Họa sĩ Trang Thanh Hiền tìm thấy ảnh xạ mỹ thuật truyền thống

Họa sĩ Trang Thanh Hiền là giảng viên khoa lý luận và lịch sử mỹ thuật của Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam, với học hàm Phó Giáo sư và học vị Tiến sĩ. Họa sĩ Trang Thanh Hiền được công chúng biết đến rộng rãi với tư cách một nhà nghiên cứu nghệ thuật truyền thống.

Nhiều công trình khoa học của họa sĩ Trang Thanh Hiền đã có tác động đến nhận thức xã hội về văn hóa và tôn giáo như “Hình tượng Quan Âm Thiên Thủ Thiên Nhãn ở Việt Nam”, “Cửu Phẩm Liên Hoa trong kiến trúc cổ Việt Nam”, “Tranh Tết nét tinh hoa truyền thống Việt”, “Nghệ thuật tạo tác tượng Phật trong các ngôi chùa Việt”.

Ở tuổi 49, họa sĩ Trang Thanh Hiền tổ chức triển lãm cá nhân “Ảnh xạ” gồm 44 tác phẩm tranh vẽ trên giấy dó và điêu khắc gỗ, xoay quanh chủ đề thiền, Phật giáo, tính nữ.

Chị chia sẻ: “Tôi có thể tự ví tâm hồn mình như một mặt nước hồ, nó ghi nhận phản chiếu vô vàn những khoảng khắc của cuộc sống, và những tác phẩm của tôi, chính là sự khúc xạ trở lại những giá trị sống đó. Nó bao chứa trong đó không chỉ là hình màu, không chỉ là bút mực, không chỉ là kỹ thuật tạo hình mà cả những nghiên cứu trong suốt một hành trình ngược dòng tìm về mỹ thuật cổ, mỹ thuật Phật giáo và khai phóng tâm hồn mình lên những bức tranh”.

Triển lãm “Ảnh xạ” có thể xem như một lần nhìn lại hành trình sáng tác của họa sĩ Trang Thanh Hiền, với 5 tác phẩm sáng tác năm 2002, 12 tác phẩm sáng tác năm 2022 và 27 tác phẩm sáng tác năm 2023.

Sở trường của họa sĩ Trang Thanh Hiền là sử dụng mực nho và màu nước trên giấy dó. Họa sĩ Trang Thanh Hiền cho biết, chất liệu giấy dó mà chị yêu thích là giấy thủ công của người Nùng An, phù hợp với lối vẽ dân gian phương Đông.

“Ảnh xạ” của họa sĩ Trang Thanh Hiền dùng những mô típ hình bóng Phật, hoa lá với những bố cục khác nhau. Mỗi bức tranh là một tâm trạng khắc khoải, chẳng rõ vui hay buồn, nhưng là một thế giới quyến rũ và trong lành.

Có nhiều năm nghiên cứu mỹ thuật truyền thống, họa sĩ Trang Thanh Hiền khẳng định: “Mỹ thuật cổ Việt Nam rất đồ sộ, gắn với đình, chùa, miếu mạo và văn hóa dân gian, nhưng để "đọc" ra được các giá trị về nghệ thuật, chỉ ra được phong cách, sự liên quan giữa đời sống xã hội với mỹ thuật, hình tượng nghệ thuật đó trong bối cảnh lịch sử mới là điều khó”. Song hành với việc nghiên cứu, những sáng tác của họa sĩ Trang Thanh Hiền chứng minh chị đã thẩm thấu và kế thừa mỹ thuật cổ Việt Nam theo cách riêng.   

Đối với họa sĩ Trang Thanh Hiền, “Ảnh xạ” là sự phản chiếu, sự in dấu, lúc tĩnh lúc động, lúc vô tình, lúc hữu ý. “Ảnh xạ” tạo nên một sợi dây liên kết xuyên suốt quá trình sáng tác, nhưng cũng đồng thời ở thời điểm này, những nghiên cứu về mỹ thuật Phật giáo, đã giúp chị tự soi rọi bản thân, tìm thấy mình trong vô số những xáo trộn của đời sống hôm nay.

Triển lãm cá nhân “Ảnh xạ” của họa sĩ Trang Thanh Hiền diễn ra từ ngày 7/11 đến 15/11 tại số 42 Yết Kiêu, Hà Nội.