Tập trung ban hành các văn bản hướng dẫn
Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, sau cuộc họp của Bộ Chính trị thống nhất chủ trương về sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Đảng ủy Chính phủ gửi đề án lấy ý kiến của các bộ, ngành, địa phương, sau đó tổng hợp và báo cáo Ban Chấp hành Trung ương, dự kiến vào trung tuần tháng 4/2025.
Theo đó, sau Hội nghị Trung ương sẽ có một hội nghị toàn quốc để triển khai sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã.
Như vậy, nhiệm vụ của các bộ, ngành là phải tập trung ban hành các văn bản hướng dẫn có liên quan theo thẩm quyền và trách nhiệm của mình, làm căn cứ để sau Hội nghị Trung ương có thể triển khai việc sáp nhập, sắp xếp.
Bộ trưởng Phạm Thị Thanh Trà cho rằng việc này không khó vì đã có kinh nghiệm trong việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trong những lần trước đây, giờ chỉ tiếp tục điều chỉnh, mở rộng, bổ sung cho rõ và phù hợp với quy mô là sáp nhập đơn vị hành chính cấp tỉnh và sắp xếp lại đơn vị hành chính cấp xã.
“Sau cuộc họp của Bộ Chính trị, toàn bộ những nội dung liên quan, số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh phải sắp xếp, sáp nhập lại đã rõ.
Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Chinhphu.vn.
Đồng thời cũng rõ được mô hình chính quyền địa phương 2 cấp (chính quyền cấp tỉnh và cấp dưới tỉnh) như thế nào, tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã, hay còn gọi là cấp cơ sở, như thế nào để bảo đảm”, Bộ trưởng nói.
Sau sáp nhập, sắp xếp, mỗi xã "gần như một huyện nhỏ"
Theo bà Trà, hiện đang có 10.035 đơn vị hành chính cấp xã, tới đây sẽ tổ chức lại quy mô chỉ còn khoảng 2.000 xã, mỗi xã “gần như là một huyện nhỏ”.
Các việc liên quan đến tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã thuộc thẩm quyền của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Việc này có thể làm được ngay sau Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương.
Vì vậy các bộ, ngành phải tập trung hướng dẫn tất cả các văn bản có liên quan. Việc này phải thực hiện rất gấp, các bộ phải gửi về Bộ Nội vụ sớm để chuẩn bị cho hội nghị toàn quốc sau hội nghị Ban Chấp hành Trung ương.
Cũng theo bà Phạm Thị Thanh Trà, Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình, Trưởng ban Chỉ đạo thực hiện sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp sẽ có chỉ đạo gấp để tất cả các bộ, cơ quan ngang bộ rà soát lại toàn bộ văn bản pháp luật (luật, nghị định).
Nếu các luật chuyên ngành liên quan đến thẩm quyền của đơn vị hành chính cấp huyện thì phải xử lý bằng một nghị quyết.
Việc này phải rà soát rất nhanh để tổng hợp báo cáo Bộ Tư pháp đề xuất Chính phủ trình Quốc hội ban hành nghị quyết xử lý vấn đề liên quan đến các luật chuyên ngành về tổ chức đơn vị hành chính các cấp.
Dự kiến giảm khoảng 50% đơn vị cấp tỉnh, 60-70% đơn vị cấp cơ sở
Thực hiện chỉ đạo của Bộ Chính trị, chiều 11/3, đồng chí Phạm Minh Chính, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Đảng ủy Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ chủ trì cuộc họp của Ban Thường vụ Đảng ủy Chính phủ, tiếp tục cho ý kiến về Đề án sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, hoàn thiện thêm một bước Đề án để trình cấp có thẩm quyền.
Tại cuộc họp, các đại biểu đã tập trung thảo luận về một số nội dung của Đề án như tiêu chí sắp xếp, tổ chức lại các đơn vị hành chính; phương án, định hướng sắp xếp, sáp nhập các đơn vị hành chính; tiêu chí, phương án lựa chọn nơi đặt trung tâm chính trị, hành chính của đơn vị hành chính mới được thành lập; phương án xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp…
Phát biểu kết luận, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nêu rõ, đại đa số các ý kiến, dư luận nhân dân đồng tình cao với chủ trương sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và xây dựng chính quyền địa phương 2 cấp, để phù hợp tình hình mới, khả năng quản lý hiện nay khi điều kiện hạ tầng giao thông, hạ tầng số được cải thiện mạnh mẽ, đồng thời tạo không gian phát triển mới, phát huy tối đa tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh của từng địa phương.
Về mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, đó là cấp tỉnh (gồm các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương) và cấp cơ sở, phiên họp thống nhất dự kiến trình cấp có thẩm quyền phương án sau khi sắp xếp sẽ giảm khoảng 50% số đơn vị hành chính cấp tỉnh và giảm khoảng 60 - 70% đơn vị hành chính cấp cơ sở so với hiện nay.
Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu với việc sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp là tăng cường thẩm quyền, nêu cao hơn nữa tính tự lực, tự chủ, tự cường của cấp địa phương; chính quyền gần dân hơn, sát dân hơn, giải quyết công việc cho dân thuận lợi hơn; mang lại lợi ích cho người dân nhiều hơn, nhân dân ngày càng hạnh phúc và ấm no; tạo sự đồng thuận của người dân.
