Việt Nam trở thành hình mẫu về xóa đói, giảm nghèo
Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, Chủ tịch Hội đồng Thi đua - Khen thưởng Trung ương nêu rõ, đây là sự kiện quan trọng, có ý nghĩa nhân văn sâu sắc trong không khí cả nước đang thi đua sôi nổi hướng tới kỷ niệm 49 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ “lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”.
Thời gian qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, sự tham gia tích cực, đồng thuận của người dân, doanh nghiệp và hỗ trợ, giúp đỡ của bạn bè quốc tế, Việt Nam đã đạt được những thành tựu to lớn, có ý nghĩa lịch sử, như đánh giá của đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Với tất cả sự khiêm tốn, chúng ta vẫn có thể nói rằng đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”.
Việt Nam đã trở thành một hình mẫu về xóa đói, giảm nghèo, thực hiện các mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ, phát triển đất nước, khôi phục và hàn gắn vết thương chiến tranh. Đặc biệt, luôn quan tâm và có nhiều chủ trương, chính sách hỗ trợ người nghèo, đối tượng yếu thế, phát triển kinh tế - xã hội ở các vùng khó khăn, vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số.
Có hàng chục triệu hộ nghèo đã thoát nghèo, nhiều hộ có cuộc sống trung bình, khá giả; nhiều địa bàn nghèo thoát khỏi tình trạng khó khăn, một số địa bàn đạt chuẩn nông thôn mới. Việt Nam đã hoàn thành sớm mục tiêu Thiên niên kỷ của Liên hợp quốc về xóa đói, giảm nghèo, được cộng đồng quốc tế đánh giá là điểm sáng về giảm nghèo trên thế giới.
Kết quả trên có ý nghĩa rất to lớn, khẳng định ý chí, quyết tâm cao của toàn Đảng, cả hệ thống chính trị, toàn quân và toàn dân ta trong công cuộc xóa đói, giảm nghèo, thể hiện tính ưu việt và bản chất tốt đẹp của chế độ ta: không hy sinh công bằng, tiến bộ xã hội, không hy sinh an sinh xã hội, không hy sinh môi trường để chạy theo tăng trưởng đơn thuần.
Việc hỗ trợ nhà ở cho gia đình có công, hộ nghèo, hộ cận nghèo là việc làm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, thể hiện trách nhiệm và đạo lý "Đền ơn đáp nghĩa" và "Thương người như thể thương thân", góp phần mang lại mái ấm tình thương cho người bị thiên tai, hỏa hoạn, biến đổi khí hậu, người nghèo, người yếu thế để không ai bị bỏ lại phía sau.
Với nhiều chương trình, đề án hỗ trợ nhà ở cụ thể, đặc biệt là 3 Chương trình Mục tiêu quốc gia (MTQG), từ năm 2011 đến nay, ngân sách nhà nước và xã hội hóa đã hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 820.000 hộ gia đình người có công, hộ nghèo trong cả nước. Mặt trận Tổ quốc Việt Nam các cấp đã hỗ trợ xây dựng nhà ở đại đoàn kết cho 670.000 hộ nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn.
Hiện nay, theo rà soát của các bộ, ngành, địa phương, số hộ nghèo, cận nghèo cần hỗ trợ về nhà ở trên 315.000 hộ. Các địa phương đang nỗ lực triển khai để đến hết năm 2025 hỗ trợ nhà ở cho khoảng 145.000 hộ nghèo, cận nghèo (theo chương trình hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, cận nghèo trên địa bàn các huyện nghèo và hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo vùng dân tộc thiểu số và miền núi thuộc 3 Chương trình MTQG).
Thời gian qua, nhiều địa phương đã có những cách làm sáng tạo, huy động nguồn lực lớn của Nhà nước và nhân dân để xóa nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo như tỉnh Điện Biên đã xóa 5.000 căn, Nghệ An xóa trên 5.600 căn. Các Bộ, ngành trung ương, doanh nghiệp cùng tích cực tiên phong trong xóa nhà tạm, nhà dột nát, nhất là Bộ Công an, Bộ Quốc phòng…
Tuy nhiên, đến nay vẫn còn khoảng 170.000 hộ nghèo, hộ cận nghèo chưa thuộc đối tượng hỗ trợ, phải sống trong những căn nhà tạm, nhà dột nát. Một bộ phận người dân còn thiếu hạ tầng thiết yếu, các dịch vụ xã hội cơ bản như nước sạch, điện, phủ sóng truyền thông, y tế, giáo dục...
Nghị quyết số 42-NQ/TW ngày 24/1/2023, của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, nâng cao chất lượng chính sách xã hội, đáp ứng yêu cầu sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới đã đặt ra mục tiêu: đến năm 2030, xóa bỏ hoàn toàn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, người dân bị ảnh hưởng bởi thiên tai, biến đổi khí hậu.
Phong trào thi đua cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước được tổ chức nhằm cụ thể hóa Nghị quyết 42, với mục tiêu vận động xây dựng, sửa chữa 170.000 căn nhà cho hộ nghèo, hộ cận nghèo trên cả nước từ nay đến hết năm 2025. Với quyết tâm cao của Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, sự nỗ lực lớn, hành động quyết liệt của cộng đồng doanh nghiệp, người dân, Thủ tướng tin tưởng phong trào thi đua cả nước chung tay xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước với ý nghĩa nhân văn sâu sắc, cao đẹp sẽ nhận được sự hưởng ứng, ủng hộ tích cực của các tổ chức, cá nhân, toàn xã hội, doanh nghiệp và toàn dân với tinh thần toàn dân, toàn diện, chung sức đồng lòng vì người nghèo.
Phấn đấu hoàn thành xóa nhà tạm, nhà dột nát trên cả nước trong năm 2025
Để tạo khí thế thi đua sôi nổi và triển khai hiệu quả phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát, Thủ tướng đề nghị các cấp, ngành, địa phương, cơ quan, đơn vị, người dân và doanh nghiệp trong cả nước phát huy tính chủ động, sáng tạo, linh hoạt, trách nhiệm với cộng đồng xã hội, nhất là với người nghèo, tập trung thực hiện tốt các mục tiêu, nhiệm vụ trọng tâm:
Một mục tiêu: Phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ xóa nhà tạm, nhà dột nát trên phạm vi cả nước trong năm 2025.
Hai phát huy: Phát huy các nguồn lực của Nhà nước, xã hội, doanh nghiệp và toàn dân; phát huy truyền thống, văn hóa, tinh hoa tốt đẹp của dân tộc về tinh thần tương thân tương ái, lá lành đùm lá rách, lá rách đùm lá rách hơn để có đủ nguồn lực thực hiện thành công mục tiêu đề ra.
Ba bảo đảm: Bảo đảm các quy định, cơ chế, chính sách phù hợp, hiệu quả để thực hiện chương trình; không hình thức, màu mè, công trình phải có chất lượng và đúng đối tượng thụ hưởng; sử dụng hiệu quả các nguồn lực, công khai, minh bạch, chống tiêu cực, lãng phí, tham nhũng.
Về huy động nguồn lực, đa dạng hóa nguồn lực, có tính toàn dân, toàn diện, rộng khắp, bao trùm. Trung ương sẽ dành nguồn vốn ngân sách theo các chương trình, đề án hỗ trợ về nhà ở cho người dân, nhất là 3 Chương trình MTQG, các dự án hỗ trợ nhà ở cho hộ nghèo, hộ cận nghèo. Các Bộ, ngành, địa phương bố trí, phân bổ đủ vốn cho các chương trình theo kế hoạch đề ra. Kêu gọi mọi người dân, doanh nghiệp, ai có gì góp nấy, ai có công góp công, ai có của góp của, ai có nhiều góp nhiều, ai có ít góp ít, tạo phong trào, xu thế vì người nghèo, vì phong trào xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Đề nghị Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các tổ chức chính trị - xã hội, xã hội nghề nghiệp, tổ chức xã hội, đoàn thể, cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân trong và ngoài nước tích cực tham gia, chung tay, đóng góp, hưởng ứng phong trào xoá nhà tạm, nhà dột nát bằng nhiều cách khác nhau trong điều kiện có thể cao nhất. Tất cả các chủ thể có liên quan, chủ thể đóng góp, mỗi người, mỗi tổ chức trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ, phát huy hết khả năng, tâm huyết, trách nhiệm, chủ động, sáng tạo, linh hoạt để chung tay, góp sức tạo phong trào sâu rộng, thực chất, hiệu quả thực hiện xóa nhà tạm, nhà dột nát.
Về tổ chức thực hiện, Thủ tướng yêu cầu các Bộ, ngành, chính quyền địa phương, nhất là người đứng đầu, phát huy cao nhất trách nhiệm nêu gương, tiên phong, gương mẫu, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm vì lợi ích chung; quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo theo tinh thần “Cán bộ, đảng viên đi trước, làng nước theo sau”. Thực hiện các công việc một cách chủ động, tích cực, hiệu quả, linh hoạt, không màu mè, hình thức, không trông chờ, ỷ lại, không đùn đẩy trách nhiệm. Bảo đảm nghiêm các quy chuẩn, quy trình, quy định và tuân thủ đúng pháp luật trong quá trình thực hiện hỗ trợ nhà ở cho người dân đúng đối tượng, chất lượng, thiết thực, hiệu quả, không để xảy ra tiêu cực, tham nhũng, lãng phí.
Các cơ quan thông tin truyền thông, báo chí thực hiện tốt công tác tuyên truyền, tạo đồng thuận xã hội để mọi người ủng hộ, chia sẻ, cộng đồng trách nhiệm trong chăm lo cho đời sống vật chất, tinh thần của người dân, nhất là người nghèo, yếu thế, có hoàn cảnh khó khăn, bị tác động tiêu cực do thiên tai, biến đổi khí hậu. Các cơ quan báo chí, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức đoàn thể phát huy vai trò giám sát và phản biện xã hội đối với các chính sách an sinh xã hội, xóa nhà tạm, nhà dột nát.