Lúa gạo đảm bảo đủ nguồn cung

Với tình hình mưa bão xảy ra ở miền Bắc, miền Trung vừa qua khiến sản xuất lúa gặp khó khăn, có nơi mất mùa cục bộ. Lúa lên giá càng thôi thúc nông dân phía Nam muốn gieo sạ vụ ĐX sớm.
 

Lúa xanh trên đồng

Vừa qua ảnh hưởng cơn bão số 12 và các đợt áp thấp nhiệt đới nhưng không ảnh hưởng nhiều đến tình hình sản xuất lúa ở Nam bộ. Theo Văn phòng miền Nam của Cục Trồng trọt, đến nay lúa HT đã thu hoạch dứt điểm, với trên 1,9 triệu ha, năng suất bình quân 55 tạ/ha, sản lượng hơn 10,8 triệu tấn.

Lúa thu đông ở An Giang đang thu hoạch

Tiếp theo là vụ lúa mùa 2017 đã gieo sạ trên 445.100 ha. Trong đó, Duyên hải Nam Trung bộ gieo sạ gần 62.000 ha, lúa giai đoạn mạ và đẻ nhánh 50.000 ha, chín 11.500 ha; Tây Nguyên đã gieo sạ trên 146.400 ha, lúa chín 137.900 ha và 8.000 ha giai đoạn mạ, đẻ nhánh; Đông Nam bộ sạ 72.360 ha, lúa giai đoạn mạ và đẻ nhánh 31.300 ha, làm đòng – trổ 29.400 ha và chín 11.700 ha; ĐBSCL gieo sạ trên 164.300 ha, giai đoạn mạ và đẻ nhánh 120.000 ha, làm đòng – trổ 42.081 ha và lúa chín 2.500 ha.

Đến đầu tháng 11 diện tích lúa mùa 2017 đã thu là trên 1.200 ha, chiếm 0,3% diện tích gieo trồng, năng suất đạt 43,3 tạ/ha. Lúa TĐ ở ĐBSCL có tổng diện tích trên 765.450 ha, đã thu hoạch trên 404.000 ha, chiếm 52,75%, năng suất 52,09 tạ/ha, hiện các trà lúa còn lại hầu hết đang ở giai đoạn đòng và trổ chín. Hiện nay ở ĐBSCL lúa ĐX 2017-2018 có khoảng 130.000 ha gieo sạ sớm đang giai đoạn mạ.

Tổng hợp tình hình sản xuất lúa gạo năm 2017, Cục Trồng trọt cho biết, tổng diện tích lúa gieo cấy cả năm ước đạt gần 7,7 triệu ha, giảm 61.000 ha so với năm 2016. Diện tích gieo cấy lúa năm 2017 giảm chủ yếu do việc chuyển đổi từ đất trồng lúa sang nuôi trồng thủy sản, trồng cây rau màu có hiệu quả kinh tế cao hơn.

Tuy nhiên năng suất lúa trung bình cả năm 2017 ước đạt 56 tạ/ha, tăng 0,2 tạ so với năm 2016. Sản lượng lúa 2017 của cả nước ước đạt trên 43,1 triệu tấn, giảm khoảng 151.000 tấn so với năm 2016. Như vậy có thể thấy sản lượng lúa cả năm giảm là do diện tích gieo trồng lúa 61.000 ha được chuyển đổi sang trồng rau màu, cây ăn quả và nuôi trồng thủy sản. Trong khi lúa TĐ ở ĐBSCL đang thu hoạch và hiện còn nhiều diện tích lúa rải đều ở các giai đoạn mạ, đẻ nhánh, làm đòng và trổ chín.
 

Đủ cân đối cung- cầu

Vậy nguồn cung lúa gạo hàng hóa những tháng cuối năm có đáp ứng đủ? Theo các DN kinh doanh XK gạo thì từ cuối tháng 10/2017 đến nay, giá lúa gạo ở ĐBSCL có xu hướng tăng lên, do tác động từ thị trường XK hút hàng. Một số DN ký hợp đồng XK gạo đang cần mua lúa nhưng thiếu nguồn cung. Tuy nhiên cân đối cung cầu thị trường gạo liệu có mất cân đối, nhất là trong tình hình còn 2 tháng tới mới có lúa ĐX sớm?

Hoạt động kinh doanh XK gạo ở Cần Thơ vẫn bình thường

Nhìn lại những năm qua, sản xuất lúa gạo ở ĐBSCL và các tỉnh Đông Nam bộ phục vụ nhu cầu thị trường nội địa và XK cho thấy, sản lượng gạo hàng hóa XK chủ yếu tập trung ở ĐBSCL, còn lại các vùng khác chủ yếu nội tiêu. Qua cân đối tình hình lúa gạo năm năm 2017 và nhu cầu XK, ông Lê Thanh Tùng, Trưởng Văn phòng đại diện Cục Trồng trọt tại phía Nam, cho rằng không có gì đáng lo ngại.

 Vì sao? Bởi riêng ĐBSCL tổng lượng lúa đã sản xuất năm 2017 là 23,595 triệu tấn. Nhu cầu tiêu thụ gạo là 11,040 triệu tấn. Tổng lượng lúa còn lại để XK cả năm 2017 là 12,555 triệu tấn, tương đương 6,277 triệu tấn gạo. Đến nay nhu cầu gạo XK theo các hợp đồng đã ký là 5,609 triệu tấn. Lượng gạo còn dư có thể đáp ứng các hợp đồng XK mới đến hết năm  là 668.000 tấn.

Như vậy, sản lượng lúa gạo trong năm 2017 hoàn toàn đáp ứng đủ các hợp đồng XK đã ký và có thể tiếp tục ký là 668.000 tấn. Trong khi đó, các tỉnh phía Bắc và khu vực Nam Trung bộ, thiệt hại do bão số 10 và việc giảm năng suất là không quá lớn. Qua cân đối nhu cầu gạo tiêu thụ nội địa, tổng sản lượng lương thực các tỉnh phía Bắc giảm 226.000 tấn. Phần thiếu hụt này có thể cân đối từ sản lượng tăng của vùng Nam Trung bộ là 390.000 tấn (trong trường hợp cần thiết).