Việc xử phạt này là căn cứ vào Nghị định 171/2013/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, đường sắt.
Cụ thể, người đi bộ đi không đúng phần đường quy định, không chấp hành hiệu lệnh hoặc chỉ dẫn của đèn tín hiệu, biển báo hiệu, vạch kẻ đường hoặc hiệu lệnh của người điều khiển giao thông, sẽ bị phạt từ 50 đến 60 ngàn; người đi bộ mang vác vật cồng kềnh qua đường hay đi dưới lòng đường gây cản trở giao thông, vượt qua dải phân cách để qua đường, đi qua đường không đúng nơi quy định hoặc không bảo đảm an toàn, đu bám phương tiện giao thông đang chạy, sẽ bị phạt từ 60 đến 80 ngàn đồng; người đi bộ đi vào đường cao tốc sẽ bị phạt từ 80 đến 120 ngàn đồng…
Việc làm này của TP Hà Nội được không ít ý kiến ủng hộ. Bởi lâu nay, tình trạng người đi bộ ngang nhiên qua đường bộ, đường sắt, ngay trước mũi các phương tiện đang lưu thông, tiện đâu qua đấy. Người đi bộ không đi trên vỉa hè mà tràn xuống lòng đường.
Người đi bộ ngang nhiên mang vác vật cồng kềnh qua đường hay đi dưới lòng đường. Người đi bộ ngang nhiên vượt cả dải phân cách để qua đường, đã trở thành chuyện phổ biến, phổ biến đến mức ai cũng coi đó là chuyện bình thường và mặc nhiên chấp nhận. Điều đó khiến cho các cầu vượt cũng như hầm chui dành cho người đi bộ qua đường hoàn toàn vắng bóng người đi, trở thành nơi tá túc cho bọn bất hảo. Trong tổng số 1.700 vụ TNGT của Hà Nội năm 2015, có gần 150 vụ do lỗi của người đi bộ.
Tuy nhiên, cũng còn không ít ý kiến phân vân, cho rằng xử phạt người đi bộ vi phạm Luật Giao thông đường bộ, đường sắt lúc này là quá vội vàng. Bởi hệ thống giao thông của thành phố lúc này chưa đồng bộ, khiến người đi bộ không muốn vi phạm cũng buộc phải vi phạm.
Rất nhiều vỉa hè của đường phố hiện đang bị chiếm dụng để kinh doanh, buôn bán, hay dùng làm chỗ gửi xe, đỗ xe, khiến người đi bộ không còn cách nào khác là phải tràn xuống lòng đường. Lúc đó, họ có bị phạt không khi lỗi không phải là do họ? Vả lại một khi vỉa hè đã bị chiếm dụng, thì số người buộc phải xuống lòng đường để lưu thông có đến hàng ngàn, phạt làm sao cho xuể?
Cũng tại rất nhiều tuyến phố hiện nay hoàn toàn không có cầu vượt hay hầm chui dành cho người đi bộ qua đường. Còn những nơi quy định dành cho người đi bộ thì cách nhau quá xa. Chính những điều đó đã gây bất tiện cho người đi bộ, khiến họ tặc lưỡi qua đường, nhất là khi không thấy bóng CSGT.
Một điều không thể không nói đến nữa là một khi đã tiến hành xử phạt người đi bộ vi phạm Luật Giao thông đường bộ, đường sắt, thì để cho công bằng, lực lượng CSGT bắt buộc phải rải quân khắp các tuyến đường chứ không thể chỉ tuần tra như hiện tại nữa, vì người đi bộ có thể băng qua đường ở bất cứ chỗ nào. Còn nếu không làm được thế, thì sẽ lặp lại cảnh “Công an như gió, người đi bộ vi phạm như cỏ. Gió thổi qua, cỏ rạp xuống, gió lướt qua, cỏ lại ngỏng lên”.
