Các bác sĩ tiến hành phẫu thuật cho bệnh nhân P.T.N có bướu xâm lấn gây tắc huyết khối hoàn toàn. Ảnh: Trần Nhung.
Cả hai trường hợp này đều được phát hiện bệnh khi khối ung thư xâm lấn và viêm dính phức tạp trong ổ bụng mà trước đó họ không hề hay biết.
Trường hợp thứ nhất là ông P.V.Đ (60 tuổi, ngụ TP.HCM) đột nhiên đau nhiều ở chân không rõ nguyên nhân gần một tuần, kèm sốt. Kết quả siêu âm, các bác sĩ địa phương phát hiện ông Đ. có bướu thận phải nên chuyển đến Bệnh viện Bình Dân.
Tại Bệnh viện Bình Dân, qua hình ảnh CT-scan có cản quang và MRI, các bác sĩ phát hiện bướu thận phải kích thước lớn 80 mm x 40 mm, chồi bướu đã ăn lan, xuyên vào thành tĩnh mạch chủ dưới gây chít hẹp khiến máu từ chân phải không chảy về tim được.
Đây là nguyên do khiến người bệnh đau chân dữ dội. Theo y văn, ung thư thận có chồi bướu vào lòng tĩnh mạch chiếm 4-10% tổng số người bệnh, nếu không phẫu thuật, điều trị kịp thời khó có thể giữ được tính mạng khi bướu lan dần về tim, lên phổi gây tắc nghẽn tuần hoàn.
Ngay lập tức, cuộc hội chẩn toàn viện diễn ra để tìm phương án phẫu thuật tối ưu cứu người bệnh. Nhiều tình huống đã được đặt ra, trong đó các bác sĩ tiên lượng khả năng phải thực hiện thay mới hoàn toàn một đoạn tĩnh mạch chủ dưới đã bị chồi bướu xâm lấn. Đây là một kỹ thuật khó, đòi hỏi bác sĩ có kinh nghiệm phẫu thuật mạch máu.
Các bác sĩ chuyên khoa Tiết niệu thực hiện phẫu thuật robot cắt bỏ thận phải có bướu xâm lấn, loại bỏ đoạn tĩnh mạch chủ có bướu di căn. Sau đó, các bác sĩ chuyên khoa Mạch máu thực hiện thay tĩnh mạch chủ dưới bằng đoạn ống ghép chất liệu nhân tạo dài hơn 10cm.
Bệnh nhân P.V.Đ tái khám sau phẫu thuật. Ảnh: Trần Nhung.
“Các bác sĩ đã lấy toàn bộ huyết khối trong tĩnh mạch chậu phải và tĩnh mạch thận trái, cắm lại tĩnh mạch thận trái để máu lưu thông từ tĩnh mạch thận trái về tim. Ca phẫu thuật đã thành công sau hơn 11 giờ nỗ lực của toàn bộ ê kíp bác sĩ nhiều chuyên khoa”, BS.CKII Hồ Khánh Đức, Trưởng khoa Phẫu thuật Tim - Mạch máu cho hay.
Hai ngày sau phẫu thuật, người bệnh đã vận động được tại giường. 10 ngày sau hậu phẫu, kiểm tra ống ghép và mạch máu lưu thông tốt, chức năng thận trái tốt ông Đ. được xuất viện và tiếp tục các liệu trình hóa trị để loại trừ các tế bào ung thư và sử dụng thuốc chống đông để phòng ngừa huyết khối sau này.
Trường hợp thứ 2 là ông P.T.N (37 tuổi), từng phẫu thuật ung thư vỏ tuyến thượng thận bên phải cách đây 5 năm. Hai tháng gần đây, ông N. đau hông lưng âm ỉ bên phải, kèm ăn uống kém, sụt cân.
Tại Bệnh viện Bình Dân, các bác sĩ phát hiện bướu vỏ tuyến thượng thận đã tái phát, có kích thước 64x43x34mm (khoảng bằng trái banh tennis). Đáng nói, bướu đã xâm lấn gây huyết khối hoàn toàn đoạn tĩnh mạch chủ dưới lân cận, xâm lấn gan, bao quanh động mạch thận phải, dính cực trên thận phải và dính tá tràng.
Các bác sĩ hội chẩn và tiến hành phẫu thuật gỡ dính, tách bướu an toàn ra khỏi đại tràng phải, tá tràng và cuống gan. Gần 8 giờ ca phẫu thuật hoàn thành lấy sạch khối ung thư đã xâm lấn bao quanh động mạch thận. Người bệnh được truyền 4 đơn vị hồng cầu lắng, 2 đơn vị huyết tương tươi đông lạnh.
Do tuyến thượng thận đã bị cắt bỏ, các chức năng về sản xuất hormone giúp điều chỉnh huyết áp và trao đổi chất, cân bằng nước điện giải, chống stress sụt giảm nên người bệnh cần được bác sĩ tiếp tục điều trị thay thế những loại nội tiết thiếu hụt cho người bệnh.
Theo các bác sĩ, khi không phát hiện bướu sớm, người bệnh mất đi cơ hội điều trị triệt để, bướu thận và chồi bướu xâm lấn thành mạch thận lan đến tĩnh mạch chủ có thể về tim.
TS.BS Phạm Phú Phát, trưởng khoa Niệu A Bệnh viện Bình Dân cho biết, hiện nay, có thể phát hiện bướu thận giai đoạn sớm, khi bướu chỉ mới có kích thước khoảng 1-3cm bằng siêu âm ổ bụng. Khi phát hiện bướu ở giai đoạn sớm, việc cắt bướu bảo tồn thận sẽ rất thuận lợi và tiên lượng rất tốt cho người bệnh thay vì phát hiện muộn đến khi bướu đã xâm lấn hoặc di căn xa.
Các bác sĩ khuyến cáo, nếu đau vùng hông lưng, tiểu khó, đau bụng, đau tức chân thì nên đến cơ sở y tế chuyên khoa để thăm khám sớm. Ngay với người khỏe mạnh, không có triệu chứng gì cũng nên đi siêu âm bụng mỗi năm để kiểm tra các cơ quan trong ổ bụng như gan, mật, tụy, thận, bàng quang… và tầm soát thêm mạch máu. Những người trên 40 tuổi nên kiểm tra sức khỏe định kỳ hàng năm để phát hiện những bất thường mạch máu như xơ vữa động mạch, suy tĩnh mạch.
