Mặt hàng thanh long duy trì sức hút
Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số 2 Kim Thành hoạt động xuyên Tết, không có ngày nghỉ để thông quan các chuyến hàng. Việc này hết sức quan trọng đối với mặt hàng hoa quả tươi, cần xuất ngay để giữ được chất lượng.
Ghi nhận trước và sau Tết, quả thanh long vẫn là mặt hàng chủ yếu được xuất qua cửa khẩu Kim Thành. Số lượng quả thanh long xuất khẩu chỉ giảm vào những ngày trong Tết, song nay, đã khôi phục đáng kể.
Một thương lái có kinh nghiệm nhận định, khả năng quả thanh long sẽ được duy trì số lượng xuất khẩu cho tới rằm tháng Giêng, bởi dung lượng thị trường Trung Quốc rất lớn. Loại "quả rồng" thường được người dân nước bạn sử dụng vào mùng 1, ngày rằm, nhất là rằm tháng Giêng được coi là ngày quan trọng trong năm.
Trung bình những ngày này tại Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số 2 Kim Thành có khoảng 50 xe thanh long xuất khẩu. Cùng đó, một vài sản phẩm nông sản khác tăng nhẹ về số lượng như chôm chôm, dưa hấu, xoài... Đây là những loại quả bắt đầu vào vụ, được vận chuyển từ phía Nam ra Lào Cai để xuất khẩu sang nước bạn.
Mặc dù vậy, theo Sở Công thương tỉnh Lào Cai, giá trị xuất - nhập khẩu, trao đổi, mua bán hàng hóa qua các cửa khẩu trên địa bàn tỉnh tháng 1/2025 giảm nhẹ so với tháng trước và so với cùng kỳ năm 2024. Cụ thể, tổng giá trị xuất - nhập khẩu tháng 1 đạt gần 185 triệu USD, giảm 11% so với tháng 12/2024, giảm 7,95% so với cùng kỳ năm 2024, đạt 2,05% so kế hoạch năm.
Lượng phương tiện thông quan tại cửa khẩu duy trì trung bình trên 390 xe/ngày, trong đó xuất khẩu 100 xe/ngày, nhập khẩu 290 xe/ngày.
Tại Cửa khẩu Quốc tế Ga đường sắt, hoạt động thông quan duy trì với 2 - 3 chuyến tàu xuất cảnh, nhập cảnh/ngày với mặt hàng lưu huỳnh quá cảnh, phân bón, than cốc nhập khẩu và quặng sắt tái xuất...
Cũng trong tháng 1/2025, đơn vị chức năng cấp CO cho hơn 24,7 nghìn tấn hàng hóa, giá trị đạt 20 triệu USD, gồm thanh long, dưa hấu, chuối, mít, tinh bột sắn, sắn lát khô, sầu riêng.
Trái cây có giá trị cao... rủi ro lớn
Những mặt hàng nông sản phổ biến có sức tiêu thụ lớn, xuất khẩu được nhiều qua cửa khẩu tại Lào Cai. Tuy nhiên, nông sản có giá trị cao xuất khẩu như sầu riêng gần như "vắng bóng". Thậm chí nhiều ngày không có xe hàng sầu riêng nào được xuất khẩu.
Theo cơ quan chức năng, nguyên nhân do phía Trung Quốc thắt chặt quản lý đối với hàng nhập khẩu, các chi phí kiểm tra dư lượng thuốc bảo vệ thực vật tăng dẫn đến lượng hàng sầu riêng, mít xuất khẩu giảm mạnh so với các tháng trước đó và so với cùng kỳ.
Ông Phạm Hùng, Trưởng Ban quản lý Cửa khẩu Lào Cai cho hay, các mặt hàng nông sản xuất khẩu mặc dù có những tín hiệu tích cực nhưng nhìn chung trong quý 1 vẫn còn có những khó khăn nhất định. Trong đó, mặt hàng sầu riêng và mít, hai mặt hàng chủ đạo này Trung Quốc đang thực hiện việc kiểm tra chặt chẽ về kim loại nặng và vàng O. Trong khi, quý 1 vẫn đang là giai đoạn đầu vụ của các loại trái cây nên sản lượng không thể đột biến. Từ tháng 6 trở đi, các loại trái cây khu vực miền Tây mới bắt đầu thu hoạch rộ, còn khu vực miền Trung Tây Nguyên là từ tháng 8-11.
"Ban quản lý và các lực lượng tham gia quản lý cửa khẩu tích cực tuyên truyền khuyến cáo doanh nghiệp, nhà vườn kiểm tra, xét nghiệm kỹ các lô hàng trước khi xuất khẩu để tránh thiệt hại không đáng có. Đồng thời, Sở NN-PTNT của các địa phương quản lý mã số vùng trồng và cơ sở đóng gói đối với trái cây mít, sầu riêng, tăng cường công tác kiểm tra, giám sát việc sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đối với nông sản đã đăng ký mã số vùng trồng", ông Phạm Hùng nhấn mạnh.
Theo những doanh nghiệp làm dịch vụ xuất nhập khẩu tại Lào Cai, việc xuất khẩu sầu riêng hiện nay gặp khá nhiều rủi ro, do đó nhà buôn, người làm dịch vụ không mặn mà với loại quả này.
"Mỗi xe hàng sầu riêng đều có giá trị lớn, 1-2 tỷ đồng. Trong khi, xe đã qua cầu nhưng vẫn phải làm xét nghiệm tại nước bạn, nếu không đạt hàng bị trả về gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp và thương lái", ông Vũ Văn Dỹ, đơn vị làm dịch vụ xuất khẩu cho hay.
Tuy nhiên, đánh đổi lại những rủi ro thì lợi nhuận của mặt hàng sầu riêng, mít mang lại khá cao. Còn những mặt hàng nông sản phổ thông, có giá trị thấp, mức độ an toàn cao, nhưng biên độ lợi nhuận thấp.
Tuy vậy, hoạt động xuất nhập khẩu tại Lào Cai vẫn tạo ra một số lượng việc làm lớn cho người dân địa phương và cơ hội cho những doanh nghiệp trong lĩnh vực này.