Nhiều doanh nghiệp khai thác khoáng sản tại Thừa Thiên Huế tính sai hệ số K. Ảnh: CĐ.
Doanh nghiệp thiếu cập nhật thông tin
Liên quan đến việc Kiểm toán Nhà nước đề nghị UBND tỉnh Thừa Thiên Huế chỉ đạo Cục Thuế kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân trong việc chưa kiểm tra, phát hiện kịp thời dẫn đến các doanh nghiệp khi tính phí bảo vệ môi trường không nhân hệ số K=1,1 theo quy định, ông Hà Văn Khoa, Cục trưởng Cục Thuế Thừa Thiên Huế cho biết, đơn vị đã chỉ đạo họp kiểm điểm, rút kinh nghiệm nghiêm túc, yêu cầu các cá nhân liên quan có bản báo cáo kiểm điểm.
Theo ông Khoa, nguyên nhân dẫn đến những thiếu sót khi tính hệ số K trong đóng phí bảo vệ môi trường tại các doanh nghiệp khai thác mỏ khoáng sản lộ thiên là do hệ số này còn mới và nhỏ; các doanh nghiệp thiếu cập nhật thông tin, kiến thức trong lĩnh vực thuế.
Để xảy ra sự việc, về mặt khách quan, theo lãnh đạo cơ quan thuế Thừa Thiên Huế, hiện nay các doanh nghiệp thực hiện theo cơ chế tự tính, tự khai, tự nộp thuế và tự chịu trách nhiệm trước pháp luật về kê khai thuế của đơn vị mình.
Mặt khác, do số lượng doanh nghiệp nhiều, tỷ lệ phân tích hồ sơ khai thuế của doanh nghiệp tại cơ quan thuế thường ở mức 20% nên nhiều khi không bao quát được toàn bộ. Ngoài ra, hiện chưa có phần mềm hỗ trợ phân tích rủi ro đối với hồ sơ khai thuế tài nguyên môi trường và phí bảo vệ môi trường trong khai thác khoáng sản.
Về mặt chủ quan, do phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản thường chiếm tỷ lệ nhỏ trong tổng số các loại thuế phải nộp ngân sách Nhà nước, nên các cán bộ quản lý thường tập trung vào phân tích hồ sơ các khoản thuế lớn hơn, như thuế giá trị gia tăng, thu nhập cá nhân...
Từ những phân tích nêu trên, Cục Thuế Thừa Thiên Huế kết luận, chưa phát hiện hoặc chưa có dư luận về việc xảy ra sai sót nêu trên là vì động cơ vụ lợi cá nhân.
Ông Hà Văn Khoa trả lời các phóng viên liên quan đến yêu cầu kiểm điểm trách nhiệm tập thể, cá nhân liên quan. Ảnh: LN.
Tuy nhiên, theo tìm hiểu của chúng tôi, Kiểm toán Nhà nước thực hiện kiểm toán đối với ngành thuế Thừa Thiên Huế liên quan việc tính phí bảo vệ môi trường theo hệ số K = 1,1 tại các doanh nghiệp được cấp phép khai thác mỏ khoáng sản lộ thiên là chiếu theo Nghị định 164/2016/NĐ-CP về phí bảo vệ môi trường đối với khai thác khoáng sản, có hiệu lực thi hành ngày 1/1/2017 (tức cách đây 6 năm).
Trong khi đó, theo lãnh đạo Cục Thuế Thừa Thiên Huế, hàng năm đơn vị đều triển khai 2 cuộc đối thoại với doanh nghiệp về công tác phổ biến chính sách, pháp luật về thuế. Ngoài ra, đơn vị còn có một số phương thức tuyên truyền chính sách, pháp luật về thuế trên một số phương tiện truyền thông, website, báo đài.
Do vậy, việc lãnh đạo Cục Thuế Thừa Thiên Huế cho rằng, để xảy ra sự việc tính sai hệ số K lỗi là ở phía các doanh nghiệp liệu có thật sự khách quan?!
Vẫn còn hơn 70 triệu đồng chưa được truy thu
Trước đó, Kiểm toán Nhà nước đã thực hiện kiểm toán chuyên đề quản lý nhà nước về tài nguyên khoáng sản giai đoạn 2017 - 2022 của Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng một số tỉnh, thành trên cả nước, trong đó có tỉnh Thừa Thiên Huế.
Sau khi kiểm tra, Kiểm toán Nhà nước đã phát hiện hàng loạt doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế được cấp phép khai thác khoáng sản theo hình thức mỏ lộ thiên đã nộp thiếu phí bảo vệ môi trường do “quên” nhân hệ số K = 1,1 theo quy định.
Đây là khoản phí doanh nghiệp phải nộp vào ngân sách Nhà nước để phục vụ cho việc bảo vệ môi trường, cải thiện, xử lý ô nhiễm, tái tạo môi trường nói chung và tại khu vực khai thác mỏ nói riêng.
Phí bảo vệ môi trường góp phần khắc phục khắc phục suy thoái, ô nhiễm môi trường do hoạt động khai thác khoáng sản gây ra. Ảnh: CĐ.
Ông Nguyễn Văn Thái, Trưởng phòng Quản lý Hộ kinh doanh, Cá nhân và Thu khác (Cục Thuế tỉnh Thừa Thiên Huế) cho biết, kết luận của Kiểm toán Nhà nước chỉ ra trên địa bàn tỉnh có 10 lượt doanh nghiệp nộp thiếu phí bảo vệ môi trường trong giai đoạn 2017 - 2022 do tính sai hệ số K. Tổng số tiền buộc phải truy thu là hơn 309 triệu đồng.
Cụ thể, một số doanh nghiệp tính sai hệ số tính phí bảo vệ môi trường khi khai thác mỏ lộ thiên khá có tên tuổi tại Thừa Thiên Huế, như Công ty cổ phần vận tải Hùng Đạt, Doanh nghiệp tư nhân Tuyết Liêm, Công ty TNHH Hoàng Ngọc, Công ty cổ phần Lâm nghiệp 1-5, Công ty cổ phần Xây dựng 939, Vật liệu xây dựng Lộc An, HTX Niềm tin…
Toàn bộ các doanh nghiệp bị Kiểm toán Nhà nước "điểm mặt chỉ tên" đều chưa được Cục thuế Thừa Thiên Huế kiểm tra nghiệp vụ thuế trong giai đoạn 2017 - 2022.
Theo ông Thái, ngay sau khi nhận được thông báo của Kiểm toán Nhà nước, Cục Thuế Thừa Thiên Huế đã triển khai các bước truy thu, yêu cầu các doanh nghiệp đóng thiếu nghiêm chỉnh chấp hành kết luận của Kiểm toán Nhà nước.
Đến nay, 9/10 lượt doanh nghiệp bị nhắc tên đã hoàn thành việc nộp tiền cho cơ quan thuế, với số tiền gần 240 triệu đồng. Riêng Công ty CP Xây dựng 939 (đường Tam Thai, thành phố Huế) bị truy thu hơn 70 triệu đồng hiện nay cơ quan thuế vẫn chưa liên lạc được.
Theo ông Thái, hiện doanh nghiệp này vì đã tạm ngưng hoạt động tại địa chỉ đăng ký và đã được thông báo “mất tích” trên hệ thống trước thời điểm Kiểm toán Nhà nước kiểm tra.
Ông Thái cho biết, dù doanh nghiệp đã tạm ngưng hoạt động nhưng chưa hoàn thành thủ tục chấm dứt hiệu lực mã số thuế. Do đó, cơ quan thuế vẫn đang theo dõi nợ và tiếp tục thực hiện các biện pháp cưỡng chế nợ thuế theo quy định.
