Cánh đồng Mường Lò (tỉnh Yên Bái) vựa lúa khổng lồ của Tây Bắc, với diện tích trên 3.000 ha, sau trận lũ lịch sử ngày 11/10/2017 đã bị đất đá vùi lấp trên 60 ha ruộng hai vụ. Nay lại đang đối mặt với mùa khô, khi các nhà máy thủy điện thượng nguồn không chịu xả nước, khiến cánh đồng đang… giãy chết vì hạn hán.
Cánh đồng Bản Hát (Trạm Tấu) bị lũ tàn phá 39 ha ruộng |
Công ty TNHH Nghĩa Văn chịu trách nhiệm cung cấp nước cho 3 huyện: Văn Chấn, Trạm Tấu, Mù Cang Chải và TX. Nghĩa Lộ đang phải kêu trời vì thủy điện Noong Phai, nằm trên địa bàn huyện Văn Chấn không chịu xả nước. Ngày 29/1/2018 Cty đã có văn bản số 07/CV-NV báo cáo khẩn cấp cho Sở Nông nghiệp-PTNT và TX. Nghĩa Lộ về việc thủy điện Noong Phai đang tích nước phát điện vào giờ cao điểm, ban ngày chỉ xả nước từ 8 giờ-12 giờ, hoặc từ 16 giờ-22 giờ, khiến thủy lợi Nang Phai không có nước cung cấp cho cánh đồng Mường Lò, diện tích bị khô hạn 17,36 ha thuộc thôn Sang Hán xã Nghĩa Lợi và tổ 21 phường Pú Trạng TX. Nghĩa Lộ.
Việc kêu cứu của Cty Nghĩa Văn không thấu đến trời, nên ngày 1/3/2018 Cty lại phát văn bản số 09/CV-NV phản ánh việc thủy điện Noong Phai không chịu xả nước cho người dân SX, diện tích ruộng bị hạn mở rộng trên 50 ha, trong đó 18 ha phải bơm liên tục và trên 30 ha phải bơm bổ sung.
Ông Phạm Minh Quang- GĐ Cty Nghĩa Văn cho biết: Trận lũ 11/10 đã phá hủy và làm hư hại hơn 200 công trình thủy lợi, riêng huyện Trạm Tấu 182 công trình. Cty đã cùng người dân sửa chữa 162 công trình trị giá 8,349 tỷ, còn 46 công trình số tiền dự kiến sửa chữa 41 tỷ đồng, Cty không có đủ khả năng. Hiện nay chỉ khắc phục tạm thời cho dân có nước tưới. Cánh đồng Mường Lò đang thiếu nước trầm trọng, mặc dù Cty đã có văn bản báo cáo sở Nông nghiệp-PTNT nhưng thủy điện Noong Phai không chịu xả nước, nên Cty phải bơm nước từ Phai Lò lên…
Trận lũ quét ngày 11/10/2018 đã phá hủy 56 ha ruộng huyện Văn Chấn, trong đó có trên 20ha bị vùi lấp hoàn toàn không thể khắc phục được, huyện Trạm Tấu có 39 ha ruộng bị tàn phá. Thủ phạm do mưa lớn nhưng các công trình thủy điện trên thượng nguồn dòng Thia, Nậm Đông khi lũ lớn đã xả tự do để bảo vệ đập, gây ra lũ chồng lũ, dẫn tới hàng trăm ha ruộng dưới hạ lưu bị tàn phá.
Công văn kêu cứu của Cty Nghĩa Văn |
Đang là mùa khô, các thủy điện thượng nguồn không chịu xả nước khiến cho SX nông nghiệp của người dân dưới cánh đồng Mường Lò điêu đứng, dẫn tới thảm cảnh cánh đồng Mường Lò đang giãy chết vì các công trình thủy điện.
Trao đổi với ông Phạm Quốc Hưng- Chi cục trưởng Chi cục thủy lợi Yên Bái, ông Hưng cho biết: Các nhà máy thủy điện do sở Công Thương quản lý. Sở Công Thương chỉ đạo thì các nhà máy thủy điện mới xả nước…
Các ngành của tỉnh Yên Bái đang đùn đẩy nhau, thì người dân chỉ có biết ngửa mặt lên trời mà than.