Tái hiện cảnh lính canh phòng ở Hải Vân quan. Ảnh: NVP.
Nằm ở độ cao 490m trên dãy núi Hải Vân, Hải Vân quan là một công trình kiến trúc thành lũy quân sự ấn tượng, được xem là một trong những cửa ải hùng tráng bậc nhất Việt Nam.
Vị trí của di tích cách trung tâm thành phố Huế khoảng 90km về phía Bắc và cách trung tâm thành phố Đà Nẵng khoảng 28km về phía nam. Hải Vân quan mang nhiều giá trị về văn hóa lịch sử và cũng là thắng cảnh nổi tiếng, đóng góp quan trọng vào sự phát triển du lịch của hai địa phương nói riêng và miền Trung nói chung.
Với vai trò như một cột mốc kết nối hai vùng du lịch Bắc và Nam Trung Bộ, di tích này mang trong mình giá trị lịch sử và kiến trúc độc đáo.
Trải qua những thăng trầm của lịch sử, Hải Vân quan đã chứng kiến nhiều trận chiến khốc liệt trong công cuộc đấu tranh bảo vệ đất nước. Đồng thời, di tích này cũng chịu tác động nặng nề từ điều kiện khí hậu mưa nhiều, nắng gắt vô cùng khắc nghiệt, dẫn đến tình trạng xuống cấp nghiêm trọng.
Nhận thức rõ giá trị của Hải Vân quan, chính quyền hai địa phương Huế và Đà Nẵng đã đánh giá nơi đây là một tài nguyên du lịch độc đáo, có tiềm năng liên kết vùng và có thể trở thành "mỏ vàng" nếu được quản lý và khai thác một cách khoa học, hiệu quả.
Vì vậy, hai địa phương đã cùng thực hiện một "cái bắt tay lịch sử" để hồi sinh di tích, thông qua việc xếp hạng và triển khai dự án trùng tu, bảo tồn Hải Vân quan. Trong đợt trùng tu này, dự án tập trung vào việc phục hồi toàn diện các công trình kiến trúc, nhằm tái hiện vẻ đẹp và giá trị lịch sử của di tích.
Sau 3 năm thực hiện, dự án Hải Vân quan đã hoàn thành với tổng mức kinh phí 42 tỷ đồng, trong đó Huế và Đà Nẵng đóng góp mỗi địa phương 50%. Ảnh: NVP.
Bắt đầu khởi công từ 19/12/2021 đến nay sau 3 năm, dự án bảo tồn, tu bổ, phục hồi và phát huy giá trị di tích quốc gia Hải Vân quan với tổng mức đầu tư hơn 42 tỷ đồng, mỗi địa phương đóng góp 50% từ nguồn ngân sách đã được hoàn thành.
Công trình này là tài sản chung vô giá, là biểu tượng của quan hệ đoàn kết, hợp tác tốt đẹp giữa thành phố Huế và thành phố Đà Nẵng. Đây cũng là nền tảng quan trọng để hai bên tiếp tục phối hợp trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di tích trong tương lai.
Thực hiện dự án này, hai địa phương Huế và Đà Nẵng đã tạo lập một hình mẫu tiêu biểu về công tác khôi phục bảo tồn di sản. Bên cạnh đó, thành phố Huế đã triển khai các hoạt động phục vụ, thu hút du khách như thí điểm nền tảng check-in và ghi nhận sự hiện diện của khách du lịch tại di tích quốc gia Hải Vân Quan.
Theo ông Nguyễn Thanh Bình, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế, sau khi dự án khôi phục hoàn thành, Hải Vân quan sẽ là cột mốc quan trọng nối kết hai vùng du lịch Bắc và Nam Trung bộ.
"Với kiến trúc độc đáo, có giá trị to lớn về lịch sử quân sự, di tích quốc gia Hải Vân quan đã và đang thu hút du khách trong và ngoài nước đến tham quan và thưởng ngoạn. Việc quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị lịch sử - văn hóa và thiên nhiên gắn với di tích quốc gia Hải Vân Quan là một nhiệm vụ vô cùng quan trọng, góp phần vào sự phát triển kinh tế và xã hội của thành phố Huế và thành phố Đà Nẵng", ông Bình cho hay.
Hải Vân quan từng được ca ngợi là “Thiên hạ đệ nhất hùng quan” nhờ vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ cùng vị trí chiến lược quan trọng về mặt quân sự. Nhận thức được tầm giá trị của di tích này, ngày 14/7/2017, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công nhận Hải Vân quan là Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật cấp quốc gia.
