Bà Nguyễn Thị Tới, tổ 12, phường Tân Bình, TP Tam Điệp, tỉnh Ninh Bình cho biết năm 1985 ông Trần Công Thu chồng mình có làm đơn gửi HTX Nông nghiệp Yên Quang xã Yên Bình (sau là phường Tân Bình-PV) xin một mảnh đất ở đồi làng để làm thổ cư vì lúc đó chưa có nhà riêng và được HTX cũng như xã đồng ý. Năm 1987 ông đào ao, xây nhà đến khi định đổ mái thì bố mất, theo phong tục buộc phải dừng lại. Về sau ông bà mua được nhà trong làng nên mảnh đất đó bị bỏ không.
Thấy vậy, ông Nguyễn Phú Đường là cháu họ đến chỉ vào miếng đất ở đầu làng, sát chân đê bảo muốn đổi với ông Thu mảnh đất ở đồi làng và hai người viết giấy với nhau.
Năm 2011 ông Thu mất. Năm 2012 ông Bùi Xuân Chiểu- địa chính phường Tân Bình đến nhà bảo bà Tới đem giấy tờ đất đổi với ông Đường lên phường nộp để làm giấy chứng nhận quyền sử dụng.
Năm 2014 sổ đỏ của mảnh đất trên đồi được cấp và chuyển về phường nhưng bị giữ lại không trao trả cho bà Tới.
Năm 2021 sổ đỏ mang tên bà Tới bị UBND TP Tam Điệp thu hồi. Theo nội dung thông báo số 126 thì lý do là: “Ngày 9/8/2019 ông Nguyễn Phú Đường có đơn đề nghị UBND TP thu hồi, hủy bỏ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số BV522860 đã cấp cho bà Tới do cấp không đúng quy định.
Qua kiểm tra hồ sơ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất BV522860 do UBND thị xã Tam Điệp cấp ngày 24/12/2014 cho bà Nguyễn Thị Tới cho thấy tại thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì bà Tới không sử dụng thửa đất trên mà do ông Nguyễn Phú Đường sử dụng, xây nhà ở từ năm 1996 đến nay và từ khi đổi đất đến thời điểm cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất hai bên gia đình không nảy sinh tranh chấp. Như vậy việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho bà Nguyễn Thị Tới đối với thửa đất ông Nguyễn Phú Đường đang sử dụng là không đúng quy định”.
Làm việc với PV Báo Nông nghiệp Việt Nam về nguồn gốc thửa đất số 60, bản đồ số 14 đang tranh chấp giữa ông Đường và bà Tới, ông Nguyễn Đình Công-Chủ tịch UBND phường cho biết, năm 1996 hai gia đình thỏa thuận trao đổi đất bằng việc chỉ mảnh đất của mình (cụ thể ông Thu nói có mảnh đất được chính quyền xã cấp ở đồi Tráng, ông Đường nói có một mảnh đất được chính quyền cấp làm thổ cư ở chân đê, đầu làng-PV) nhưng không có sự chứng kiến của chính quyền.
Đổi xong thì ông Đường đã về xây nhà, sống trên mảnh đất cấp cho chồng bà Tới nhưng chồng bà Tới lại không đến sống trên mảnh đất ông Đường đổi cho mình.
Đến năm 2012 hai gia đình mới ra phường đăng ký làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để hoàn thiện việc trao đổi. Về nguồn gốc thì mảnh đất ở đồi Tráng của bà Tới đổi cho ông Đường là do HTX Nông nghiệp Yên Quang cấp, có giấy tờ chứng minh, còn vị trí đất mà ông Đường đổi với chồng bà Tới chỉ là đất lúa chiêm, ông Đường không trình ra được những giấy tờ chứng minh, hiện vẫn thuộc quyền quản lý của UBND phường.
“Khi chúng tôi xác minh, ông Đường đã gửi cho phường bản photo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên mình, nội dung ghi 730 m2 đất lúa chiêm tại thửa đất số 32, tờ bản đồ số 2 nhưng lại không trùng với vị trí đất mà ông Đường chỉ cho ông Thu để đổi ở chân đê, đầu làng.
Vấn đề này do lịch sử để lại, các cán bộ hiện nay chỉ là thế hệ mới chuyển về đây. Phường đã tổ chức nhiều cuộc hòa giải nhưng hai gia đình vẫn không thống nhất được nên đã có đơn ra tòa. Phường mong muốn tòa sớm đưa vụ việc ra xét xử để phân xử”. Anh Công bày tỏ quan điểm.
Kể từ khi chồng mất bà Tới sống như một chiếc bóng. Mấy năm nay bà đã mòn mỏi chờ đợi Tòa án Nhân dân TP Tam Điệp đưa vụ việc ra xét xử nhưng rốt cuộc chỉ là những quyết định tạm đình chỉ nối tiếp nhau. Bà đã 70 tuổi, thời gian của cuộc đời không còn nhiều, chẳng biết có chờ đợi được tiếp nữa?