Trại thủy sản ở phường 12, thành phố Vũng Tàu (Bà Rịa - Vũng Tàu) của anh Trần Văn Vỵ là cơ sở chuyên sản xuất con giống nhuyễn thể hai mảnh vỏ. Ngoài sản xuất con giống hàu sữa (hàu Thái Bình Dương), anh còn nghiên cứu sản xuất thành công con giống nghêu hai vòi (sò mía).
Đến khu phố Hải Đăng hỏi anh Vỵ thì ai cũng biết bởi phần lớn người nuôi thủy sản tại xã Long Sơn và khu vục Hội Bài thuộc xã Tân Hải đều sử dụng giống do anh cung cấp.
 |
| Anh Trần Văn Vỵ giới thiệu con giống nghêu hai vòi |
Đúng hẹn, tôi gặp anh Vỵ và được nghe anh kể, năm 2014 anh xin nghỉ việc ở Trung tâm Quốc gia Giống hải sản Nam Bộ về xây dựng cơ sở sản xuất hàu sữa giống tại thành phố Vũng Tàu. Mặc dù đã có kinh nghiệm nhưng khi sản xuất giống nhuyễn thể hai mảnh vỏ, anh cũng gặp không ít khó khăn. Tỷ lệ sống của ấu trùng hàu sữa còn thấp, ấu trùng hàu bám vào giá thể ít. Phải “trả giá” vài ba đợt anh Vỵ mới nắm bắt được quy trình kỹ thuật và sản xuất ổn định, trong đó có cả quy trình cấy giống và nuôi sinh khối tảo đơn bào làm thức ăn cho ấu trùng hàu.
Anh Vỵ chia sẻ, quy trình sản xuất hàu giống không phải như nuôi các đối tượng trên cạn. Hàu bố mẹ được tuyển chọn phải cách xa vùng địa lý để tránh sự trùng huyết, hàu phải đảm bảo chất lượng về ngoại hình, tuyến sinh dục có màu trắng sữa chứa đầy nội tạng thì mới cho kích thích sinh sản. Trứng thụ tinh được chuyển vào các bể, có dung tích 5m3 để ương ấu trùng từ giai đoạn đỉnh vỏ thẳng đến giai đoạn đỉnh vỏ lồi có điểm mắt và chuẩn bị bám.
Mật độ ương trong những ngày đầu 15-20 ấu trùng/ml nước, sau 5-7 ngày san thưa xuống còn mật độ 10-12 ấu trùng/ml nước và sau 20 ngày ương với mật độ 5 -7 ấu trùng/ml nước.
Khi thấy ấu trùng ở giai đoạn hậu ấu trùng đỉnh vỏ, trên 80% lượng ấu trùng trong bể đã có điểm mắt và chân đã hoạt động, sử dụng vỏ hàu làm mảnh bám đã được vệ sinh, sát trùng, xâu thành chuỗi, mỗi chuỗi 100 mảnh treo hết vào toàn bộ diện tích mặt nước bể để cho ấu trùng hàu bám. Sau khoảng 20 ngày, kể từ khi treo mảnh bám là có thể xuất bán con giống cho người nuôi thương phẩm.
| Khởi nghiệp chỉ một cơ sở với 8 bể ương ấu trùng hàu. Đến nay, cơ sở anh Vỵ tổ chức sản xuất với 160 bể ương ấu trùng hàu. Mỗi năm cơ sở cung cấp ra thị trường khoảng 2,5 triệu mảnh có hàu giống bám. Mỗi mảnh có hàu giống bám bán ra thị trường với giá ổn định quanh năm là 2.000 đồng/mảnh. Sau khi trừ chi phí anh thu lãi khoảng 1 tỷ đồng. |
Hàng ngày cho ấu trùng hàu ăn 2 lần. Thức ăn giai đoạn đầu là các tảo hiển vi như Nannochloropsis sp, Chlorella sp. Từ ngày thứ 5 trở đi thức ăn là các loài tảo lớn hơn như Chaetoceros sp và Skeletonema có dạng chuỗi. Tảo được nuôi trong các túi ni lông hoặc các bể có dung tích 2m3. Sục khí liên tục. Bằng mắt thường thấy tảo có màu khuê đậm (mật độ tế bào trong khoảng 500.000-1.000.000 tế bào/ml) là có thể bơm vào bể ương để làm thức ăn cho ấu trùng hàu.
Thành công trong sản xuất hàu giống, nhưng với niềm đam mê tìm cái mới, anh không dừng lại ở đó mà tiếp tục nghiên cứu sản xuất con giống nghêu hai vòi - một đối tượng thủy sản mới, có giá trị kinh tế cao đang được người dân đưa vào nuôi lồng bè bởi hình thức nuôi nuôi đơn giản, chu kỳ ngắn và đầu tư ít.
Anh Vỵ cho biết, cũng như ấu trùng hàu, nghêu hai vòi khi ở giai đoạn ấu trùng thì sống trôi nổi, nhưng khi phát triển thành con giống cấp 1 chúng chuyển dần xuống ở đáy và vùi mình trong cát. Nắm bắt được đặc điểm sinh trưởng này, cuối năm 2018, anh Vỵ đến Khánh Hòa và Ninh Thuận chọn mua 15kg nghêu bố mẹ (loại 30con/kg) về cho đẻ và ương nuôi thành con giống cấp 1. Hiện cơ sở của anh có khoảng 3 triệu con giống nghêu cấp 1 đang đợi khách hàng, nếu bán được với giá thấp nhất khoảng 15 đồng/con (có thời điểm lên 45 đồng/con). Trừ chi phí anh lãi khoảng 35triệu đồng.
“Chi phí cho sản xuất con giống nhuyễn thể hai mảnh vỏ chủ yếu là chi phí mua bố mẹ, còn thức ăn của chúng là tảo thì mình tự sản xuất nên ương tỷ lệ sống càng cao thì lợi nhuận càng nhiều” anh Vỵ cho biết thêm.
