Dự kiến chiều 10/5, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà sẽ trình bày tờ trình của Chính phủ về dự thảo Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong giai đoạn 2023 - 2030.
Sau đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật của Quốc hội trình bày báo cáo thẩm tra. Ủy ban Thường vụ Quốc hội thảo luận và biểu quyết thông qua dự thảo nghị quyết.
Dự thảo Nghị quyết Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội quy định rõ các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023-2030.
Các đơn vị hành chính cấp huyện, xã thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2023-2025 gồm những nơi đồng thời có diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% tiêu chuẩn quy định.
Theo tính toán của Bộ Nội vụ, hiện cả nước có 52 đơn vị hành chính cấp huyện (chiếm 7,38%) và 1.037 đơn vị hành chính cấp xã (chiếm 9,78%) có cả 2 tiêu chuẩn về dân số và diện tích tự nhiên chưa đạt 70%, thuộc diện phải sáp nhập trong 3 năm tới.
Cũng trong giai đoạn này, các đơn vị hành chính cấp huyện đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 200% tiêu chuẩn quy định cũng phải sắp xếp.
Đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có diện tích tự nhiên dưới 20% và quy mô dân số dưới 300% tiêu chuẩn quy định cũng thuộc diện sáp nhập.
Các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã thuộc diện sắp xếp trong giai đoạn 2026-2030 gồm những huyện, xã đồng thời có diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% tiêu chuẩn quy định.
Đơn vị hành chính cấp huyện có diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% tiêu chuẩn quy định; đơn vị hành chính cấp xã có diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% tiêu chuẩn quy định cũng thuộc diện sáp nhập trong giai đoạn 2026-2030.
Ngoài ra, Chính phủ cũng khuyến khích việc sắp xếp các đơn vị hành chính không thuộc diện sắp xếp nêu trên để giảm số lượng đơn vị, tăng quy mô, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế, tạo thuận lợi cho công tác quản lý nhà nước và đời sống của Nhân dân.
Gần 10 ngàn tỉ đồng hỗ trợ cho cán bộ giảm biên chế
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, dự kiến số lượng huyện, xã phải sắp xếp, sáp nhập tới đây là rất lớn.
Theo phương án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, xã giai đoạn 2022-2025, định hướng đến năm 2030, Bộ Nội vụ dự kiến số cán bộ, công chức cấp xã dôi dư là 48.951 người. Người hoạt động không chuyên trách cấp xã dôi dư là 27.972 người.
Để giải quyết bài toán này, Bộ trưởng Nội vụ cho biết, Chính phủ đề xuất nhiều chính sách đột phá, khá mạnh tay ngay trong 2 dự thảo Nghị định về chính sách tinh giản biên chế; về cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố sắp được ban hành.
Cụ thể, dự thảo Nghị định về tinh giản biên chế, Bộ Nội vụ đưa ra hàng loạt các chính sách đủ mạnh nhằm khuyến khích, hỗ trợ một cách thỏa đáng đối với cán bộ, công chức, viên chức dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã tự nguyện tinh giản biên chế ngay.
Dự kiến nguồn kinh phí để chi trả trợ cấp đối với các đối tượng cán bộ, công chức cấp xã và người hoạt động không chuyên trách cấp xã dôi dư nghỉ ngay (nghỉ trước 60 tháng so với lộ trình sắp xếp) là 9.732 tỷ đồng.
Ngoài ra, để giải quyết khó khăn của các địa phương, ngoài kinh phí thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã do ngân sách địa phương bảo đảm, Chính phủ cũng đề xuất, ngân sách Trung ương hỗ trợ một lần cho các địa phương.
Theo đó, Trung ương hỗ trợ địa phương bổ sung cân đối với định mức 20 tỷ đồng cho mỗi đơn vị hành chính cấp huyện được giảm và 500 triệu đồng cho mỗi đơn vị hành chính cấp xã được giảm.
Số ngân sách này dùng để hỗ trợ trong việc thực hiện xây dựng phương án, đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; tổ chức tuyên truyền, vận động; tổ chức lấy ý kiến cử tri; giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính…