Với lợi thế có diện tích đất trồng cỏ rộng lớn, những năm gần đây, chính quyền các cấp ở huyện Hương Sơn, tỉnh Hà Tĩnh tập trung khuyến khích người dân phát triển nghề chăn nuôi hươu sao. Hiện toàn huyện có trên 42.000 con, sản lượng nhung thu hoạch hằng năm ước đạt từ 16 đến 18 tấn, cho giá trị kinh tế hơn 250 tỷ đồng.
Đang đầu vụ “hái lộc nhung” nên giá bán khá cao, giao động từ 12 đến 14 triệu đồng/kg, tùy vào độ đẹp của cặp nhung.
Anh Trần Lý, xã Quang Diệm, huyện Hương Sơn chia sẻ, gia đình anh có kinh nghiệm nuôi hươu sao hàng chục năm nay. Muốn nuôi hươu lấy nhung hiệu quả phải đảm bảo con giống, quá trình chăm sóc với nguồn thức ăn đa dạng. Thường ngày chỉ cho ăn các loại cỏ, lá mít, ngô, lá chuối, còn khi hươu bắt đầu lên lộc cho ăn bổ sung ngô non, gạo nếp, quả mít...
Năm nay, 2 con hươu đực của gia đình cho 2 cặp nhung, ước tính trọng lượng từ 600 đến 700 gram/cặp. Gia đình đã thu hoạch một cặp còn một cặp dự kiến giáp Tết âm lịch sẽ khai thác.
“Chúng tôi đang dành dụm số tiền bán nhung này để Tết có cái chi tiêu. Nói thật, hàng năm nếu không có thu nhập từ bán nhung, mọi sinh hoạt trong gia đình đều phải thắt chặt”, anh Lý nói.
Một trung gian chuyên thu mua nhung hươu cho khách quen ở Hà Nội, Sài Gòn, Đà Nẵng… chia sẻ, mỗi mùa thu hoạch nhung, sẽ tiêu thụ sản phẩm cho người dân trên địa bàn huyện từ 40 đến 45 kg nhung, góp phần đưa sản phẩm đặc sản của quê hương đến với người tiêu dùng cả nước.
Thông thường trọng lượng bình quân mỗi cặp nhung chỉ từ 0,3 đến 1 kg. Tuy nhiên nhờ chăm sóc tốt, mấy năm gần đây có những cặp nhung "khủng", nặng trên 4kg.
Trước khi cắt bán cặp nhung nặng hơn 600 gram, ông Võ Văn Tuấn, trú xã Sơn Trung, huyện Hương Sơn thuê đội thợ 3 người sử dụng thanh tre nhỏ, dây thừng để vào chuồng, khi hươu sa vào bẫy ngã xuống nền, họ trói chân, ghì chặt vào người.
Khi hươu được giữ chặt, người dân dùng chiếc lưỡi cưa nhỏ, nhẹ nhàng cắt lần lượt từng chiếc nhung mọc trên đầu con hươu 6 năm tuổi.
Khi cắt lộc nhung, họ sử dụng bột than và lá chuối được làm nóng trước để cột chúng vào phần đế hươu, nơi vừa cắt lấy nhung. Theo người dân, cách làm này để vết thương nơi cắt nhung nhanh lành và đảm bảo lộc nhung năm sau sẽ phát triển tốt.
Cặp nhung hươu nặng hơn 600 gram sau khi cắt xong.
Theo Đông y nhung hươu có vị ngọt, tính ôn, mặn, vào kinh thận, giúp cải thiện chức năng sinh lý nam giới rất nhanh chóng, giúp bổ thận, tráng dương, tăng cường chức năng sinh lý. Ngoài ra, nhung hươu còn được đánh giá là một loại thuốc bổ, phòng ngừa quá trình lão hóa, chống co giật, hỗ trợ điều trị bệnh ung bướu, thấp khớp,...Theo Tây y, tác dụng của nhung hươu cho nam giới còn giúp cải thiện trí nhớ, tăng cường chức năng tiêu hóa, hạn chế mệt mỏi, stress do áp lực công việc và cuộc sống.
