Việc giá phân bón nhảy vọt trong tuần qua khiến nhiều người ngỡ ngàng, bởi mới 3 tuần trước, tại một cuộc họp chuyên về phân bón, các quan chức của nhiều Bộ và cả ông Nguyễn Hạc Thúy, thường trực Hiệp hội Phân bón VN đều khẳng định giá phân bón sẽ … không tăng (nhưng không hiểu sao hiện nay, nhiều loại phân bón đã tăng đến 35-40% nhưng ông Thúy lại dự báo còn tăng nữa).
Việc giá phân bón tăng là chuyện đương nhiên bởi giá thế giới đang tăng cộng với tỷ giá USD/VND cũng tăng, cho nên ngay từ khi mới nghe tuyên bố nhiều người trong ngành đã thấy ngay đấy là chuyện hão. Cái bất ngờ đấy là tại sao số phân nhập khẩu năm nay ít hẳn, lũy kế 9 tháng VN chỉ nhập khẩu 2,21 triệu T, với giá trị 718,76 triệu USD, giảm 34,9% về lượng và 31,7 % về giá trị. Đặc biệt lượng hàng nhập khẩu trong tháng 9 giảm tới gần 57% về lượng
Có 2 nguyên nhân chính khiến cho các doanh nghiệp nhập khẩu chần chừ, một là tỷ giá không ổn định nên đi buôn mà “không chắc lời’, hai là do giá phân đạm trong nước để ở mức quá thấp.
Việc giá urê của Phú Mỹ được chỉ định bán giá thấp từ 6.400 – 6.800 đ/kg, thấp hơn thị trường thế giới là nguyên nhân chính khiến cho các doanh nghiệp đều sợ lỗ không dám nhập khẩu. Tuy nhiên với công suất hiện tại thì u rê SX trong nước cũng chỉ đáp ứng 50% nhu cầu nên dù cho Phú Mỹ và Hà Bắc chạy hết công suất thì thị trường cũng như “thùng không đáy” vì các đại lý đều ôm hàng chờ giá lên.
Cái chính yếu là với giá thấp như vậy thì người nông dân có được lợi không? Giá mua thực tế hiện nay với đạm Phú Mỹ là từ 9.000 – 10.000 đ/kg. Nếu lượng sản xuất trong nước cung ứng cho SX đủ thì chắc chắn SXNN và người nông dân sẽ được lợi, nhưng trong điều kiện mới sản xuất được 50% như hiện nay thì khoản chênh lệch giá cả chắc chắn sẽ rơi hết vào hệ thống phân phối.
Bởi vậy, nhiều người khẳng định rằng, chỉ với động tác đơn giản – nâng giá đạm Phú Mỹ lên thì ngay lập tức các đại lý sẽ nhả hàng, các nhà nhập khẩu sẽ tích cực nhập khẩu và thị trường sẽ tránh được cơn sốt giá do thiếu.
