Nguyên nhân của tình trạng này do người dân vẫn có thói quen nuôi chó thả rông, vô tư để chó ra đường không mang rọ mõm. Điều này không chỉ gây nguy hiểm cho những người xung quanh mà còn vi phạm pháp luật.
Nhằm làm rõ hơn vấn đề, KTGĐ đã có cuộc phỏng vấn với luật sư Nguyễn Doãn Hùng - Cty Luật HTC Việt Nam, Đoàn Luật sư TP Hà Nội xung quanh những quy định về chăn nuôi, chó mèo và trách nhiệm hình sự (nếu có) khi chủ nuôi chó để chó cắn chết người.
Luật sư Nguyễn Doãn Hùng |
Những ngày qua, vụ việc một bé trai 7 tuổi đi ngang qua khu vực sân vận động Kim Động cũ (thị trấn Lương Bằng, Kim Động, Hưng Yên) bị một đàn chó gần 10 con tấn công gây tử vong sau đó khiến dư luận không khỏi xót xa. Xin ông cho biết, hiện có quy định nào về trách nhiệm của người nuôi chó không?
Điều này được quy định cụ thể tại Luật Chăn nuôi 2018. Theo đó, Điều 66 của Luật Chăn nuôi 2018 yêu cầu chủ nuôi chó, mèo phải thực hiện tiêm phòng bệnh dại cho chó, mèo theo quy định của pháp luật thú y. Khi nghi ngờ chó, mèo có triệu chứng bệnh dại thì phải báo ngay cho UBND cấp xã hoặc cán bộ thú y ở cơ sở.
Trước đây, tại Thông tư 07/2016/TT-BNNPTNT, Bộ NN-PTNT cũng yêu cầu chủ nuôi bắt buộc phải tiêm vắc xin phòng bệnh dại cho chó, mèo. Nếu không thực hiện quy định này, chủ nuôi có thể sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính từ 600.000 - 800.000 đồng (theo điểm a, khoản 2 Điều 7 Nghị định 90/2017/NĐ-CP).
Luật sư có thể cho biết, những trường hợp nào chủ nuôi chó phải chịu trách nhiệm hình sự?
Như chúng ta đều biết, chó là loại động vật trung thành và đặc biệt biết giữ nhà nên được nhiều nhà chọn nuôi. Tuy nhiên, chính vì đặc thù biết giữ nhà nên nhiều trường hợp, chó sẽ bất ngờ tấn công người lạ, cắn bị thương, thậm chí dẫn đến chết người. Pháp luật quy định khá chặt chẽ về trách nhiệm của chủ nuôi chó. Khi cho “thú cưng” ra đường, người nuôi thú cưng phải rọ mõm, tiêm phòng đầy đủ theo quy định và có biện pháp giám sát vật nuôi của mình. Nếu không, sẽ bị xử phạt vi phạm thành chính theo Nghị định 90/2017/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thú y. Ngoài ra, với những trường hợp chó dữ tấn công gây tổn hại sức khỏe, tài sản và thậm chí là tính mạng của người người khác thì tùy theo mức độ thiệt hại mà chủ nuôi chó sẽ phải bồi thường thiệt hại theo quy định tại Điều 603 Bộ luật Dân sự năm 2015, hoặc bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
Cụ thể như sau:
Trường hợp thứ nhất, người chủ sở hữu chó nuôi nhận thức rõ về sự nguy hiểm của chó nuôi, mong muốn hậu quả chết người xảy và thực tế hậu quả chết người đã xảy ra thì người này có thể chịu trách nhiệm hình sự về “Tội giết người”.
Trường hợp thứ hai, người chủ sở hữu chó nuôi nhận thức rõ về sự nguy hiểm của chó nuôi, mong muốn hậu quả gây thương tích cho người bị cắn xảy ra; dù không mong muốn hậu quả chết người nhưng thực tế gây hậu quả chết người đã xảy ra thì phải chịu trách nhiệm hình sự về “Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác ” với định khung tăng nặng là “làm chết người”.
Trường hợp thứ ba, người chủ sở hữu không mong muốn có hậu quả xảy ra nhưng do cẩu thả trong việc quản lý, nuôi thả chó gây ra hậu quả chết người thì phải chịu trách nhiệm hình sự về “Tội vô ý làm chết người”.
Tuy nhiên, trên trên thực tế các vụ việc nghiêm trọng do vật nuôi gây ra là do sự cẩu thả trong việc quản lý của chủ vật nuôi hoặc người có trách nhiệm. Nên khi hậu quả chết người xảy ra do bị chó cắn thường sẽ truy cứu trách nhiệm hình sự về “tội vô ý làm chết người”. Chỉ trong trường hợp chủ sở hữu chó hoặc bất kỳ ai sử dụng, huấn luyện chó thành công cụ giết người thì việc “tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác” hoặc “tội giết người” mới có thể được đặt ra.
Trở lại vụ việc em bé ở Hưng Yên bị một đàn chó tấn công đến chết, trong tình huống này chủ nuôi chó phải đối diện với mức án gì thưa luật sư?
Như đã đề cập ở trên, tùy theo ý thức chủ quan của chủ vật nuôi mà có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về các tội: Giết người, Tội cố ý gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe của người khác. Tuy nhiên, trong vụ việc này chủ vật nuôi không sử dụng, huấn luyện chó thành công cụ giết người mà chỉ cẩu thả trong qúa trình quản lý gây ra hậu quả chết người. Do đó, họ có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về “tội vô ý làm chết người” theo điều 128 Bộ luật Hình sự năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2017).
Đàn chó dữ tấn công em bé 7 tuổi ở hưng yên |
Điều 128. Tội vô ý làm chết người
1. Người nào vô ý làm chết người, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 1 năm đến 5 năm.
2. Phạm tội làm chết 2 người trở lên, thì bị phạt tù từ 3 năm đến 10 năm.
Như vậy, căn cứ vào khoản 1 điều 128 Bộ luật Hình sự, chủ nuôi chó có thể phải chịu mức án đến 5 năm tù.
Tuy nhiên, theo tôi được biết, hiện nay cơ quan điều tra đang vào cuộc xác minh làm rõ vụ việc. Vì vậy, khi nào có kết luận chính thức từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền mới có thể xác định được chính xác trách nhiệm của chủ nuôi chó trong trường hợp này.
Xin cảm ơn luật sư!