Hiểu một cách đơn giản, liên kết vùng là sự phối hợp giữa các địa phương trong cùng một khu vực nhằm tối ưu hóa tiềm năng, lợi thế và phát huy thế mạnh đặc thù của từng địa phương để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Đối với Việt Nam, một quốc gia có địa hình trải dài với nhiều tiểu vùng sinh thái khác nhau, liên kết vùng đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong việc điều phối các nguồn lực, nâng cao hiệu quả đầu tư và phát triển kinh tế theo hướng hiện đại. Có thể kể ra một số lợi ích mang lại dưới góc nhìn phát triển kinh tế khi liên kết vùng được quan tâm:
Thứ nhất, liên kết vùng cho phép tối ưu hóa nguồn lực và phát huy lợi thế vùng.
Mỗi vùng kinh tế của Việt Nam có điều kiện tự nhiên, hạ tầng, lao động và trình độ phát triển kinh tế khác nhau. Nếu không có sự liên kết, các địa phương có thể có sự cạnh tranh không lành mạnh hoặc phát triển mất cân đối. Liên kết vùng giúp tận dụng tối đa lợi thế của từng khu vực, giảm trùng lặp đầu tư, tối ưu hóa sử dụng tài nguyên và gia tăng giá trị sản xuất.
Thứ hai, liên kết vùng giúp tăng cường chuỗi cung ứng và chuỗi giá trị.
Liên kết vùng giúp tạo nên chuỗi cung ứng đồng bộ từ sản xuất, chế biến đến tiêu thụ. Ví dụ, khu vực Tây Nguyên có thể tập trung vào sản xuất cà phê, hồ tiêu theo hướng hữu cơ, trong khi Đông Nam Bộ với lợi thế công nghệ và hạ tầng logistic sẽ đảm nhiệm khâu chế biến, xuất khẩu. Điều này giúp sản phẩm nông nghiệp có giá trị gia tăng cao hơn, tránh tình trạng sản xuất nhỏ lẻ, manh mún.
Thứ ba, liên kết vùng tạo thuận lợi cho thu hút đầu tư và tăng cường hiệu quả đầu tư.
Khi các vùng liên kết chặt chẽ, các doanh nghiệp và nhà đầu tư sẽ có niềm tin hơn vào sự ổn định và tiềm năng phát triển của khu vực. Chính quyền các địa phương có thể phối hợp xây dựng chính sách ưu đãi, tạo điều kiện thuận lợi về hạ tầng và thủ tục pháp lý nhằm thu hút dòng vốn đầu tư vào các lĩnh vực trọng điểm như nông nghiệp công nghệ cao, sản xuất xanh.
Đặc biệt, trong đầu tư nuôi trồng, sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, hữu cơ, thích ứng với biến đổi khí hậu thì liên kết vùng càng là yêu cầu quan trọng.
Việc liên kết các địa phương giúp hình thành các vùng chuyên canh quy mô lớn, tập trung áp dụng công nghệ cao để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
Việc sáp nhập giúp giảm tình trạng phân tán nguồn lực giữa các tỉnh, từ đó quy hoạch phát triển kinh tế theo vùng trở nên đồng bộ hơn. Các địa phương có thể chia sẻ cơ sở hạ tầng, nguồn lực và tránh đầu tư trùng lặp. Ví dụ, nếu mỗi tỉnh xây dựng một khu công nghiệp riêng nhưng không đủ quy mô để thu hút đầu tư lớn, thì việc sáp nhập sẽ tạo ra những trung tâm công nghiệp lớn hơn, có tính cạnh tranh cao hơn. Các tỉnh nhỏ có thể tạo thành một khu vực kinh tế có quy mô lớn hơn, hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư trong và ngoài nước.
Thứ tư, liên kết vùng giúp Việt Nam tăng khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu.
Biến đổi khí hậu đang ảnh hưởng mạnh mẽ đến nền nông nghiệp Việt Nam, đặc biệt là xâm nhập mặn ở khu vực Đồng bằng sông Cửu Long và khô hạn ở Tây Nguyên. Liên kết vùng giúp chia sẻ thông tin, dữ liệu về khí hậu, thời tiết và cùng nhau xây dựng chiến lược ứng phó chung.
Khi sáp nhập các tỉnh trong cùng khu vực, việc phát triển giống cây trồng, vật nuôi thích ứng với điều kiện thời tiết khắc nghiệt sẽ thuận lợi hơn; cũng như việc nghiên cứu công nghệ bảo vệ đất, nguồn nước và giảm tác động tiêu cực từ khí hậu sẽ đồng bộ hơn. Từ đó các địa phương sẽ xây dựng được chuỗi sản xuất và tiêu thụ bền vững.
Thứ năm, bảo vệ môi trường và phát triển bền vững nhờ liên kết vùng.
Liên kết vùng giúp quy hoạch phát triển hợp lý, tránh tình trạng phá rừng trồng cây công nghiệp hay khai thác nước ngầm quá mức. Ngoài ra, liên kết vùng còn tận dụng phụ phẩm nông nghiệp giữa các vùng để sản xuất phân bón hữu cơ, thức ăn chăn nuôi, phát triển kinh tế tuần hoàn.
Tóm lại, theo quan điểm cá nhân, tôi đánh giá rất cao chủ trương sáp nhập các tỉnh vì lợi ích của đất nước, làm tiền đề thúc đẩy liên kết vùng. Đây sẽ là quá trình hết sức quan trọng, đóng vai trò then chốt trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế tại Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp công nghệ cao, thích ứng biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường. Để đạt hiệu quả cao, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền các địa phương, doanh nghiệp và người dân nhằm xây dựng chiến lược phát triển hợp lý, bền vững và mang lại lợi ích lâu dài cho đất nước.
Muốn vậy đi cùng với chủ trương, nghị quyết là hành động quyết liệt đầy trách nhiệm, dũng cảm và hy sinh nhằm tạo đồng thuận cao từ trên xuống dưới làm động lực cho dọc ngang thông suốt.
