dòng” trưng bày gần 60 tác phẩm chọn lọc từ 50 năm sáng tạo nghệ thuật của họa si Đào Minh Tri trên các chất liệu bột màu, sơn dầu và sơn mài. Đặc biệt là những tác phẩm bột màu trên giấy, sáng tác chủ yếu trong những năm 1970 -1980, đây là những tác phẩm chưa từng công bố của họa sĩ Đào Minh Tri. 

Họa sĩ Lương Xuân Đoàn, Chủ tịch Hội Mỹ thuật Việt Nam, đánh giá về triển lãm “Ngược dòng” của họa sĩ Đào Minh Tri: “Trong nhạc cảm siêu thoát và tượng trưng, các motif Cá và Người vừa ẩn phận vừa phô bày hình và hồn trong những cấu trúc phức hợp, tạo cớ cho vỏ trứng biến hóa, luân chuyển không dấu vết giữa vàng, bạc, son, then khi mờ chìm hay đột ngột chói lên rạng rỡ.

Cùng những nét ngẫu hứng trên giấy và buông nhẹ mực tàu trên mặt lụa trong, tranh sơn mài của họa sĩ Đào Minh Tri có sức quyến rũ thầm lặng và khó cũ với các thế hệ đến sau. Ông để ngỏ mọi cửa vào, lối ra nơi bức họa như một thách thức vừa ngạo nghễ, vừa dịu dàng. Thế giới của tôi cũng là của bạn nếu Trời cho duyên trong sự gặp gỡ huyền hoặc và kỳ thú với sơn ta, sơn mài Việt.

Lẳng lặng một ngôi vị đương nhiên, chẳng cần phải chiếm chỗ của bất kỳ ai, họa sĩ Đào Minh Tri là một dung nhan đáng yêu, khó bỏ của nền mỹ thuật đương đại Việt Nam”.