Trong khuôn khổ Chương trình Kỷ niệm 30 năm hợp tác ACIAR - Việt Nam, đoàn Đối tác ACIAR (Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp Quốc tế Australia) đến thăm Nhà máy chế biến thủy sản Ấn Độ Dương. Đây là 1 trong 4 nhà máy chế biến của Công ty Nam Việt, đạt nhiều chứng nhận chất lượng quốc tế như ISO, Global GAP, HACCP, IFS… 

Trong quá trình 30 năm hình thành và phát triển, Công ty Nam Việt đã xây dựng chuỗi sản xuất cá tra tuần hoàn, hướng tới phát triển thủy sản bền vững. Là đối tác Dự án “Thất thoát lương thực trong chuỗi giá trị cá tra Pangasius tại lưu vực sông Mekong”, Công ty Nam Việt mong muốn nhận được sự hỗ trợ từ ACIAR để sớm nâng cấp cơ sở hạ tầng, ứng dụng khoa học kỹ thuật.

Mẻ cá tươi được đổ vào nhà máy để thực hiện xử lý bước đầu. Cá tra nguyên liệu đều sống, khỏe và không bị nhiễm bệnh. Các phần xương, da và nội tạng sau khi chế biến được tái sử dụng thành thức ăn chăn nuôi. Quy trình này đảm bảo không phần nào của con cá bị lãng phí, tránh thất thoát chuỗi giá trị cá tra.

Thịt cá sau đó được chuyển đến phân xưởng định hình cá tra. Tại đây, cá tra được các công nhân sơ chế thành các sản phẩm phi lê, cắt khúc, xẻ bướm… theo các đơn đặt hàng của khách hàng nước ngoài. Sau đó cá phi lê được rửa sạch, soi ký sinh trùng và phân loại sơ bộ bằng máy phân cỡ cá, đảm bảo công suất cao, hiệu quả, chính xác và tiết kiệm chi phí hơn.

Nhà máy Ấn Độ Dương đã hoàn thiện chuỗi giá trị khép kín trong nuôi trồng và chế biến thủy sản đảm bảo an toàn thực phẩm, tránh gây lãng phí nguyên liệu và sức lao động. Hiện nhà máy có khoảng 1.200 nhân công.

Sau khi được rửa sạch nhiều lần, phân cỡ, xếp khuôn, cá tra phi lê được chuyển vào phòng chờ đông, cấp đông. Thời gian chờ đông dưới 4 giờ, nhiệt độ tâm sản phẩm cần đạt -18°C khi kết thúc quá trình cấp đông.

Sản phẩm cá tra xẻ bướm được lấy ra khỏi tủ cất đông và tiếp tục cân, phân loại theo yêu cầu khách hàng.

Các công nhân đóng gói cá tra bằng máy hút chân không công nghiệp nhằm hút sâu, sạch khí bên trong túi cá tra đông lạnh, tránh vi sinh vật xâm nhập, đảm bảo chất lượng thành phẩm, tiết kiệm diện tích đóng gói.

Cá cắt khúc sau khi cấp đông cũng được phân loại theo cân và kích thước. Trong đó, rổ xanh lá cây chứa các khúc cá đạt kích thước tiêu chuẩn; rổ xanh dương là khúc cá to hơn so với tiêu chuẩn; rổ hồng là khúc cá nhỏ hơn tiêu chuẩn.

Sản phẩm cá đạt chuẩn chất lượng được đóng gói và chuyển vào kho bảo quản để chờ ngày xuất khẩu. Hiện nay, Công ty Nam Việt là doanh nghiệp sản xuất và xuất khẩu cá tra lớn thứ 2 trên thế giới, cung cấp sản phẩm cá tra cho hơn 100 quốc gia. 

Trước khi xếp vào kho, nhân viên nhà máy có trách nhiệm ghi lại các thông tin về số lượng, loại cá tra, ngày sản xuất… để thuận lợi cho truy xuất nguồn gốc và kiểm soát chất lượng sản phẩm xuất khẩu.

Để đảm bảo chất lượng nguyên liệu cá tra đầu vào, Công ty Nam Việt xây dựng vùng nuôi cá tra lớn với tổng diện tích hơn 600 ha. Với diện tích nuôi thủy sản lớn, các nhà quản lý đang nghiên cứu các phương pháp sử dụng nước máy, nước sông nhằm hạn chế tiêu thụ nước ngầm, tránh hiện tượng sạt lở hay sụt lún đất.

Cá tra được cho ăn 2 lần 1 ngày. Hiện Công ty Nam Việt đang tích cực thử nghiệm các giải pháp trong nuôi trồng thủy sản để giải quyết lượng thức ăn dư thừa, vệ sinh an toàn nguồn nước, mong muốn nhận được hỗ trợ từ ACIAR trong quá trình nâng cấp cơ sở hạ tầng và ứng dụng khoa học kỹ thuật.

Ông David Whitehead, Cố vấn cấp cao Nhóm Tham vấn Kinh doanh Nông nghiệp ACIAR trả lời phỏng vấn báo chí tại buổi thăm vùng nuôi cá tra của Công ty Nam Việt. Ông đề cao các nỗ lực của Công ty Nam Việt trong áp dụng mô hình nuôi, chế biến cá tra ứng dụng công nghệ cao, qua đó chuẩn hóa quy trình sản xuất an toàn, kỹ lưỡng, đảm bảo yêu cầu quốc tế truy xuất nguồn gốc thực phẩm.

Quỳnh Chi - Thanh Thủy