Cũng giống Việt Nam, chương trình OTOP Thái Lan áp dụng khái niệm OVOP của Nhật Bản nhằm phát triển cơ sở kinh tế, cải thiện mức sống nhân dân và củng cố văn hóa cộng đồng. Với hơn 20 năm hình thành và phát triển, Thái Lan mong muốn hợp tác với Việt Nam để hai nước cùng thúc đẩy thương mại nông sản địa phương.
Ông Chayachai Seangin, Phó Cục trưởng Cục Phát triển cộng đồng (Bộ Nội vụ Thái Lan) chia sẻ tầm nhìn về đẩy mạnh phát triển kinh tế đủ đầy thông qua chương trình OTOP (One Tambon One Product, mỗi làng một sản phẩm).
Chiến lược OTOP sử dụng kiến thức, lao động và nguồn lực địa phương để sản xuất các mặt hàng nông sản chủ lực, đặc biệt không gây hại cho môi trường và tài nguyên thiên nhiên. Qua đó, thiết lập mạng lưới mạnh mẽ của các nhóm nghề nghiệp, tăng cường sự tham gia giữa các cơ quan Chính phủ Thái Lan và chính quyền địa phương.
Kể từ khi chương trình được khởi xướng vào năm 2001, đến nay, Thái Lan ghi nhận 211.624 sản phẩm OTOP, với gần 4.000 sản phẩm 5 sao, cùng sự tham gia của 94.181 chủ thể, doanh nghiệp tham gia vào chuỗi giá trị nông sản.
Đặc biệt, phong trào OTOP không chỉ phát triển thương mại nông sản nội địa Thái Lan và xuất khẩu, mà còn trọng tâm bảo tồn kiến thức bản địa. Thái Lan đã thành lập 7 Học viện OTOP (trực thuộc Viện Dân trí và Kiến thức bản địa) với đội ngũ cán bộ hơn 6.000 người tham gia hỗ trợ phát triển các sản phẩm.
Phó Cục trưởng Seangin trao đổi: “Ví dụ, để phát triển kinh tế cộng đồng, chúng tôi khuyến khích công chức Thái Lan, những người làm văn phòng mặc đồ dệt may từ các làng có sản phẩm OTOP. Ngược lại, những làng có sản phẩm OTOP sẽ được Chính phủ Thái Lan hỗ trợ đăng ký nhãn hiệu, xây dựng thương hiệu, lên định hướng truyền thông, đào tạo kiến thức cộng đồng… Trên hết, chúng tôi mong muốn vùng nông thôn cả nước phát triển bền vững, giữ vững truyền thống làng nghề không bị mai một”.
Theo đó, đại diện Cục phát triển Cộng đồng nhận định điểm chung giữa chương trình OTOP Thái Lan và OCOP Việt Nam. Cả hai nước đều đặt mục tiêu đưa nông sản địa phương có chất lượng cao để xuất khẩu ra quốc tế, trước tiên là thị trường Đông Nam Á.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan đồng tình và bày tỏ: “Con đường phía trước của hai nước có nhiều lối đi chung, đặc biệt trong định hướng kết nối du lịch cộng đồng. Thái Lan cũng khuyến khích khách du lịch mua sản phẩm OTOP của địa phương; thúc đẩy phát triển mô hình homestay, thu hút khách du lịch về bản làng, hiểu thêm về nguồn gốc đặc sản”.
Theo đó, lãnh đạo Bộ NN-PTNT nhận định chương trình OTOP Thái Lan rất đáng để Việt Nam học hỏi. Điển hình, kinh tế trải nghiệm được đẩy mạnh thông qua các hoạt động nếm thử sản phẩm OTOP; ký hợp đồng với hãng hàng không Thái Lan, phục vụ khách đi máy bay; tổ chức triển lãm 3 lần/năm; khuyến khích thương mại điện tử trên các nền tảng Shopee, Lazada…
“Chúng tôi mong muốn sớm tổ chức đoàn cán bộ, chuyên gia Việt Nam sang nước bạn tham quan học tập. Hai nước cũng có thể phối hợp tổ chức triển lãm, đưa sản phẩm OTOP Thái Lan sang Việt Nam trưng bày, quảng bá và ngược lại. Bên cạnh đó, kinh nghiệm của Thái Lan về quản lý hơn 200.000 sản phẩm là rất đáng kể, nếu trao đổi sẽ giúp Việt Nam nâng tầm hệ thống”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan đề xuất.
Cũng trong ngày 22/2, đoàn công tác Bộ NN-PTNT cùng các doanh nghiệp Việt Nam đến thăm và làm việc với lãnh đạo Tập đoàn Central Group và Central Retail Việt Nam.
Tại buổi làm việc, bà Jariya Chirathivat, Phó Chủ tịch Điều hành Phát triển Kinh doanh, Tập đoàn Central Group và Đại diện pháp lý của Central Retail Việt Nam, chia sẻ thêm về tăng cường hợp tác OTOP Thái Lan và OCOP Việt Nam từ góc nhìn doanh nghiệp.
“Ngay từ đầu những năm 2000, chúng tôi đã đồng hành cùng Chính phủ Thái Lan triển khai chương trình OTOP. Trong khoảng 5 năm trở lại đây, Central Group đã nâng tầm sản phẩm OCOP lên tầm cao mới qua sáng kiến Good Goods, tức là sản phẩm tốt và ngày càng tốt hơn. Với dự án Good Goods này, chúng tôi hợp tác với cộng đồng để xây dựng các sản phẩm chất lượng cao gấp 3-4 lần so với sản phẩm thông thường”, bà Jariya Chirathivat cho biết.
Sau chuyến tham quan, Bộ trưởng Lê Minh Hoan bày tỏ sự lạc quan về tiềm năng tăng cường mối quan hệ hợp tác nông nghiệp Việt Nam và Thái Lan.
Nông nghiệp Thái Lan được phát triển dựa trên triết lý kinh tế đủ đầy, trọng tâm là những giải pháp hữu hiệu, mang lại lợi ích cho người nông dân, đặc biệt là nông hộ nhỏ. Hoàng gia và Chính phủ Thái Lan lấy người nông dân làm gốc, nhấn mạnh quốc gia là "đủ đầy" khi đại đa số người dân, từng vùng lãnh thổ có khả năng tự sản xuất, tự tiêu thụ. Triết lý này được triển khai toàn diện trên ba cấp độ: hộ nông dân, làng và xã.