Tại sao tháng Chạp (tháng 12 Âm lịch) là tháng củ mật?
Người dân Việt Nam luôn rất coi trọng việc thăm nom, chăm sóc mồ mả cha ông trong tháng cuối năm. Bởi, 'năm hết tết đến' khi thắp hương mời tổ tiên về nhà ăn tết thì phần mộ đều được tươm tất, thể hiện sự nhớ ơn và tình cảm ấm áp của gia đình, họ tộc.
Còn lý do tháng Chạp hay được gọi là "tháng củ mật", PGS. TS Trần Hữu Sơn - Viện trưởng Viện Nghiên cứu Văn hoá Dân gian cho biết:
"Tháng 12 âm lịch mọi người hay nói 'tháng củ mật' ý là nhắc nhở nhau cẩn thận, bởi, đây là tháng giáp Tết, thời cơ không tốt vì đây là tháng hành động của kẻ xấu, nạn trộm cắp sẽ xảy ra trong tháng cuối năm".
Đối với người Việt, tháng Chạp là tháng quan trọng trong năm, khi mọi người hướng đến cái Tết đoàn viên bên gia đình. Ai nấy đều hối hả, dốc sức hoàn tất các kế hoạch trong năm để khi năm mới đến, nhìn lại năm cũ thấy mình có nhiều thành tựu.
Cúng Rằm tháng Chạp với ý nghĩa cầu sự may mắn, an lành, tưởng nhớ đến tổ tiên, và tạ ơn các vị thần linh.
Cúng Rằm tháng Chạp còn được coi là lễ cúng tổng kết cho 1 năm. Vì thế, lễ cúng Rằm tháng Chạp thường được chuẩn bị chỉn chu, tươm tất.
Rằm tháng Chạp 2023 rơi vào ngày mấy Dương lịch?
Theo truyền thống của người Việt Nam, chúng ta thường cúng rằm tháng Chạp đúng ngày.
Rằm tháng Chạp 2023 (tức ngày 15/12 năm Nhâm Dần) sẽ rơi vào thứ Sáu ngày 6/1/2023.
Đây là thời điểm khá bận rộn do đang trong ngày làm việc hàng ngày. Do đó, các gia đình nếu quá bận rộn có thể thu xếp chuẩn bị trước ở ngày 14 Âm lịch (tức ngày 5/1 Dương lịch).
Nhiều người tin rằng, lễ cúng rằm tháng Chạp không nên diễn ra quá sớm, tốt nhất là đúng rằm hoặc trước một ngày.
Những điều cần tránh trong ngày Rằm tháng Chạp
1. Không gây gổ, tranh cãi, xung đột
"Năm cùng tháng tận", ai ai cũng bận rộn, căng thẳng, việc mâu thuẫn, cãi cọ kéo dài với người khác dễ gây những hành động sai lầm, làm việc sai sót, hoặc chí ít cũng phát sinh năng lượng tiêu cực, ảnh hưởng đến vận trình năm mới.
Nguyên nhân khác của tục kiêng này là nỗi lo ông bà tổ tiên về thăm con cháu, nếu nghe thấy những điều gây gổ sẽ trách phạt.
Tháng Chạp cũng tháng làm ăn, do đó nóng nảy xung đột sẽ khiến tài lộc ra đi, buôn bán ế ẩm.
2. Tránh vay mượn
Dân gian cho rằng vay mượn cuối năm không đem lại may mắn vì món nợ vắt sang năm mới sẽ báo hiệu một năm đen đủi, nợ nần ngập đầu, không ăn nên làm ra. Vì vậy nếu có nợ ai, người ta cũng cố gắng để trả hết trong năm cũ. Theo quan điểm hiện đại, việc kiêng vay mượn trong tháng Chạp nên được hiểu là tránh gây phiền phức cho người khác, vì cuối năm ai cũng cần tiền để giải quyết công việc và sắm sửa có một cái Tết sung túc.
3. Không nên nhặt tiền rơi
Dân gian cho rằng trong tháng Chạp, nhiều gia đình tổ chức cúng bái, rải tiền thật để dẫn đường cho ma quỷ nên nếu nhặt tiền rơi sẽ dễ bị ma quỷ quấy rối.
Thời hiện đại bài trừ mê tín, chúng ta nên "kiêng" theo kiểu mới: Không chiếm dụng tiền rơi; nếu không tìm được chủ nhân của món tiền đó thì có thể quyên góp từ thiện.
4. Kiêng để nhà cửa bừa bộn, ẩm mốc
Theo quan niệm dân gian, trong tháng Chạp, việc để nhà cửa bừa bộn, ẩm mốc sẽ mang đến điều xui xẻo cho cả gia đình trong năm tới.
Thực tế, môi trường sống như vậy sẽ khiến con người dễ đau ốm, dẫn đến công việc đình trệ, mất tiền chạy chữa, không gì đen đủi bằng.
5. Tránh đổ vỡ
Trong nhiều nền văn hóa, đổ vỡ đồ đạc bị xem là điềm xui xẻo, vì vậy người ta hết sức tránh trong những thời điểm như năm hết Tết đến.
Khi đồ đạc đổ vỡ, điều xui xẻo dễ nhận thấy nhất là mất đồ, tốn tiền sắm lại, nguy cơ tai nạn thương tích cho người trong gia đình cũng tăng lên.
6. Không lái xe sau khi uống bia rượu
Đây là điều kiêng kỵ mới được bổ sung trong hoàn cảnh sống hiện đại. Nếu lái xe sau khi uống bia rượu, bạn có nguy cơ bị công an ghi phạt và nguy hiểm nhất là có thể gây tai nạn giao thông, hại mình, hại người.
Đây chắc chắn là điều xấu lớn nhất đối với bất cứ ai trong tháng củ mật này.
7. Không nên làm việc quá sức
Tháng Chạp nhiều việc nhưng bạn cần cố gắng giữ cơ thể ở tình trạng khỏe khoắn, sáng suốt nhất có thể, sắp xếp công việc một cách khoa học, không quá tham lam, ôm đồm.
Sự kiệt sức dễ dẫn đến các quyết định sai lầm và tạo thành vận đen cuối năm, thậm chí ảnh hưởng đến cả năm sau.
8. Tránh tiệc tùng vô tội vạ
Ngộ độc thực phẩm, ngộ độc rượu, đột quỵ, chảy máu dạ dày… là những vận đen mà nhiều người gặp phải trong tháng củ mật do những bữa tiệc tất niên triền miên.
Rượu bia nhiều cũng sẽ khiến bạn thiếu tỉnh táo và dễ bị quên đồ, bị trộm cắp, bị lừa đảo…